Азақстанның өсімдік шаруашылығы

2. Көліктің негізгі түрлері және ірі мұнай, газ құбырларының тартылу бағыттары. ------

1.Өсімдік шаруашылығы. Өсімдік шаруашылығы мәдени дақылдар түріне қарай:дәнді,техникалық,жемшөптік,бау-бақша дақылдары болып бөлінеді.Біздің елімізде бидайдыңекі түрі- жаздық бидай және күздік бидай өсіріледі. Жаздық бидай ылғалды көп керек етеді.Ол қара және қызыл қоңыр топырақта жақсы өседі.Жаздық бидай бағалы азық-түліктік дақылдар қатарына жатады.Солтүстік Қазақстан,Қостанай,Ақмола,Ақтөбе,Шығыс Қазақстан обылыстары жаздық бидай өсірілетін негізгі аудандарға жатады. Күздік бидайдың шаруашылықтағы маңызы зор.Оның дәнінен жоғары сортты ұн,макорон және жарма алынады. Тары -құрғақшылыққа төзімді жарма дақылы.Тары азық-түліктік және мал азықтық мақсатта өсіріледі.Тары республикамыздың тыңайған жерлерінде,яғни Ақтөбе,Ақмола,Павлодар облыстарында жақсы өседі. Жүгері,арпа,сұлы- жемшшөптік дақылдарға жатады.Қарақұмық-суды аз қажет ететін жарма дақылы.Күріш-негізгі астық дақылдарының бірі.Күріш сабанынан сапалы қағаз,жұқа және берік темекі орайтын қағаз жасалады.Ол Қызылорда обылысының Сырдария өзені аңғарында,Алматы обылысында Іле өзені аңғарында өсіріледі. Техникалық дақылдарға шитті мақта,қант қызылшасы,күнбағыс,темекі,зығыр жатады. Шитті мақта бағалы талшықты дақыл.Мақта еліміздің оңтүстік аудандарында өсіріліді.Негізгі егістік алқаптары Мақтарал ауданы,Келес,Арыс өзендерінің аңғары және Түркістан мен Шымкент қалаларының маңындағы аумақтарды алып жатыр.Қант қызылшасы-ылғал мен жылу сүйгіш,құнарлы топырақты қажет ететін дақыл.Негізгі егіс алқаптары Асы,Талас,Шу,Қаратал өзендерінің аңғарларын алып жатыр.Күнбағыс-өте бағалы майлы дақыл.Негізгі егіс алқаптары Ертіс өзенінің аңғарын,Шығыс Қазақстан және Павлодар облыстарын алып жатыр.

Бау-бақша шаруашылығы республикамыздың оңтүстігінде кеңінен тараған.Елімізде бақша дақылдарын өсіруге мамандандырылған аудандар бар. Жүзім шаруашылығымен Оңтүстік Қазақстан,Жамбыл облстары,Арыс,Іле,Жоңғар Алатауы бөктерлерінде орналасқан аудандар айналысады.

2. Қазақстанның пайдаланымдағы темiр жолдардың ұзақтығы – 14,3 км (соның iшiнде екі жолды желілер - 4,8 мың км. (34%), электрлендiрiлген желі - 4,1 км (29%), тығыздығы – 1000 квадрат км.-ге 5,5 км, жүк көтергіштік – 1 км-ге 24,2 миллион тонна-км. Елдің жалпы жүк айналымы мен жолаушы айналымындағы теміржол көлігінің үлесі шамамен 60 % қамтиды, бұл ретте оның көлiктiң барлық түрiнде тасымалдаудан түсетін кірістегі үлесі 20 % қамтиды. Қазіргі кезде республикада облысаралық байланыстардағы теміржол жолаушы тасымалын субсидия бөлумен конкурстық негізде мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс бойынша мемлекеттік және жеке компаниялар жүзеге асырады. 2010 жылы теміржол инфроқұрылымын дамытуға берілген инвестиция 63,3 млрд. теңгені құрады, оның ішінде: 2,9,0 млрд.теңге республика бюджетінің қаражаты (Жетіген-Қорғас теміржол желісі құрылысы); 7,5 млрд.теңге «ҚТЖ» ҰК» АҚ-тың дербес қаражаты (Жетіген-Қорғас теміржол желісі құрылысы); 7,8 млрд.теңге заемдық қаражат (1,5 млрд.теңге - Жетіген-Қорғас теміржол желісі құрылысы);19,0 млрд.теңге республикалық қаражат («Өзен - Түркiменстанмен мемлекеттiк шекара терір жол желісі құрылысы); 2015 жылға дейін 3088 км. магистралдық желіні жаңғырту, 357 бірлік локомотив және 20500 жүк вагонын сатып алу көзделуде.

Date: 2015-09-05; view: 14115; Нарушение авторских прав