Физиология кафедрасы. 051302 «Стоматология» мамандығы бойынша

№ 4 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚҚА

АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ

051302 «Стоматология» мамандығы бойынша

Тақырып: ОЖЖ – қозудың және тежелу таралу ерекшеліктері.

Сағат саны: 4

Курс: 2

Құрастырушы:

Аға оқытушы Тулеубаева А.А.

Астана 2013ж.

1. Тақырыбы: ОЖЖ – қозудың және тежелу таралу ерекшеліктері.

2. Мақсаты: Орталық жүйке жүйесі /ОЖЖ/- бұл біртұтас ағзамен оның жүйелері, мүшелердің оптимальді қызметтенуі үшін сәйкес өзгерістерді және организммен қоршаған ортаның үйреншікті түрде өзара әрекеттесу мақсатымен ақпаратты қабылдау, өңдеу, тарату, сақтау және есте қалдыруды қамтамасыз ететін жұлын мен бас миының жүйкелік құрылымдар жиынтығы. ОЖЖ- қозудың таралу ерекшеліктері мен рефлекторлық әрекеттің принциптері туралы білім, ОЖЖ және оның бөлімдерінің қызметтенуін қамтамасыз ететін, ағзаның біріктіруі-бейімдеуші әрекетінің толық сипатының көзқарасын қалыптастыруға мүмкіндік береді.

3.Оқу мақсаты: Біртұтас ағза әрекетінің негізгі реттеуші тегершіктері ретінде, ОЖЖ- қызметінің ерекшеліктерімен қызметтік маңызы туралы түсінік беру. Ағзаның реттеуші жүйелерініңорталық тегершіктері қызметтенуініңнегізгі заңдылықтарын ұйымдастыру. ОЖЖ –түрлі бөлімінде орналасқан жүйкелік құрылымдардың өзара әрекеттілігі қандай түрде жүретіндігін түсіндіру. Тәжірибелік әрекеттер барысында студентті ОЖЖ – қызметінің іске асыраиын зерттеу тәсілдері (Тюрк бойынша рефлекс уақытын анықтау; кеңістік және мерзімдік жинақтаманы алу; ЭЭГ мен РЭГ талдау) есте қалдыруға үйрету.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Нейрон – орталық жүйке жүйесінің құрылымдық және функциялық негізі, оның физиологиялық қасиеттері.

2. Орталық жүйке жүйесінің негізгі қызметі - рефлекс. Рефлекстік доға және шеңбер. Рефлекс уақыты, түрлері.

3. Қабылдағыштар, түрлері. Қабылдағыштарда қозудың пайда болу механизмі.

4. ОЖЖ-дегі синапстар арқылы қозудың өту ерекшеліктері.

5. Жүйке орталығы туралы ілім, оның физиологиялық қасиеттері.

6. ОЖЖ бөліміне ауыз қуысы рецепторларының эфференттік ролі.

7. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу (М.И.Сеченов), оның түрлері мен маңызы.

8. Орталық тежелу механизмдері туралы қазіргі ұғымдар.

9. ОЖЖ үйлестіру қызметінің жалпы принциптері.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: Тәжірибелік жұмыс шағын топтарда жүргізіледі, жұмыс барысын мұғалімнен алу міндетті (электронды вариант немесе қағаз түрінде).

1. Тюрк әдісі бойынша жұлын-милық рефлексінің уақытын анықтау.

2. ОЖЖ – қозудың кеңістік және мерзімдік жиынтығы.

3. Электроэнцефалограмманы талдау.

4.Реоэнцефалограмманы талдау.

5. Жұлын-милық рефлекстің орталықтан тежелуі (Сеченов тежелуі)

6.Гольц тәжірибесі

7. Жоба мен кестелерді сызу.

6. Әдебиет:

1. Адам физиологиясы. Х.К. Сәтбаева, А.А.Өтепбергенов, Ж.Б. Нілдібаева, Алматы, 2005, 663 б.

2. Адам анатомиясы. А.Р. Рахишев, Алматы, 2005, 598 б.

3. Қалыпты физиологиядан тәжірибелік сабақтарға жетекшілік нұсқаулар.

Сайдахметова А.С., Рахыжанова С.О. Семей, 2006 г. - 174 бет.

6. Қанқожа М.Қ. Қозғыш ұлпалар физиологиясы. – Алматы, 2004ж. 78 бет.

Қосымша:

7. Рахишев А.Р. Русско-казахский толковый словарь медицинских терминов. (каз., русс.), А-Ата, 2002, 550 б.

8. Ибраева С.С. Организмнің шартты-рефлекторлық әрекеті және оның

нейрофизиологиялық тегершіктері. Жоғарғы жүйке іс-әрекетінің типтері. Астана, 2006,

52 б.

7. Бақылау: Бірінші деңгейлік тесттік бақылауды жүргізу.

АҚ «АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ»