Жеке элементтер бойынша резервтеу

Элементтер тобы немесе жеке элементтерден тұратын элементтер бойынша резервтеу жүйесінің сенімділігі, жалпы тұрақты резервтеу формуласының қолданылуымен есептелдеді. (5.1) және (5.2). Осылай, егер жүйе элементтер бойынша резервтеумен бірге k_i толық еселігімен n аумағынан болса, онда жүйенің қабылдамаудың жұмыс жасауының ықтималдылығы:

, (7.3)

мұнда, q_ij- і резервтеу аумағына кіретін j-лік элементтің қабылдамау ықтималдылығы. Жалпы және элементтер бойынша резервтеудің тиімділігін салыстыру үшін, сенімділігі бірдей n(k+1) элементтер саны кіретін екі бірдей жүйенің қабылдамау ықтималдылығын салыстырамыз:

Әрбір элементтің қабылдамау ықтималдылығы q<<1 (1-q)ⁿ≈1-nq, Q_op=n^k+1q^k+1.деп санаған кезде. Жеке резервтеу үшін (7.3) қолданып және q<<1 санай отырып, мынаны аламыз: Q_пр=1-(1-q^k+1)ⁿ≈nq^k+1..

Элементтер бойынша резервтеудің тиімділігі жалпы Q_op/Q_пр салыстырғанда n^k құрайды. n тереідігінің және k еселігінң ұлғаюмен оның резервтеу тиімділігі өседі. Элементтер бойынша резервтеуді пайдалануда шектеулі сенімділігі бар қосымша қосылған элементтерді енгізу арқылы түйіндескен. Осыған байланысты резервтеудің оптимальді тереңдігі бар n_опт, n> n_оптболғанда резервтеудің эффекттілігі төмендейді.

29. Екі полюсті элементті резервтеу Көп жағдайда резервтелген элемент негізгі элементке параллель жалғанады. Бірақ, істен шығуларды дифференциалдау кезінде әрқайсысы бойынша жүргізілетін резервтеу әртүрлі қосылу түрі арқылы іске асырылуы мүмкін. Істен шығудың әр түрі жүйенің әртүрлі күйіне сәйкес резервтеудің түрлі сұлбасы ұсынылуы керек. Мысалы, екі полюсті элементтің резервтелуін қарастырайық. Мұндай элементтерде екі түрлі істен шығудың екі түрі орын алуы мүмкін: үзілу немесе қысқа тұйықталу(ҚТ). Үзілу басқарушы сигнал релелік элементтің қосылмай қалуына әкеледі. Ал ҚТ релелік элементтің жалған қосылуына әкеледі.

Релелік элементтерді тізбектей қосқанда кез-келген элементтің жұмыс істемеуі а мен b түйіндерінің арасындағы тізбектің үзілуіне алып келеді (7.2,а сурет).

Осылайша істен шығудың осы түріне релелік элементтерді тізбектей қосу түрі негізгі болып табылады. Істен шығудың жалған қосылу түрі үшін тізбектей қосылу түрі үшін тізбектей қосу қосымша резервті болып табылады. Себебі, істен шығудың бұл түрі тек екі элемент істен шыққанда ғана орын алады.

Релелік элементтердің тізбектей қосылуы кезінде істен шығудың ҚТ түрі бойынша резервтеу жүргізіледі. Егер, әр элемент үшін бұл типтің істен шығу ықтималдығы q болса, онда:

Осылайша, релелік элементтердің тізбектей қосылуы істен шығудың үзілу типінің пайда болу ықтималдығының артуына алып келеді.

Релелік элементтерді параллель қосқанда (7.2,б сурет) істен шығудың үзілу типі бойынша резервтеу тиімді жүзеге асырылады, ал істен шығудың ҚТ типі бойынша сенімділік көрсеткіші төмендейді:

7.2 сурет – Екі полюсті элементтердің резервтелуі

Осылайша, релелейлі элементтердің жүйелік қосылуы тізбектің үзілуі секілді қабылдамаудың пайда болу ықтималдылығының жоғарылауына әкеледі. Релейлі элементтерді паралельді жалғағанда (7.2,б сурет) узілу секілді қабылдамау бойынша тиімді, ал КЗ секілді үзіліп қалуда сенімділігі төмендеп резервтеу жүзеге асады: