Безгектің таралуын бақылау бойынша шаралар

Безгектің таралуын бақылау бойынша шаралар тек «жұқтырылған адам – маса тасымалдаушы инфекцияны қабылдаушы адам» қоздырғыштың берілу тізбегін үзген кезде ғана тиімді бола алады. Безгек Анофалес масасының түрлерімен беріледі, олардың әр қайсысына өзінің тіршілік ету ортасы, өмір сүру және коректену ерекшеліктері тән. Масалардың көбісі түндеқоректенеді. Бұндай жағдай су қоймасының жанындағы түнгі ауаның «қауіптілігі» туралы пікірге негіз болады. Әр түрлі географиялық өсімдіктерде безгек плазмодияларын беруге қабілетті масаның шамамен 25-30 түрі кездеседі, АҚШ-та A. maculipennis және A. punctipennis: Заирда, Конго өзенінің арнасында A. gambiae таралған; Ресей терриориясында тасымалдаушылардың 10 астам түрі кездеседі.

Тасымалдаушы масалардың санын шектеу бойынша шаралар тынық су қоймаларының беткейі астындағы қабатта тіршілік ететін дернәсілдерін жоюға бағытталған. Бұл мақсатпен лай жергілікті құрғату, су қоймаларының беткейіне майқабықшаны орнату, инсектицидтерді қолданады және дернәсілдермен қоректенетін ұсақ балықтарды көбейту.

Бұл шаралар өткізілетін орындарда жәндіктерді үркітетін құралдарды қолданған дұрыс. Бірақ репеленттер әрі толық, әрі ұзақ қорғанысты қамтамасыз ете алмайды. Аса тиімді жануарларды, қорғаныс экрандарды, торларды және арнайы киімді қолдану болып табылады. Осындай алдын-алу шаралар масалар қоректенуге шығатын уақытта, яғни түнде өте маңызды.

Австралиялық безгек бойынша эндемия ны солтүстік аудандарында прфилактиканың тағы да 1 тәсілін қолданады. Жергілікті тұрғында безгекке салыстырмалы иммунды бола отырып инфекцияның көзі де болып табылады. Себебі безгек паразиттері олардың қандары арқылы қабылдаушы тұрғындарға берілді. Сондықтан жаңа келген адамдарды және жергілікті тұрғындарды бір-бірімен алыс орналастырып қауіпсіз жерде өмір сүреді.

Алдын-алу шаралары. Тасымалдаушы масаларды жою, адамдарды маса шағудан сақтау (репеленттерді, торларды қолдану). Тасымалдаушы масалардың санын азайтуды гидротехникалық шараларды, су қоймаларын (көбею жерлерін) дернәсілдерге қарсы өңдеу, мал қоралары мен тұрғын бөлмелерді өңдеу арқылы жүреге асырады. Масалардың көбею жерлерін батпақтарды құрғату, су қоймаларын тазалау мен терңдетуарқылы жояды. Безгек бойынша эндемиялық аудандарға барғандарға химиопрофилактика (хингалин 0,25 гр-нан аптасына 2 рет) жүргізеді. Препаратты ошаққа бармас бұрын 3 күн бұрын тағайындайды және кеткеннен кейін 4-6 апта бойы қабылдауды жалғастырады. Безгекпен ауырып шыққандарға нұсқауларға сәйкес диспансерлік бақылау орнатады.

Негізгі профилактикалық шаралар «Аймақты санитарлық қорғау ережелеріне» сәйкес біздің еліміздің территориясында инфекцияның енуі мен таралуын алдын-алуға бағытталуы тиіс.