Дәрі-дәрмектердің шикі заттан дайындалған топтары

Шикі заттан дайындалғандәрілеркелесі топтарға бөлінеді:

1. Химиялық жасанды дәрілер – ең көп тобы (прозерин, октадин және т.б.).

2. Өсімдік дәрілері - олар өсімдік заттардан алынған алкалоидтар болып табылады (строфантин К, атропин сулфат және т.б.).

3. Минеральдық дәрілер (кальций хлориді, магний гидроксиді және т.б.)

4. Микробтық дәрілер – антибиотиктер (тетрациклин, гентамицин және т.б.).

5. Жануарлардан алынған дәрілер -көбінесе гормондар (инсулин, окситоцин).

Дәрі-дәрмектердің фармакотерапиялық әсерлері.

Дәрі-дәрмектердің емдік бағытына қарай келесі терапиялық әсерлері болады:

1. Симптоматикалық ем – дерттік, зияндық уақытша көрсеткіштерге қарсы пайдаланылады. Мысалы, бас ауырғанда, қызу көтерілгенде қолданылатын дәрілер (пенталгин, баралгин, парацетамол және т.б.).

2. Этиологикалық ем – аурудың себеп болған жолдарын бөгеу үшін қолданылатын дәрілер. Мысалы, өкпе қабыну (пневмония) – пневмококкты бактериядан болғандықтан, тиісті антибиотиктер (пенициллин тобы) қолданылады.

3. Патогенетикалық ем – аурудың неден болған себебін білмей тұрып, сол дерттің даму жолын бөгейтін дәрілер. Мысалы, гипертензиялық ауру – оған қарсы қолданылатын дәрі - резерпин. Бұл синапстағы жиналып тұрған медиаторларды (норадреналин, серотонин) жуып кетеді, содан соң тамыр қысымы босай бастайды, нәтижесінде гипотензияға әкеледі.

4. Жетіспеушілік кезіндегі ем – денедегі мүшелердің өзіне тиісті қызметі төмендеуі кезінде оған сырттан толықтырады. Мысалы: ұйқы безінің инсулині жетіспейді, сол кезде инсулин сырттан қолданылады. Тағы бір мысалы, тиреоидин - қалқанша бездің гормоны жетіспейді, сырттан трийодтиронин гидрохлориді қолданылады.

5. Ынталандыратын ем – ішкі мүшелердің өз қызметі бөгеліп қалған кезде, оны қоздыру үшін белсендігін күшейтетін дәрілерді ендіру. Мысалы: окситоцин жатырдың жиырылу әрекетін күшейтеді. Т-активин иммунитетті көтеретін дәрі.