Мыңжылқы көбенқұйрығы (Сousinia mindschelkensis).

Мәртебесі: сирек кездесетін, тар эндемикті түр. Тек Сырдария Қаратауы жотасының орталық бөлігінде кездеседі. Тасты-шағыл тасты белдеулерде,жартасты жерлерде, кейде орта тау белдеуіндегі (теңіз деңгейінен 1200-1900 метр) бұталар арасында өседі. Өте әдемі түр, көпбасты тамырынан көптеген вегетативті және гүлдейтін өркендер өсіп шығады. Сонымен тығыз тікенекті жастық пайда болады, биіктігі 40-50 см және ені де осындай (кейде бір метрге дейін). Мұндай жастықтың түбінде көптеген құрғақ тікенекті жапырақтар жиналады. Гүл шоғыры көбіне жалғыз, сирек бүйір бұтағында кеінші себеті болады. Ақ гүл тәжі мен қара қошқыл түтікшелері бар гүл саны өте көп. Әдетте топ болып, тек төменгі шекарасында жалғыздан кездеседі. Жиі тұтасып қалың болып өседі. Түр малды шектен тыс жайғандықтан зардап шегеді. Қазіргі кезде популяцияның біразы жақында құрылған Қаратау қорығында қорғалады. Мәдени түрде өсіріліп байқалмаған.

Біздің анықтағанымыз: Қаратау жотасының биік белдеулерінде: Ұзын Қарақуыс, Аюлысай, Кереге жайған, Майлықара, Көкбұлақ Қара үңгір шатқалдарында тасты-топырақты формацияларда өседі. Күлтелері, жапырақтары мен сабақтары тікенді. Гүлдеу кезеңі: мамырдың басынан шілдеге дейін. Ұрықтары жануарлардың түгіне жабысып (тікендері арқылы), таралады.

Бақылау сұрақтары:

1. Флаваноидтар дегеніміз не?
2. Р витамин көзі?

Қолданылатын әдебиеттер тізімі:

а) негізгі:

1.Растительное сырье СССР. тт.1-5, 1949 –1956.

2.Павлов.Н.В.Дикие полезные и технические растения СССР. 1942.

3.Павлов.Н.В.Растительное сырье Казахстана.1948.

4.Кукенов. М.К. Ботаническое ресурсоведение Казахстана. Алматы. Ғылым. 1999.

5.Методы полевых исследования сырьевых растений 1946.

6.Бекенов.А, Есжанов.Б, Махмұтов.С. Қазақстан сүтқоректілері.- Алматы “Ғылым”. 1995 –380С.

7.Гаврилов.Э.И. Фауна и распространение птиц Казахстана. – Алматы 1999-198С.

8.Методы учета основных охотничье –промысловых и редких видов животных Казахстана –Алматы.2000. 172С.

Осымша

9.Станков.С.С. Дикорастущие полезные растения. 1955.

10.Лекарственные растения Казахстана. Алма – ата, 1966.

11.Середин.Р.М,Соколов.С.Д. Лекарственные растения и их применение. 1969.

12.Худайбергено.Э.Б. Солодки Казахстана. Алма –Ата.1987.127с.

13.Кукенов.М.К. и др. Лекарственные растения Казахстана и их использование. Алматы.1997.

14.Книга генетического фонда фауны Казахской СССР.Алма – Ата “Наука” –1989. –215С.

Лекция №15

Date: 2016-11-17; view: 645; Нарушение авторских прав