Халыҡ һағая

Урал. “Балаҡай, шөшлөң һыныҡ түгелме?” — тип һорар инем.

Ғәли. Шөшлөһөҙ ҙә үткән булһа? (Көлә).

Урал. Шөшлөһөҙ генә үтмәй ул. Туҡта, ниңә эсең ҡатып көләһең әле? Әллә үҙеңдең шөшлөһөҙ кейәү була яҙғаның иҫеңә төштөмө?

Ғәли. Ха-ха-ха, әле генә кейәүең булырға торғаным тышҡа төрттө.

Сафура. Ҡара-ҡара, әллә тилереп бара?!

Ғәли. Тилереп барам шул, тилереп барам, һайыҫҡан! Булат балдаҡлы һуҡ бармағымдың ҡытығынан оч-чень тилереп барам! Оч-чень! Граждандар! (Ҡулындағы ҡара бирсәткәне һала — бармағында булат балдаҡ сатҡыланып нур сәсә). Өйөрөлөгөҙ, һантыйҙар, свидетелдәрем булырһығыҙ... тантаналы туйымда! Күҙегеҙ сағылмаһын, ха-ха-ха!

Күмәк тауыш бер юлы. Булат балдаҡ?!. Ах!..

Сафура (халыҡҡа). Әйттем бит! Әйттем бит!

Ғәли (тантана ҡылып). Күрегеҙ, булат балдаҡ кем ҡулында, — йоҡлап сыҡтым эйәһенең ҡуйынында! (Ҡара бирсәткәһен кейеп, йоҙроғон юғары сөйөп). У-ух!.. Сәлисәкәйҙең йөрәге лә бына ошонда хәҙер — тибәлер лөбөр-лөбөр, ха-ха-ха!

Сафура. Әстәғәфирулла тәүбә! Ата-бабаның булат балдағын элгәндәр ҡоҙғон тырнағына!.. (Үкереп илап ебәрә). Бөгөн-иртән яу ҡубынһа, нишләрбеҙ?!. Сәлисәгеҙ юҡҡа ғына һалған тиһегеҙме булат балдағын?.. Ир-ат олағып бөтмәҫе элек татымаҡсы мөхәббәттең ҡаймағын... Ә мин... ә мин... урта бармаҡтай ирем була тороп... әллә ҡайҙа әрәм булып йөрөйөм!.. Ишмырҙа-а-ам, ҡайҙа һин, Ышанығым! (Йүгерә).

Урал (тороп). Сәлисә! Ейәнсәрем!

Сәлисә. Әү! (Өлтөрәп килеп етә).

Урал. Ысынмы шул?

Сәлисә. Юҡ! (Икеләнеп). Белмәйем... Бер нәмә лә белмәйем...

Ғәли. һөйөклө кәләшкәйем, нисек инде... белмәйһең? Бөгөн-иртән хәләл ефетем булырға йөрөйһөң үҙең.

Сәлисә. Ҡәбәхәт! Уф, тыным ҡыҫыла... (Быуылып йығыла башлай. Күтәреп алып китәләр).

Ғәли (Сәлисәгә ташланып). Бәғерем, күҙ нурым... һыу эсерегеҙ, йомшаҡҡа ятҡырығыҙ. (Кире килә). Күрҙегеҙме, кемдең башына кем типте?! “Миңә кейәүгә сыҡмаһаң, йәнеңде алам, тип ҡурҡытып, ни хәлгә килтереп еткерҙе был һылыуҡайымды әҙәм аҡтығы Сәлих — әҙәм ите ашаусы халыҡ дошманының балаһы!

Күмәк тауыш:

— Әҙәм ите ашаусы?!

— Сәлихтең атаһымы?!

Ғәли. Тап үҙе! ОГПУ-нан достоверный мәғлүмәт! Төрмәлә тештәрен сөйгә элеп ултырғанда шул Сәлихтең атаһы, әҙәм ите ашаусылар бандаһына ылығып, Сәлисәнең атаһын тотоп һуйған. Төн сыҡҡансы ботарлап, итен бешереп ашағандар, Сәлихтең атаһы уның башын ашаған...

Күмәк тауыш:

— Ах!..

— Егерме беренсе йыл аслыҡтағы кеүек икән...

— Булмаҫ!

Ғәли. Йөҙ йәшәр Урал ҡартығыҙҙан можно төпсөп һорарға. (Уралға). Дөрөҫөн әйт, ҡартласик: “Сәлихтең атаһы атайыңдың башын ашаған”, — тинеңме ейәнсәреңә?

Урал. Тинем, “башын ашаған” тинем. Ләкин “бешереп ашаған” тип әйтмәнем...

Халыҡ ҡайнаша, бил ҡайышына суҡмар ҡыҫтырған Сәлих атлығып сыға, ләкин суҡмарын һурып алып ҡалалар.

Сәлих (Ғәлигә ташланып). У-у-ух, выжданһыҙ, мейеңде сәсрәтәм хәҙер! (Вәкилде яғаһынан алып быраҡтыра).

Ғәли (ятҡан еренән милиция һыҙғыртмағын сөрөлдәтеп). Үлтерәлә-ә-әр! Бригадмилиция!

ЕҢдәренә ҡыҙыл бәйле мыҡты ирҙәр йүгерешә, бер нисәһе Сәлихтең ҡулдарын артҡа шаҡара, икеһе ауыҙы ҡанға батҡан Ғәлиҙе күтәреп торғоҙа. Шау-шоу.

Ғәли (ҡара бирсәткәле ҡулы менән башы осонда яһил бармаҡ янап). Ҡых!.. Йыйын халыҡ дошмандары! Ҡоротормон тамырығыҙҙы! Сволочь! ОГПУ һәм райком вәкиленә ҡул күтәреү — совет власына ҡул күтәреү ул! (Сәлихкә төртөп күрһәтеп). Алып китегеҙ халыҡ дошманын, туп-тура ОГПУ район бүлегенә! Капитан Ғәскәров иптәштең үҙ ҡулына! Ҡағыҙ көйләп бирермен. (Ҡара бирсәткәле йоҙроғон болғап). Илтеп еткермәһәгеҙ, целиком ауылығыҙҙың башына етәсәкмен! (ЫҢҒырашып йығыла).

Халыҡ: А-а-ай!..

Date: 2015-07-23; view: 334; Нарушение авторских прав