Сурет. Поликардиограмма

а – электрокардиограмма, б – фонокардиограмма; в - сфигмограмма

75 сурет. Реография:

А – реограманың тіркелуінің схемасы: І, ІІ, ІІІ реография кезіндегі дененің әр түрлі аумақтарына электродтарды қою нұсқалары;

Рг – реограф;

Б – қисық- реограмма: І – қолдың реограмасы; ІІ – ЭКГ мен реограманың бір уақытта тіркелуі;

Ав – анакрота, вег – катакрота.

Ситуациялық есептер шешу:

Есеп

Емделушінің жүрек жиырылысы минутына 70 рет. Көз бұршағына түскен қысым әсерінен (Даньини – Ашнер рефлексі) – минутына 70 рет. Алынған мәліметтерді бағалаңыз.

Есеп

Емделушіде көп мөлшерде цитратты қан құю нәтижесінде жүрек қызметінің тоқтауы болды. Алынған өзгерістер механизмін түсіндіріңіз.

Есеп

Емделушіде вертикальді қалыпта артериалдық қысым – 115 / 70 мм рт.ст. пульс жиілігі – минутына 70 рет. Горизонтальді жағдайға ауысқан кезде артериалды қысым – 110 / 65 мм рт.ст. пульс жиілігі минутына 65 рет.Алынған өзгерістердегі физиологиялық механизмдерді түсіндіріңіздер.

Есеп

Теріні механикалық түрде тітіркендіргенде әсер ету орнында қызару байқалады. Алынған өзгерістердегі физиологиялық өзгерістерді түсіндіріңіз.

Есеп

Артериалды қысым тыныс алу және тыныс шығару кезінде қалай және неге өзгереді.

Есеп

Адам горизонтальды қалыпқа көшкен кезде жүректің жиырылуының вертикальды жиілігі минутына 70 – тен 110 – ға дейін өсті, артериалды қысым 180 / 80 мм рт.ст.- тан 90 / 55 мм рт.ст – ға түсті. Бұл өзгерістердің механизмі қандай?

«Астана медицина университеті» АҚ

Қалыпты физиология кафедрасы

№ 12 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚҚА

АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ

051302 «Стоматология» мамандығы бойынша

Тақырып: Сыртқы тыныс алу. Тыныс алудың реттелуі. Тынысалу көлемдері.

Сағат саны: 4

Курс: 2

Құрастырушы:

Доцент Ибраева С.С.

Астана 2013ж.

1.Тақырып: Сыртқы тыныс алу. Тыныс алудың реттелуі. Тынысалу көлемдері.

2. Мақсаты: Тыныс алудың негізгі этаптарын оқу,тыныс алу рефлексі механизмін ұғу;тыныс алу жүйесінің тұрақты принципін түсіндіру,гемоглбиннің қисық диссоциациясын құрастыра білу.

3. Оқу мақсаты: тыныс алу жүйесінің тұрақты принципін түсіндіру,гемоглбиннің қисық диссоциациясын құрастыра білу.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Тыныс алу, оның маңызы мен кезеңдері.

2. Сыртқы тыныс алу механизмі. Дем алу мен дем шығару биомеханикасы. Плевралық қуыстағы қысым, оның негізі мен сыртқы дем алудағы ролі.

3. Анатомиялық және функционалдық өлі кеңістік.

4. Өкпе көлемдері. Оны анықтау әдістері.

5. Өкпедегі газдардың алмасуы. Оттегінің қанмен тасымалдануы. Оксигемоглобиннің диссоциация сызығы, оның сипаты. Қанның оттегіне сыйымдылығы. Көмірқышқыл газының қанмен тасымалдануы.

6. Ұлпадағы газ алмасуы.

7. Тыныс орталығы. Тыныстың өзіндік реттелісі (Геринг-Брейер рефлексі). Тыныс алудың гуморальды реттелуі.

8. Сөйлеу қалыптасу кезіндегі ауыз қуысы мен танысалу мүшелерінің ролі.

9.Шайнау, жұту және демалудың өз ара байланысы.

1. Білім берудің және оқытудың әдістері

1 Спирометрия сулы және құрғақ спирометр арқылы;

2 Спирография.ӨТС анықтау және оның құрылымдық компоненттерін анықтау;

3 Физикалық ауыртпалық тан кейін және қалыпты тыныс алуды анықтау;

4 Атмосфералық қысымның төмендеген кезіндегі тыныс алудың реттелуі;

5 Функциональдық сынақ тыныстың кідірісімен;

6 Тынысалуға сыртқы ортаның әсерлері;

7 ГУМ 2 газоанализатордың қөмегімен дем шығару ауасында СО2 мөлшерін анықтау.

Дебиет

Қазақ тілінде

1. Адам физиологиясы. Х.К. Сәтбаева, А.А.Өтепбергенов, Ж.Б. Нілдібаева, Алматы, 2005, 663 б.

2. Адам анатомиясы. А.Р. Рахишев, Алматы, 2005, 598 б.

3. Қалыпты физиологиядан тәжірибелік сабақтарға жетекшілік нұсқаулар.

Сайдахметова А.С., Рахыжанова С.О. Семей, 2006 г. - 174 бет.

4. Қанқожа М.Қ. Қозғыш ұлпалар физиологиясы. – Алматы, 2004ж. 78 бет.

Қосымша:

1. Рахишев А.Р. Русско-казахский толковый словарь медицинских терминов. (каз., русс.), А-Ата, 2002, 550 б.

2. Ибраева С.С. Организмнің шартты-рефлекторлық әрекеті және оның

нейрофизиологиялық тегершіктері. Жоғарғы жүйке іс-әрекетінің типтері. Астана, 2006, 52 б.

7. Бақылау

Билет бойынша жазбаша бақылау.

«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ