Салық кезеңi

Жеке тұлғалардың мүлік салығын есептеу мен төлеу үшiн 1 қаңтар – 31 желтоқсан аралығындағы күнтізбелік жыл салық кезеңi болып табылады.

1. Бюджет балансы, тапшылығы және бюджеттік процесс.

2. Банк меншікті капиталының жіктемесі.

3. Жер салығы: Төлеушілер, салық салу обьектісі, салық базасы, салық кезеңі.

1. Бюджет тапшылығы инфляция басылғаннан кейін ел экономикасының шешуші проблемалары бола бастайды.

Бюджет тапшылығы сөз жоқ, инфляция, дағдарыс, жұмыссыздык сияқты «жағымсыз экономикалық категориялар» деп аталатындарға жатады, алайда олар экономикалық жүйенің ажырағысыз элементтер: болып табылады.

Бюджетті әзірлеу кезінде негізгі мәселе мемлекеттің ақшалай түсімдері мен шығыстарының балансына - тепе-теңдігіне жету болып табылады. Әр бюджетте оның кіріс жэне шығыс бөлігін теңестірген, яғни баланстаған дұрыс.

Жалпы түсінікте кірістердіц шыгыстардан асып түсуі бюджет артыгын - профицитті, ал шыгыстардыц кірістерден асып түсуі мемлекеттік бюджеттің тапшылыгын кұрайды.

Бюджет тапшылығы экономиканың жай-күйін бейнелеп көрсетеді, ал оның болуы мына себептерге байланысты:

1. елдің экономикасында ондірістің жалпы құлдырауы;

2. қоғамдық өндіріс шығындарының өсуі;

3. айналысқа тауар жиынымен жабылмайтын ақшаны шектен гыс шығару;

4. бюджеттің шығыстарында экономиканың даму деңгейіне сэйкес келмейтін едэуір әлеуметтік шығыстардың басьімдығы;

5. эскери-онеркэсіп кешенін ұстауға жұмсалатын эскери шыгыстарды, басқару шығыстарын қаржыландырудың қомақты аукымы;

6. «көлеңкелі» экономиканың ірі ауқымды айналымы;

7. ұлттық шаруашылықтағы өнімсіз шығыстар мен ысыраптар.

Қазақстанда ақша эмиссиясы есебінен бюджет тапшылығын

жабуға болмайды. Бюджет тапшылығын жабудың негізгі нысандары мыналар болып табылады:

- мемлекеттік қарыздар шығару;

- кредиттік ресурстарды пайдалану.

Тапшылықты азайту немесе оны жою мақсатымен секвестр - ағымдағы қаржы жылының қалған уақыты ішінде барлық баптар бойынша (қорғаландарынан басқа) белгілі бір пайыздарға мемлекеттің шығыстарын үйлесімді қысқарту пайдаланылады.

Бюджеттік қаражаттарды тиімді басқару тікелей бюджеттік үдеріспен байланысты.

Бюджеттік үдеріс - Қазакстан Республикасының бюджет заңнамасымен бюджетті жоспарлау, карау, бекіту, атқару, нақтылау жэне түзету, бюджеттік есеп пен бюджеттік есептемені, бухгалтерлік есеп пен қаржылык есептемені жүргізу, мемлекеттік қаржылык бакылау, бюджеттік мониторинг жэне нэтижелерді бағалау бойынша регламенттелген мемлекеттік органдардың кызметі. Бюджеттік үдерістің барлық стадиялары өзара байланысты жэне қоғамның экономикалық үдерістерін ғана емес, сонымен бірге саяси өмірінің тікелей бейнеленуі болып табылады.

Бюджеттік үдерісте мына құжаттар пайдаланылады:

1) республиканың немесе өңірдің элеуметтік-экономикалык дамуы мен бюджеттік параметрлерінің болжамы.

2) республикалык бюджет туралы заң, жергілікті бюджет туралы иәслихат шешімі;

3) мемлекеттік органдардың стратегиялык жоспарлары;

4) операциялық жоспарлар.

2. Банктің меншікті капиталы банктің тұрақтылығын қамтамасыз етуде маңызды. Банктің бастапқы құрылуы барысында меншікті капитал көмегімен банк қызметіне байланысты алғашқы шығындар: жер, ғимарат, құрал-жабдық, жалақыға жұмсалатын және т.б. шығындар жабылады. Себебі, меншікті капиталсыз банктің қызметін бастау мүмкін емес. Осы меншікті капитал есебінен банкте қажетті резервтер құрылды. Сонымен қатар, банктің меншікті капиталы ұзақ мерзімді активтерге жұмсалымдардың басты көзі.

Меншікті және тартылған коммерциялық банк ресурстары Ұлттық банкте ашылатын корреспонденттік шотта көрсетіледі.

Сонымен, қазіргі коммерциялық банктердің меншікті капиталы мынадай баптар құрайды:

• жарғылық капитал;