Еңбекке сұраныс бағасы

Еңбекке сұраныс бағасы шектік еңбек өнімділігінен тұрады, демек өнімнің көбеюі қосымша еңбек бірлігін жалдау нәтижесінде алады. Қосымша жұмысшыны жалдау нәтижесінде алынған қосымша өнімді шектелген өнім дейді. Шектік өнімнен түскен табысты анықтау үшін шектік өнімді өнім бірлігі бағасына көбейтеміз. Осы табыс шектік өнімінен түскен шектік табыс деп аталады. Шектік өнім әрбір қосымша жұмысшыны жалдағандағы өнім шығару көлемінің өзгеруін көрсетеді.

Шектік өнімнен түскен табыс төленетін еңбек ақыдан жоғары болғанда ғана қосымша жұмысшыны жалдауға болады. Сондықтан жетілген бәсекелестік нарықта еңбекке сұраныс екі көрсеткішпен анықталады; жалақы және шектік өнім құны. Жалақы мөлшері мен жұмыс күшіне сұраныс мөлшері арасындағы тәуелділік еңбекке сұраныс қисығын береді (график 1.1). Егер шектік өнім басқа өндіріс факторларын қолданғанға қарағанда еңбекті қолдануда жоғары болса, онда еңбекке сұраныс көтеріледі және керісінше.

Еңбек ұсынысы сұраныс сияқты жалақы мөлшеріне байланысты, бірақ байланысы басқаша. Ұсыныс қисығы еңбек ақы өскенде еңбек ұсынысы көбейгенін көрсетеді. Ал жалақы түссе, еңбек ұсынысы да түседі (график 1.2).

Жалақы ставкасы Жалақы ставкасы

Жұмысбастылық көлемі Жұмысбастылық көлемі

график 1.1 график 1.2

Еңбекке жинақталған ұсыныс халық санымен анықталады, ондағы халықтың еңбекке жарамды бөлігі орта сағат санымен, бір жылдық істеген жұмысшы жұмысы, жұмысшының еңбек сапасы жақтарын қамтиды.

Еңбек ұсынысына әсер ететіндер:

1 Еңбекке қабілетті елдегі халықтың саны.

2 Жұмыс күшінің ұзақтығы.

3 Халықтың мамандық деңгейі және кәсіпшілік дайындығы.

Ұсыныс пен сұраныстың қиылысқан жері жалақының теңестірілген деңгейін көрсетеді. Берілген жалақы деңгейі экономикада толық жұмысбастылықты тұрақтандырады. Еңбекке сұраныс еңбек ұсынысына тең (график 1.3).

Жалақы ставкасы

W2---------------------------------------

W0----------------------------------------

W1---------------------------------------

Жұмысбастылық деңгейі

график 1.3

Date: 2015-10-22; view: 1074; Нарушение авторских прав