Тромбоцит агрегациясын төмендететін дәрілер. 5 page

Rp.: Gonadotropini chorionici 1000 ED

D.t.d. № 3

S. Аптасына 2 рет 500-3000 ӘБ бұлшық етке.

Артқы нейрогипофиздің гормондық дәрілері – окситоцин, питуитрин және т.б. – жатырға әсер ететін дәрілер тобына жатқандықтан, сол тақырыпта қарастырылады.

12.1.2. Қалқанша безінің және қалқанша маңындағы безінің гормондық дәрілері. Қалқанша безінің гормондық дәрілері: тиреоидин және трийодтиронин, жасанды түрі – трийодтиронин гидрохлориді, тиреоидтыққа қарсы қолданатын дәрі – мерказолил және калий перхлорады. Қалқанша маңындағы бездің гормоналдық дәрілері – кальцитонин, бұған ұқсас кальцитрин және тахистин - бұл эргокальциферолға ұқсас.

Трийодтиронин гидрохлориді -Triiodthyronini hydrochloridum (лиотиронин және т.б.) алғашқы реттік гипотиреоз, микседема, креатинизм, церебралды-гипофизарлық аурулар, май басу, қалқанша безінің қатерлі ісігі, эндемиялық жемсау және т.б. жағдайларда қолданылады. Күрделі ауруларда: тиреотоксикоз, қант диабеті, Аддисон ауруы, жүрек жетіспеушілігі кезінде қолдануға болмайды. Жүрек тамырларының склерозында және екінші реттік гипотиреозда сақтық қажет. 20 және 50 мкг флакон ретінде № 60, 20 дан 100 мкг күніне 2 реттен қолданылады.

Rp.: Triiodthyronini hydrochloridi 0,00002

D.t.d. № 50

S. 20 мкг басталады күніне 2 рет (40- 140).

Мерказолил – Mercazolilum (тиамазол, метизол, тирозол және т.б.) тиреоидқа қарсы дәрі, негізі диффузиялық улы зобқа қолданылады. Жүктілік, бала емізу кезінде, лекопения, гранулоцитопенияға қолдануға болмайды. Жанама әсері: лекопения, лоқсу, құсу,бауыр қызметінің бұзылуы, тері бөртпесі, дәрілік гипотериоз болуы мүмкін. Түймедағы 0,005 г күніне 3-4 реттен беріледі.

Rp.: Mercazolili 0,005

D.t.d. № 20 in tab.

S. 1-2 түймедақтан күніне 3-4 рет.

Кальцитрин (Calcitrinum) немесе кальцитрин – гипокальциемиялық дәрі (Педжет ауруы), жетілмеген остеогенез, ортан жіліктің басының асептикалық некрозы, стероидты, паратиреоидты және климактерикалық остеопороз, фиброзды дисплазия, асқынған сүйек жарақаты. Гипокальциемия, жүктілік және бала емізу кезінде қолдануға болмайды. Жанама әсерлері: егу орнында жергілікті аллергиялық өзгерістер, беттің қанталауы, қан қысымының жоғарлауы, құсу, гипокальциемия болуы мүмкін. 1 мл ампулы 50 және 100 ХБ.

Rp.: Calcitrini 100 ХБ

D.t.d. № 6 in amp

S. 2-3 ДӘБ күніне 1 рет бұлшық етке.

12.1.3. Ұйқы безінің гормондық дәрілері.

Ұйқы безінің β-торшасындағы түзілетін гормоны – Инсулин (Insulinum) болып табылады. Бұның гипогликемиялық әсеріне байланысты қантты диабет кезінде қолданылады, өйткені инсулин гипергликемияны және глюкозурияны төмендетеді. Инсулин көбінесе жануарлардан және адамдардан алынады. Әсер ету уақытына қарай олар: қысқа уақытқа (жалпы 4-6 сағат); ұзақ уақытқа (8-12 сағат) және өте ұзақ уақытқа (20-30 сағат) әсер ететін болып бөлінеді. Диабетке қарсы қолданылатын жасанды дәрілері химиялық құрылысы бойынша келесі екі топқа бөлінеді: сульфонилмочевина туындысы – Глибенкламид (Glibenclamide), Глипизид (Glipizide) т.б. және бигуанидтер – Метформин (Metformin).

Инсулин (инсуман Комб, микстард, хумулин, биогулин, хумалог, актрапид, левулин, монодар, монолин, моносуинсулин, пенсулин, протафан, ультратарт т.б.) – инсулинге тәуелді диабет кезінде қолданылады. Комалық жағдайлар, жұқпалы аурулар, қант диабетін хирургиялық жолмен емдеу кезінде қолданылмайды. Біраздан кейін бас айналу, ашығу және тершеңдік пайда болады.

Rp.: Insulini pro in injectionibus 5 ml (1ml-40 ED)

D.t.d. № 5

S. 0,5-1 мл-ден тері астына 2 рет.

Глибенкламид (антибет, апо-глибурид, бетаназ, гилемал, глибамид, глибекс, глиборал, глимидстада, глюкобене, даонил, маниглид, манинил) – инсулинге тәуелсіз диабет кезінде қолданылады. Комалық жағдайларда, кетоацидозда, жасөспірімдерге, жүктілік, бала емізу кезеңінде, бауыр мен бүйрек қызметі бұзылғанда, лейкопения, сульфаниламидтермен бірге, індетті жұқпалы ауруларда қолданбайды. Аллергия, лейкопения, агранулоцитоз, диарея, тромбоцитопения болуы мүмкін. Түймедағы 0,005 г. Бірінші рет қолданғанда 0,0025 г-нан, 0,005 – 0,01 г-ға дейін тағайындайды, кейде мөлшерін 0,02 г-ға көбейтеді.

Rp.: Glibenclamidi 0,005

D.t.d. № 20 in tab.

S. 1 түймедақтан күніне 1-2 рет.

Глипизид (глибенез ретарт, глинез, минидиаб және т.б.) глибенкламидке ұқсас келеді, бірақ денеден жылдам шығады, ішке жиналмайды. Түймедақ түрінде 0,005 және 0,01г шығарылады. Бастапқы мөлшері 0,0025 г – 0,005 (күніне 1 рет), ең үлкен мөлшері 0,03 г (күніне 2-3 реттен). Қолданылуы тағы басқа әсерлері глибенкламидке ұқсас.

Метформин (гликомет, глиформин, глюкофаг, дианормет, метфогамма, сиофор, формин плива және т.б.; қоспа дәрі «глибомат») бигуанид туындысы, қант диабетінің ІІ түрінде (инсулинге тәуелсіз) және семіздікпен бірге болса тәбетті тежейді және ауасыз гликолизді қоздырып отырады. Бұл түймедақ түрінде мөлшері 0,25, 0,5 және 0,85 г-нан шығарылады. Алғашқы қолданылатын мөлшері 0,5 г, тамақпен бірге шайнамай жұту керек. Ең көп мөлшері 2,5 г тәулігіне, орташа мөлшері 0,85 г күніне.

Метформиннің жанама әсерлері: асқазан қызметінің бұзылуы, тері аллергиялық өзгерістері және т.б. жағдайлар. Кері көрсеткіштері: диабеттік кома, бауыр мен бүйректер жұмысының бұзылыстары, миокард инфаркты, анемия және бала емізу және жүктілік.

12.1.4. Бүйрек үсті безінің глюкокортикоидтық дәрілері.

Глюкокортикоидтар (Кортизон) ем тәжірибесінде көп қолданылатын дәрі, біріншіден бүйрек үсті безінің жетіспеушілігінде, содан соң қабынуға және аллергияға қарсы, естен тану және сенсибилизация кезінде, одан басқа әсері жалпы уланған жағдайда және иммунодепрессант ретінде тағайындалады. Шұғыл жағдайларда (жедел аллергиялық көмек көрсету үшін (адреналинмен бірге), демікпеге ингаляция ретінде, жедел ревматикалық безгекте т.б.) да пайдаланады.

Қолдануға болмайтын жағдайлар: гипертониялық аурулардың ауыр түрлері, Иценко-Кушинг ауруының және қант диабетінің ауыр түрлері, психоз, жүктілік, қан айналымы жетіспеушілігінің III сатысы, эндокардит, неврит, остеопороз, асқазан және он екі елі ішек жарасы, туберкулездің белсенді түрі, мерез, қарттық шақ.

Жанама әсерлері: ұзақ уақыт қолданғанда май басу, гирсутизм, остеопороз, етеккір циклінің бұзылуы, безеу шығуы және Иценко-Кушинг ауруы белгілерінің пайда болуы. Сонымен бірге геморрагиялық панкреатит, гипергликемия, қан ұюының жоғарылауы, психикалық өзгерістер пайда болуы мүмкін.

Көп қолданылатын қажетті дәрілер: преднизолон (Prednisolonum), Метилпреднизолон (Methylprednisolone), Гидрокортизон ацетаты (Hydrocortisone acetate), Дексаметазон (Dexamethasonum), Бетаметазон (Betamethasone), Триамцинолон (Triamcinolonum), Беклометазон (Beclometasone) және т.б.

Преднизолон (Медопред, преднизол, йенафарм, преднизолон - никомед, - АКОС, - дарница, - гемисукцинат және т.б.) – гидрокортизоннан алынған жасанды дәрі, көбінесе ревматизм, ревматоидтық артрит, коллагеноздық аурулар, демікпе және т.б. жоғарыдағы айтылған аурулар кезінде қоладанылады. Жанама және қатерлі әсерлері жалпы глюкокортикоидтарға ұқсас келеді.

Преднизолон түймедақ түрінде мөлшері 0,001 және 0,005 г-нан, содан соң 0,5% майы сықпа ыдыста 10 және 15 г-нан шығарылады. Бастапқы кездегі күнделікті мөлшері 20-40 мг 2-6 реттен беріледі, бірақ әрі қарай мөлшерін азайту керек 5-10 мг-ға дейін күніне. Балаларға күніне 1-2 мг-нан пайданылады. Ем соңында мөлшерін біртіндеп төмендету керек, содан соң 1-2 рет кортикотропинді (табиғи гормон) берген жөн.

Rp.: Prednisoloni 0,005

D.t.d. № 20 in tab.

S. 1 түймедақтан күніне 3-4 рет.

Метилпреднизолон (Медрол, Депо-медрол, Соли-медрол, Метипред және т.б.) – преднизолонға өте ұқсас, бірақ әсері 18-36 сағатқа дейін ұзақ және минералды кортикоидтық белсенділігі төмен. Қолданылуы, қатерлі әсерлері преднизолонмен бірдей. Бір ғана қосымша әсері -орталық ми ісігінде қолданылады. Түймедақ мөлшерлері 0,004, 0,016, 0,032 және 0,1 г; егуге арналған флакондағы ұнтақ мөлшерлері 0,008, 0,02, 0,04, 0,125, 0,25, 0,5 және 1 г және 4% суспензиясы 2 мл ампулада шығарылады.

Гидрокортизон ацетаты (Гидрокортизон, - АКОС, - Пос N, - гемисукцинат, Латикорт, Локоид, Солу Кортеф, Сополькорт Н және т.б.) бүйрек үсті безінің табиғи гормоны, кортизонға ұқсас. Қабыну және аллергияға қарсы белсенділігі күшті, жергілікті тері ауруларынан экзема, нейродермиттер, пиодермиттер, көз аурулары (конъюнктивит, кератит және т.б.) кезінде қолданылады.

Гидрокортизон ацетаты 2,5% суспензиясы 2 және 5 мл буынның ішіне егуге аптасына 1 реттен; 1% майы сықпа ыдыста 14 және 28 г күніне 1-3 рет жағу үшін қолданады; 0,5% және 1% көз тамшысы күніне 3-4 реттен 2 тамшыдан пайданылады.

Rp.: Susp. Hydrocortisoni 2,5%-5 ml

S. Көз тамшысы. Күніне 2 тамшыдан.

Дексаметазон (Дексазон, Дексавен, Дексакорт, Дексамед, Дексафар, Дексанос, Дексон, Максидекс және т.б.) құрамына фтор қосылған, сондықтан белсенділігі бірнеше рет көтерілген. Қолданылуы және қатерлік әсерлері жоғарыдағы глюкокортикоидтарға ұқсас келеді. Түймедақ түрінде мөлшері 0,0005, 0,0015 және 0,004 г; 0,4% ерітіндісі 1, 2 және 5 мл ампулада және 0,1% көз тамшысы бар.

Rp.: Dexamethasoni 0,0005

D.t.d. № 80 in tab.

S. Күніне 1-2 түймедақтан.

Бетаметазон (Акридерм, Белодерм, Бетакортал, Бетам-Офталь, Валодерм, Целестодерм-В, Целестон және т.б.) бұл дексаметазонға ұқсас келеді, сондықтан қолданылуы және қатерлі әсерлері бірдей, көбінесе егу ретінде пайданылады. Түймедағы 0,0005 г; 0,2%, 0,4% және 0,5% ерітіндісі ампула түрінде 1 мл-ден егуге; 0,05% кремі; 0,1% майы; 0,1% лосьоны; 0,1% көз тамшысы шығарылады.

Триамцинолон (Триакорт, Берликорт, Кеналог, Назакорт, Полькортолон, Фторокорт және т.б.) химиялық құрылысы, қолданылуы, қатерлі және жанама әсерлері дексаметазонға ұқсас, ал ұзақ пайдаланғанда ем жеңіл өтеді. Мөлшері 2, 4 және 8 мг-нан түймедақ түрінде; 1% және 4% ерітіндісі 1 және 2 мл ампуласы егу ретінде қолданылады.

Rp.: Triamcinoloni 0,004

D.t.d. № 50 in tab.

S. 1 түймедақтан күніне 2-4 рет.

Бекламетазон (Альдецин, Беклазон, Беклоджет, Беклофорте, Бекодиск, Беконазе, Бекотид, Насобек, Циклозон және т.б.) көбінесе демікпе кезінде қолданылады, басқа дәрілер көмек бере алмағанда және өте ауыр аллергиялық ринитте, мұрын полипозында беріледі. Аэрозоль түрінде 0,05 мг/мөлшерден 0,25 мг/мөлшерге дейін, ал жалпы 80 және 200 мөлшерден шығарылады.

16.1. Сульфаниламидтік дәрілер.

Сульфаниламидтер – кең спектрлі, бактерияларға қарсы антибиотиктермен бірге қолданып отыратын заттар. Сульфаниламидтердің нәтижесі және ұзақ уақыт әсер етуі, оның амид тобындағы сутегі атомының орнын ауыстыруына байланысты – дигидрофоль қышқылы. Бос амин топтарының бір жақты орналасуы, оның бактерияларға қарсы әсерін білдіреді. Денеде радикал бөлініп және амин тобы босатылғанда ғана сутегі атомы орнын ауыстыра алады.

Дигидрофоль қышқылы құрамына кіретін парааминбензой қышқылы микроорганизмдермен құрастырылады. Ал ұлпада мұндай өзгерістер жүрмейді, ұлпа тек дайын дигидрофоль қышқылын сіңіреді, сондықтан сульфаниламидтердің тек микробтарға қарсы әсері - конкурентті қарама-қарсы тұруына байланысты.

Сульфаниламидтер парааминбензой қышқылына ұқсас болғандықтан, оның дигидрофоль қышқылы құрамына кіруіне кедергі жасайды. Дигидрофоль қышқылының түзілуі нашарлаған кезінде, оның шығуы жойылып, соның әсерінен пурин және пиримидин негіздерінің құрастырылуына кедергі жасайды. Осының барлығының әсерінен нуклеин қышқылының құрылысы жойылып, микробтардың өсуіне кедергі болады. Содан кейін бактерия өсуін тоқтататын нәтиже пайда болады.

Сульфаниламидтер келесі топтарға бөлінеді:

1.Жақсы сіңірілетін дәрілер (резорбциялық, асқазан-ішек жолдары бойынша).

а) әсері қысқа уақытқа созылатын: сульфадимезин (Sulfadimezinum), сульфазин (Sulfazinum), этазол (Aethazolum), уросульфан (Urosulfanum).

б) әсері ұзаққа созылатын: сульфадиметоксин (Sulfadimethoxinum), сульфапиридазин (Sulfapyridazinum).

в) әсері өте ұзаққа созылатын: сульфален (Sulfalenum).

2. Ішектің ішінде әсер ететін дәрілер: фталазол (Phthalazolum), сульгин (Sulginum).

3. Жергілікті қолданылатын: Сульфацил-натрий (Sulfacylum-natrium).

Жақсы сіңірілетін дәрілер асқорыту жолдарында тез әрі толық сіңіріледі, қан плазмасындағы альбуминдермен байланысады. Шырышты қуыстарға жиналады. Сульфаниламидтер бауырда ацетилдену арқылы бұзылады.

Сульфадимезин (сульфаметазин және т.б.) - әсері қысқа, әрі кеткенде 4–6 сағатқа дейін белсенділігі сақталады. Бұл - түймедақ түрінде мөлшері 0,25 және 0,5 г-нан № 10 шығарылады. Бір реттік ең үлкен мөлшері 2 г-нан, тәулігіне 7 г-нан асыруға болмайды. Жалпы әртүрлі инфекцияларға қарсы қолданылатын кестесі: 1 және 2-ші күндері 6 г (1 г-нан әр 4 сағат сайын), 3 және 4-ші күндері 4 г (1 г-нан 6 сағат сайын), 5 және 6-ші күндері 3 г (1 г-нан 8 сағат сайын), тағы 2, 3 күн 3 г-нан беру керек.

Сульфадимезин - пневмония, мидың жұқа қабатының қабынуы кезінде (менингит), сепсис, дизентерия, соз және т.б. өт және зәр жолдарындағы инфекцияларға қарсы қолданылады. Бүйректің жұмысы бұзылғанда, қан түзуші мүшелер аурулары кезінде, адамдардың осы дәріге сезімталдығы жоғары болғанда қолдануға болмайды. Қолдану барысында аллергия, жүрек айнуы, құсу, лейкопения, зәрде кристалдардың пайда болуы мүмкін. Бұл кезде көбірек сілтілі су беру керек.

Rp.: Sulfadimesini 0,5

D.t.d. № 40 in tab.

S. Кесте бойынша қолданылады.

Бұл топқа тағы да қосылатын дәрілер этазол (сульфаэтидол және т.б.), сульфазин (сульфадиазин және т.б.) және уросульфан (сульфакарбамид) – баспа (ангина), пневмония, зәр шығару жолдарының іріңді инфекциялары, қуықтың қабынуы, іріңді гидронефроз кезінде қолданылады.

Әсері ұзаққа созылатын және асқорыту жолдарында тез әрі толық сіңірілетін дәрілер: сульфапиридазин (сульфаметоксипиридазин, спофадазин және т.б.) және сульфадиметоксин (мадрибон, мадроксин және т.б.). Бұлардың әсерлік уақыты 8-12 сағатқа созылады, сондықтан күніне 1-2 түймедақтан беріледі. 1 түймедағы 0,5 г мөлшерде жүреді.

Әсері өте ұзаққа созылатын дәрі – сульфален (келфизин және т.б.) денедегі емдік мөлшері бір аптаға дейін созылады, сондықтан да бұны созылмалы инфекциялық ауруларға антибиотиктермен бірге қолданады.

Ішектің ішінде әсер ететін дәрілер – көбінесе фталазол (фталилсульфатиазол, талисульфазол және т.б.) – дизентерия, асқазан-ішек жолдарының қабынуы, ішекке операция жасағанда қолданылады. Күніне 4-6 рет 0,5 г-дық 2 түймедақтан ішу керек. Бұған ұқсас сульгин (сулфагуанидин) және т.б. дәрілер бар.

Жергілікті қолданылатын дәрілер: сульфацил натрий (альбуцид натрий, сульфацил ерітіндісі және т.б.). 10% - 5 мл көз тамшысы, 30% - 10 мл флаконы, 30% - 10 г майы. Көздің қасаң қабығының іріңді жарасы, көздің дәнекер қабатының қабынуы (коньюнктивит), қабақтың қабынуы (блефарит) кезінде, күйгенде қолданылады.

Сульфаниламидтік қоспалы дәрілерге (сульфаниламидпен бірге триметоприм) жатады – бактрим (бисептол, ко-тримоксазол, септрин және т.б.). Бұның бактерицидтік әсері өте жоғары келеді.

16.2. Жасанды антибактериялық дәрілер.

Бұл топқа жататын дәрілер:

1/ нафтиридин туындысы - налидикс қышқылы (Acidum nalidixicum).

2/ фторхинолон туындысы - ципрофлоксацин (Ciprofloxacin), норфлоксацин (Norfloxacin), офлоксацин (Ofloxacin) және т.б.

3/ 8-оксихинолин туындысы - нитроксолин (Nitroxolinum).

4/ Нитрофуран туындысы – фуразолидон (Furazolidonum), фурадонин (Furadoninum) және т.б.

5/ хиноксалин туындысы – хиноксидин (Chinoxydinum), диоксидин (Dioxydinum) және т. б.

Налидикс қышқылы (невиграмон, неграм және т.б.) – көбінесе грам теріс бактериялдық инфекцияға: ішектегі дизентерияға және ішек-сүзектік талшықтарға т.б. Грамм оңды бактерияларға – стафилококктарға, стрептококктарға, пневмококктарға әсері төмен. Бактериялық штамдар антибиотиктерге және сульфаниламидтерге үйреншікті жағдайға, басқа емдік амал жоқ болғанда налидикс қышқылын қолдануға болады.

Сонымен налидикс қышқылын инфекциялық бүйрек және зәр жолдарының ауруларында циститтерге, пиелиттерге, пиелонефритке; бүйрекке және қуыққа операция жасағаннан кейін; бактериялық колитке және энтероколитке қолданылады. Бұның қапталған түймедағы мөлшері 0,5 г (№ 8) күніне 1 реттен 7 күнге дейін. Өте күрделі инфекция болса 1 г күніне 4 реттен 2 күнге. Балаларға 60 мг/кг тәулігіне 4 реттен, содан соң ұстап тұру мөлшері 30 мг/кг тәулігіне беріледі.

Налидикс қышқылын қолданғанда көптеген жанама әсерлері болады: лоқсу, құсу, іші өту, бас ауыруы және айналуы, қояншық, аллергиялық өзгерістер, күн көзіне сезімталдық – фотодерматиттер пайда болады т.б.. Бұны қолдануға болмайды: бас тамырлардың атеросклерозында, бауырдың қызметі бұзылғанда, тыныс орталығы тежелгенде, бүйрек қызметінің жетіспеушілігінде, жүктіліктің 3-да айында және 2 жасқа дейінгі балаларға берілмейді.

Ципрофлоксацин (цифран және т.б.) және ұқсас дәрілер – норфлоксацин, офлоксацин және т.б. - өте ауыр инфекциялық ауруларға – тыныс алу жолдарының, зәр шығару жолдарының, асқазан, көз, құлақ т.б. ауруларында қолданылады. Бірақ бұлардың қатерлік әсерлері де көп болады: асқазанның қызметі, қан тамырдың, орталық жүйкенің, көздің, ішкі мүшелер (бауыр және бүйрек) бұзылысы байқалады. Содан соң лейкопения, агранулоцитоз, тромбоцитопения байқалады. Жүкті, бала емізетін әйелдерге балаларға, қояншық, бүйрек жетіспеушілігі кезінде қолдануға болмайды.

Ципрофлоксациннің түймедақтары 0,1, 0,25, 0,5, 0,75 және 1 г № 6, 10, 20; флакондағы 0,2% ерітіндісі егуге арналған 50 және 100 мл-ден (0,1 және 0,2 г); ампуладағы 1% концентрат 10 мл; көзге және құлаққа арналған 0,3% ерітіндісі 5 және 10 мл; көз майы 0,3% - 3 және 5 г сықпа ыдыста шығарылады.

Зәр жолдарының инфекциясында 0,125 - 0,5 г мөлшермен күніне 2 реттен ішуге қолданады. Зәр жолдарының және тыныс алу жүйесінің асқынулық инфекциясы болса, онда 0,25-0,5 г күніне 2 реттен беріледі. Барлығы 7-14 күнге дейін емделеді. Көз ауруларында 0,3% ерітіндісін 1-2 тамшыдан 4 сағат сайын береді. 15 жасқа дейінгі балаларға беруге болмайды.

Нитроксолин (5-НОК және т.б.) – ең жақсы әсері грам теріс бактерияларға және аздап болса да грам оң, содан соң саңырауқұлақтарға – кандидозға әсерін тигізеді. Өте көп жиналатын жері жыныс және зәр шығару жолдары, сондықтан циститке, уретритке, пиолонефритке, простатитке т.б. зәр шығару жолдарының инфекциялық ауруларына қолданылады. Бүйрек пен қуыққа операция жасағаннан кейінгі инфекцияны болдырмау үшін алдын ала қолданылады.

Нитроксолинді 0,05 г түймедақ түрінде ішу ретінде қолданатын орташа тәуліктік мөлшері ересектерге 0,4 г күніне 2 түймедақтан 4 реттен беріледі. Ем ұзақтығы 2-3 аптаға созылады. Балаларға беретін орташа мөлшері 5 жастан 0,2 - 0,4 г күніне 4 реттен, ал 5 жасқа дейінгі балаларға мөлшері 0,2 г-нан беріледі.

Кейде жанама әсерлері болады: лоқсу, құсу, жүрек соғуы, тері бөртуі, бас ауыруы, бұл жағдайда мөлшерін азайту керек немесе беруді тоқтату керек. Бүйрек пен бауырдың қатерлі ауруларында, көз ауруларында, шеткі жүйке жүйесінің зақымдануында, жүкті әйелдерге және бала емізіп жүрген кезде қолдануға болмайды.

Фуразолидон -нитрофуран туындысынан алынған дәрі. Көбінесе грам оң бактерияларға (ішек таяқшаларына, шигеллаларға, протейлерге және т.б.) және кейбір грам оң (стафилококк және стрептококктарға), одан басқа ішек құрттарға (лямблиоз және т.б.) әсері жоғары. Бұны 0,05 г түймедақ түрінде – ішек инфекциясы ауруларына қарсы (бациллярлық дизентерия, паратиф, токсикоинфекцияда, лямблиозда және трихомониазда) қолданылады.

Фуразолидон - түймедағы 0,05 г. Ересектерге ең жоғары беру мөлшері - 0,2 г, ал тәуліктік мөлшері - 0,8 г асырмау керек. Мысалы: дизентерияда, паратифте тамақтан кейін ішеді, ересектер үшін мөлшері 0,1 - 0,15 г, күніне 4 рет беріледі. Лямблиозға қарсы қолданғанда, ересектер үшін мөлшері 0,1 г, күніне 4 рет беріледі, ал балаларға арналған мөлшері тәулігіне 10 мг/кг, күніне 4 рет қолданылады.

Жанама әсерлері: лоқсу, құсу және тәбеттің төмендеуі, аллергиялық өзгерістер. Жанама әсерлерін төмендету үшін көбірек су ішу керек, болмаса мөлшерін төмендету қажет, болмаса антигистаминдік дәрілер, кальций хлориді, В тобының витаминдерін қолданамыз.

Бүйректің қызметі бұзылғанда және созылмалы тұрақты аллергиялық дерматит кезінде қолдануға болмайды.

Фурадонин - (нитрофурантоин және т.б.), фурозолин, фурагин т.б. дәрілері фурозолидонға ұқсас келеді. Сондықтан көбіне зәр жолдарының инфекциясына, акушерлік - гинекологиялық тәжірибеде қолданылады.

Хиноксидин - іріңді қабыну процесі (пиелит, пиелоцистит, холецистит, холангит, өкпе ісінуі, өкпе плеврасының эмпиемасы, ішек дисбактериозы, ауыр сепсистік жағдай) кезінде қолдануға болады. Антибиотиктен басқа да химиотерапиялық дәрілер күші жойылғанда қолданылады. Түймедақ түрінде-0,25 г (1 түймедақтан күніне 4 рет). Ем ұзақтығы 7-14 күн.

Жанама әсерлері: лоқсу, құсу, бас ауыру, бас айналу, бұлшық еттің қысымдық жиырылуы, аллергиялық реакциялар.

Бауыр және бүйрек қызметі бұзылғанда, жас балаларға, жүкті әйелдерге қолдануға болмайды.

Диоксидин - хиноксидинге ұқсас дәрі, ауыр инфекцияларда (зәр және өт, қуық жолдары инфекциясында) қолдануға болады. Бұл дәрі 0,5% және 1% - 5, 10 және 20 мл ампуласы; 5% - 30, 60 және 100 г май түрінде, егуге, жуу және шаюға, жергілікті жараларға жағуға пайданылады.