Иллюзия, клиникалық түрлері

Иллюзия- шындығында бар объектіні қате қабылдау. Түрлері:аффективті, интерпретативті, парейдолиялық иллюзиялар.

Аффективті ил.- науқас өзіне төнген қауіпті сезінеді, істің мәні неде екенін түсіну үшін қоршаған ортаға күдікпен қарайды. Өткінші адамдардың сөз үзінділерін көше дыбысымен біріктіріп, өз көңіл күйіне қатысты қабылдайды. Мыс:соғыс басталды, осыны өзіне қарсы шабуыл ұйымдастырылып жатыр деп түсінеді.

Интерпретативті ил.- ауыратын науқас айнаға қарап отырып бетінің төменгі бөлігі алға қарай қозғалатындығын көреді, қасқыр тұмсығы сияқты.

Парейдолиялық ил.- қоршаған орта туралы ақпарат науқас санасының фантастикалық елестерімен бұрмаланады. Обойдаға суреттерді құрттарға ұқсатады, клеенкадағы дақты үйіліп жатқан тарақандарға ұқсатады, таза бетті телефон квитанциясы деп қабылдайды. Сау адамдарға қарағанда, бұл науқастар осы көріністерді басқара алмайды.

Галлюциянация, клин. түрлері.

Галлюцинация- ештеңе жоқ жерде белгілі бір объект немесе құбылыс бар деп танылатын қабылдау бұзылысы. Түрлері: сезім мүшелеріне қарай: есту, көрі, сезу, дәм сезу, өз денесін сезу, немесе жалпы сезім голлюцинациясы болып бөлінеді. Ұйықтар алдында п.б. гипногогикалық, оянар алдында п.б. гипнопомпикалық. Күрделілік дәрежесіне байланысты: қарапайым (вербальді: антогонисті (өзінің қорғаушылары мен жаулары арасындағы даудың куәгері болады), императивті-нұсқаулық, коментирлеуші, қорқытушы) және күрделі (бірнеше анализаторлардың бірігуінен п.б.). Шынайы және псевдогаллюцинация болып бөлінеді.

Шынайы гал.- шынайы қабылдаудың барлық белгілеріне ие және шын мәнінде объектілерден ажыратылмайды.

Псевдогал.- жасандылық сезімімен жүретін және жалған қабылдауда елестетулер сферасымен шектелген науқас үшін шынайы заттар мен құбылыстармен бір уақытта жүретін, бірақ олармен бірігіп кетпейтін қабылдау бұзылысы.