Сурдопедагогикалық зерттеу

1.Баланың есту қабілетінің деңгейін тексеру кезінде,анамнез жинақтағанда,оның туыстарының арасында есту қабілетінің кемістігінің бар-жоқтығын анықтау қажет немесе есту қабілетінің төмендеуіне себеп болған жағдайлары анықтау(құрсақ ішіндегі жағымсыз факторлар,туылу кезіндегі жіберілген қателіктер,тұқым қуалаушылық аурулар-өткір іріңді отиттер,инфекциялық немесе вирустық аурулар);жүктілік кезіндегі(қызылша,тұмау,герпес,токсоплазмоз,цитомегалавирус),гипербилирубинемия, жаңа туылған кездегі гемолотикалық ауру,ототоксиялық препараттардықолдану(жүктілік кездегі жазылған не болмаса бала денсаулығына жазылған фуросемид,аспирин,хинин).

2.Баланың балабақшадағы не болмаса мектепте жүргізілген арнайы тапсырмалар қорытындысымен танысу;

3.Аудиограммалық есту қабілетінің қорытындысымен танысу(болған жағдайда).

4.Есту қабілетінің бұзылу жағдайымен танысу.

5. экспрессиялық сөйлеуді зерттеу:

А) баланың айналасындағылармен қарым-қатынас нысаны, (ауызша,ауызша дактильді, ауызша-дактильді-ыммен)

қолданады:

- лепетной сөз

-дыбыс айту

-жекелеген сөздермен

–сөз тіркестермен

-ұсыныстармен

Б) сөйлеу анықтығы: айналасындағылар үшін түсінікті жартылай түсінікті, түсініксіз

В)сөздіктің көлемі, оның сәйкестігін жас және бағдарламалық талаптарымен

6. Әсерлі сөздерді зерттеу:

-сөздерді түсіну,

-ұсыныстарды түсіну

-мәтінді түсіну.

7.Педагогикалық зерттеу және есту бойынша ұсыныстар дайындау баланы зерттеу есту әдісімен есебіне тоналдық ойын аудиометрия
А) тексеру қабілетін қабылдауға дыбыстар мен дыбысты ойыншықтар(дәйектілігі ұсынылған дыбыстар)
Б) тексеру қабілетін қабылдауға сыбдыр
В) тексеру, қабылдау қабілетін дауысы ауызекі дыбыс
Г) тексеру қабілетін қабылдауға қатты дауысы (қалдық есту)
Д) тексеру және баланың қабілеттерін қабылдауы:

дауысты дыбыстар,

дауыссыз дыбыстар ұштастыра отырып дауысты [a], сондай-ақ йотированные я,е,ю,е.

Ескерту: мектепке дейінгі және мектеп жасындағы қысқартылған балалар
1. Сөйлейтін балалар:
- Сыбдырды тексеруді қабылдауы (ара қашықтығы 6 м)
-Үнділік әңгіме дауысын қабілетін қабылдауын тексеру (арақашықтық 6м)

2. Сөйлей алмайтын балалар

- дыбыс сигналдарына қозғалыс реакциясының жасалуы (сөз тіркестері, сөздер)

- сыбырлауды қабылдау қабілетін тексеру (арақашықтығы 6м);

- сөйлеу ырғағының дауысын қабылдау қабілетін тексеру.

8. Дыбыстық айтылудың күйіне келесідей негізгі бөлімдер кіреді:

- дыбыстық айтылудың тікелей күйін зерттеу (сөйлегенде қандый дыбыстар ақаумен айтылады және олардың бұрмалану сипаты қандай);

- байланыс сөйлеміндегі дыбыстың дұрыс айтылуын текесереді;

- артикуляциялық органдардың құрылысы мен қызмет етуі кезіндегі ауытқулармен шартталған дыбыстық айтылудың бұзылуының қозғаушы түрлерінің болуы (дизартрия, дислалия);

- дыбыстың сипаты (баяу, қалыпты, қатты, мыңқылдау);

- сөздерді сипаттамалық түрде айту (дыбыстар);

- бала есту протезін қолдана ма және есту аппаратымен қолдана ма. Есту аппаратын қолднғанда қиындықтар туа ма. Естуі қабілетін есту аппаратында тексеру.

- тональді аудиметрия әдісі көмегімен есту қабілетін зерттеуге баланы дайындау ()қажет болған жағдайда бала жасы, психоқозғалыс дамуының ерекшеліктері).

9. Қорытындылар мен ұсыныстар:

Сурдопедагогикалық тексеруге арналған ұсынылған әдістемелердің жиынтығы

1. Музыкалық ойыншықтар жиынтығы+резиналы ащы дауысты сыбызғылар.
2. Дыбыстық сигналға қозғалыс реакциясын өңдеуге қажетті ойыншықтар жиынтығы.
3. Сөздердің негізгі және көмекші тізіміне сәйкес заттық суреттер (сөйлейтін мектепке дейінгілерге);
4. Сөздер тізімдері (сөйлейтін мектепке дейінгілерге);
5. Сюжетті суреттер;
6. Жеке қолданыстағы дыбысжазғыш аппаратура.