Минералдардың жіктелуі

1. Жеке элементер (саф кессекті) (алтын, планина, күміс, алмас, графит, мыс, күкірт),

2. Сульфидттер (күкіртті қосындылар) (галенит, сфалрит, борнит, халькопирит, пирит,

арсенопирит),

3. Галоидті қосындылар (галит, сильвин, карналит, флюорит),

4. Тотықты және гидрототықты тобы (кварц, диаспор),

5. Карбонаттар (сидерит, кальцит, доломит, малахит, азурит),

6. Сульфаттар (ангидрит, гипс, барит),

7. Фосфаттар (фосфорит, моноцит, аппатит),

8. Силикаттар (оливин, гранат, берилл).

Минералдардың жаралу тегін генезис (туу, жаралуы, тегі) деп айтады.

Пайда болу жолына қарай минералдар екі үлкен топқа бөлінеді: эндогендік («эндос» ішкі) және

экзогендік (сыртқы).

Минералдардың ____________морфологиясы.

Минералдық агрегаттар ішіндегі ең көп тараған түрлері:

Түйіршікті агрегаттар минералдардың ұсақ түйершіктерінің бір-біріне қосылып, бірігіп өсуі.

Кристаллдық түйіршіктердің азды көпті жетілген пішіндерінің ерекшеліріне қарай әр түрлі

агрегаттық пішіндер қалыптасады: а) изометриялық түйіршіктен құралған агрегаттар,

б) жапырақ пішіндері немесе қабыршықтан құралған агреғаттар,

в) ине агрегаттар.

Друзалар азды - көпті жетілген кристалдардың ортақ табанға бір шетімен қадалып, қатар өсіп

жетулуімен сипатталады.

Қосақтар белгілі бір зандылықпен бірігіп, қосақтала өскен, кемінде екі кристалддан құралған

агрегаттар.

Дөңгелек пішіні агрегаттардың қатарына секрециялар, конкрециялар және оолиттер жатады.

Секрециялар тау жыныстарының дөңгелек пішінді қуыстарында минералдық заттардан құралады.

Конкрециялар белгілі бір кристаллизациялық орталықтан оның шетіне қарай өсіп минералдық

заттармен толып, дөңгелек пішіні болып құралады.

Оолиттер дөңгелек пішінді конркрециялық құрылысы айкын байқалатын ұсақ (10 мм-ге дейін)

дене түрінде кездеседі.

Сауыстанған агрегаттар үлкенді кішілі үнгерлер мен қуыстарда ыстық су ерітінділерінен,

олардың өте баяу жылдамдықпен булануы кезінде біртіндеп кристаллдануы нәтижесінде

құралады.

Топырак тектес және тығыз агрегаттар – экзогендік әрекеттерге байланысты құралады.

Дендриттер үгүлү процестеріне байланысты, тау жыныстары жарықшақтарының тік

қабырғалырының ішкі бет жақтарын түгелдей жуып, өзіндік жұқа қабық құрайтын немесе әр түрлі

құбылмалы бояулар түрінде кездесетін агрегаттар.