Бузулбас сöсколбулар. Бистин бичиичинин чÿмдемелдеринен бистин кöргöнисле ас болуп калган

Бистин бичиичинин чÿмдемелдеринен бистин кöргöнисле ас болуп калган.

сабаттан (кöнöктöн) урар – коркышту тын јанмыр jаары

…Ол кÿн јанмырды чын ла сабаттан урган… дезе, јастыра болбос (JК, ТБК, 423).

чыт ла эткен (каргана) – 1) агаш катузы, койу агаш; 2) аннын семизи; 3) аргалу, чакту улусты.

Боочыда кап-карануй јыш-арка, чыт ла эткен каргана, кызылгат, јыраа-јыгын, öлöн дезе кижиле тен болордо, Кыдыр оны кöкö тÿштин бойында ажар деди (JК, АJÖ, 33).

А Ощепковтын чеденинде Машенька деп сÿрекей јараш, чыт ла эткен мыйгак бар (JК, EEС, 59).

кöстöринин чогын апарган – кöрбöс этирер, кqзинен болгонбос

Онон ол аалунын кылгазы, билер улустын айдыжыла болзо, кижинин кöстöринин чогын алатан дежетен эмес беди (JК, КТ, 136).

тоn калды - учурында: тен болбозо до, тÿней ле нени-нени экелер

Jиит энези куру база јанбас: тон калды – карманына чейнебаштар сугуп алар (JК, АJÖ, 352).

нени јылыйткан – кайдаар-кайдаар барарга

[Кара:] Мен эмди Jети-Jодо јаар, байла, барбазым. Нени мен анда јылыйтып койгом?.. (JК, АJÖ, 50).

албан келген бе? – не тегин албаданар

[Jанарчы:] Менде, Кыймаштай, менде. Адам эшке, агаларым эшке барарыс. Айылдаарыс, Кыймаштай. Ол јаар бÿгÿн ле барар деген албан келген бе? Онон барып турбас па? (JК, EEС, 27).

неме адып ийер - јаман неме болбос

Сен ле јакшы јÿретен болзон – деп, Ээји öгööн танкызын камысты. – Сок јаныс уулыс… А бис јÿрÿмисти јÿрÿп койгоныс. Биске санааркаба. Бисти база неме адып ийет… (JК, EEС, 25)

eч сананбас – сакыбаган (кижи, санаа jер)

Бу быјылгы корон кышта келип, јакшы одор бедиреп, кан-алтайды эбирип, тегин кöчкöнбö? Тартыжар ла. А бу јут… Jуттагай ла. Jаскы јут. Онын кийнинде јылып, кöк чыгар болор бо? Онон быјыл бешјылдыктын учы – премиялар, орден-медальдар ÿлейтен јыл – деп, Калапка ÿч сананбаган санаа келди. (JК, ТБК, 36)

jÿрек барынбас – тидинбес

Ол Кайчынын «кей-кебизин чöрчöгин токтот» деп, кезеткен кижини јамандаарга кижинин јÿреги база барынбас. Jуртсоветтин башлыгы болгон. Ол кижи јаан удабай, јууда алган шырказынан улас јада калган. Канча орден-медальдарлу јуучыл. (JК, АJÖ, 159)

jÿреги болдыртпаган –тидинбеген, ары јанынан

Токтоон öгööн кöстöрин јумала, суйга онтоп јаткан сарбааны кöрÿп, чöкöйлö, туура јорто берейин деп јÿреле, јÿреги та ненин де учун болдыртпаган. (JК, АJ, 347)

qзöк-бууры коскорылар - јÿрексиир

Jе јаскыда кыра сÿрÿп турала, кулагына кÿÿктин ÿни угуларда ла öзöк бууры чек коскорылган, кÿйбÿреп чыккан (JК, АJ, 345).

jÿрек-буур тÿгенерге јеткен - сакыырга кÿч, сакыыр чыдалы чыгып, божоп браатканы

Онон бир сананза, öзöктöн чыккан эки уулды кöрöргö, јÿрек-буур сакылтага чыдашпай, тÿгенерге једижип барат, арга-чагы чыгып барат (JК, АJ, 316).

- Ол тушта Садак ондо до болгон болуп айабас эмтир. Jолуккан болзоос – дейле, Килемчинин кöкси бöктöлö берди. (JК, АJÖ, 327)

Букка таптырдын – јаман кижинин колына илиндин

Сен кÿрÿм, сен бук. (JК, EEС, 61)

Чокко салып кайткан – бой-бойына јаман эдип, канайткан

Та не јуулажатан? Та не ööркöжöтöн? Та не јетпейт биске? Бой-бойысты чокко салып, бу бис кайткан телекей? (JК, КJ, 379)