Тақырып. Социология пәні және оның қоғам өміріндегі рөлі

Еліміз егемендік алғаннан кейінгі қоғамымызда жүріп жатқан түбегейлі өзгерістер білім беру жүйесін де қамтып отыр. Осыған орай жоғары оқу орындарында қоғамдық ғылымдарды оқыту мәселесі жаңаша қойылып, оқыту процесіне жаңа пәндер енгізілді. Олардың бірі - социология пәні. Жаңа сапалы қоғамдық қатынасқа көшуге, бұрынғы Одақтың ыдырап, экономикалық байланыстардың нашарлауына байланысты тиімсіз өндіріс орындарының қысқартылуы объективті себеп болды. Соған сәйкес қайсы біреулер үшін жұмыссыздық заңдылыққа айналды. Әлеуметтік әділеттілік оларды қорғауды талап етті. Сонымен бірге бұрынғы кезеңдегі әлеуметтік өзгерістер теориясы мен қисындарды ой елегінен өткізіп, қазіргі нарықтық қатынас жағдайындағы әлеуметтік құбылыстарға сәйкес көңіл аудару қажет.

Социологиялық білім берудің басты мақсаты - студенттердің әлеуметтік ой зерделілігін, әлеуметтік проблемаларды түсінуін, оларды шешу жолдарын табуды қалыптастыру болып табылады.

АЭЖБУ-да социология пәні 1996 жылы енгізілді. Техникалық білім саласына арнаулы бірнеше күрделі тақырыптары бар: еңбек әлеуметтануы, инженерліктің әлеуметтік проблемалары, басқару мәселелері, білім беру т.б.енгізілді. Оларды оқып-үйрену теориялық және тәжірибелік тұрғыдан өте маңызды.

Социология пәні бойынша ана тілімізде оқулықтар, әдістемелік құралдар жоқтың қасы. Көбінесе жарық көрген оқу құралдарында отбасы, білім, жеке тұлға, әлеуметтік институттары жайлы берілген. АЭжБУ оқу бағдарламасы мен семестрлік жұмыс тапсырмаларына сай емес. Орыс тілінде жарияланған профессор Қ.Ғ. Ғабдуллинаның, профессор Н.Аитовтың редакторлығымен шыққан "Социология", "Социология труда" оқулықтарының маңызы зор. Осындай жағдайда ана тілімізде оқу құралын жазып, біздің техникалық жоғары білім берудің ерекшелігін жоққа шығармай, көрсетілген жеті тақырыпты баспаға дайындады.

Құрал айтқандай он тақырыптан тұрады (олардың әрқайсысы үш-төрт мәселені - қамтыған). Оны оқып-үйрену барысында студент өз көзқарасын кеңейтіп, тәжірибелік қызметтерді атқаратын әлеуметтік инженердің, оның ішіндегі бүгінгі заманға сай кәсіби қасиеттерінің талаптарын білу.

Оқу құралдарында қоғамдағы әлеуметтік өзгерістерді ашып көрсету үшін, Тәуелсіз Елдер Достастығына кірген елдердің және шетелдік деректері де бар.

Әлбетте, қаралған мәселелерді шағын оқу құралдарында кеңінен және терең баяндау мүмкін еместігі түсінікті. Сондықтан, студент оның төңірегінде қалып қоймай, қосымша әдебиеттерді өз бетінше оқып білімін жетілдіруі қажет.