Механикалық тербелмелi жүйелер

Тербелiп тұрған дене басқа денелермен байланыста болып, денелер жүйесiн құрады да тербелмелi жүйе деп аталады.

Барлық тербелмелi жүйеге тән ортақ қасиеттер болады. Мысалы, әрбiр тербелмелi жүйенiң орнықтылық тепе-теңдiк күйлерi болады. Тербелмелi жүйе орнықтылық тепе-теңдiк күйiнен шығарылғаннан кейiн оны орнықтылық күйге қайтаратын күш пайда болады. Мұндай күштiң шығу тегi әр түрлi болуы мүмкiн. Орнықтылық күйге қайтып келген тербелмелi жүйе бiрден тоқтамайды. Оған тербелген дененiң инерттiлiгi кедергi болады.

Физикалық маятник

Ауырлық центрiнен өтпейтiн кез-келген оське қатысты тербелiс жасайтын қатты дененi физикалық маятник деп атайды.

Физикалық маятниктiң еркiн тербелiсiн сипаттайтын дифференциалдық теңдеу: .

Тербелiс периоды: , циклдiк жиiлiгi: ,

мұндағы: - инерция моментi.