ISBN 966-538-174-1 129 page

ñåðöå ñâîº æåðòâóâàòè çà ¿õ… çà ¿¿… çà ÷èþñü òàì ïðàâäó. Êîëè îïàì’ÿòàëàñü, áóëà ïîâíà âäÿ÷íîñòè äëÿ âñ³õ äîâêîëà. Äàâíî-äàâíî íå çàçíàëà òàêîãî ñõâèëþâàííÿ.

Áóõàðåñò öüîãî íå äàâ áè ¿é. Íàâ³òü íåìà ùî êàçàòè…

– Îäíîãî ùèðî çàâèäóþ âàì, Äàðêî Ïîïîâè÷, – ñêàçàâ ̳ðîø, êîëè âîíè îïèíèëèñü íà âóëèö³.

– ×îãî?

– Õèñòó òàê ãëèáîêî çàõîïëþâàòèñü ³ ïåðåæèâàòè. ß îáñåðâó-

âàâ âàñ ï³ä ÷àñ ñï³âó. Âè ö³ë³ ãîð³ëè…

Äàðêà ç³òõíóëà:

– ß âæå òàêà, ùî íå âì³þ ðîçì³íþâàòèñü íà äð³áí³… ³ öå êî-

ëèñü ïðèíåñå ìåí³ ÿêåñü íåùàñòÿ. Âè ìîæåòå ñì³ÿòèñü ç ìåíå, àëå

ÿ íå ðàç íå ìîæó ïîãàìóâàòèñÿ â³ä ðàäîñòè, ùî… ïðîñòî, ùî æè-

âó. Çíàºòå, ̳ðîø, æèòòÿ – öå ñòðàøåííî ö³êàâèé ïðîöåñ.

Îëÿ Êåíòíåð ïõåêíóëà ï³ä íîñîì:

– Òåæ äæåðåëî âäîâîëåííÿ!

Êîêî ̳ðîø (äåðæàâ îáèäâ³ ä³â÷èíè ïîï³ä ðóêó) ñêðóòèâ ïðà-

âîðó÷, ï³äâ³â ä³â÷àò ï³ä ñâ³òëî, óâàæíî çàãëÿíóâ â Äàð÷èíå ëèöå

³ íå ñêàçàâ í³ ñëîâà.

Âñ³ òðîº âèáóõëè ñì³õîì, êîæíå ç ³íøî¿ ïðè÷èíè.

Íà ðîç³ Ïàíñüêî¿ â „ªâðîïåéñüê³é“ ãðàëà ìóçèêà. Íåðâè ï³ñëÿ

íåäàâíüî¿ ãàðÿ÷î¿ êóïåë³ áóëè îñîáëèâî ÷óòê³ íà íå¿.

– Ìîæå âñòóïèìî? – íàï³â ïîâàæíî çàïðîïîíóâàâ Êîêî.

– Òè âäóð³â? – ñïèòàëà Îëÿ.

Ïðîòå âñ³ ïðèñòàëè á³ëÿ çàæîâòåíîãî â³êíà ³ ñëóõàëè. Îðêåñòðà ãðàëà òàê çâàíó „ëåãêó ï³ñåíüêó“ ïðî òóãó, êîõàííÿ ³ æàãó. Ñêðèï-

êà òàê áîëÿ÷å ðèäàëà, ùî íàñïðàâä³ ìîæíà áóëî ïîâ³ðèòè, ùî êî-

õàííÿ ³ æàãà – öå äâ³ íàéâàæí³ø³ ñïðàâè ó ñâ³ò³.

– Ãàðíà ìóçèêà, – øåïíóëà çàñëóõàíî Äàðêà.

– Ëåãêà… äëÿ ïåðåñ³÷íî¿ ïóáë³êè. Ùîéíî â³ä îäèíàäöÿòî¿ ïî-

÷èíàþòüñÿ òóò êîíöåðòè, – â³äîçâàâñÿ ̳ðîø áåç äóìêè âðàçèòè 347

Äàðêó. Äàðêà ïîäóìàëà ñîá³, ùî ç ìóçèêîþ, ÿê ç ë³òåðàòóðîþ: áà-

ãàòî ëþäåé âî볺 ëåãê³ ðîìàíè â³ä ïîâàæíèõ òâîð³â, à ñîðîìëÿòüñÿ

ïðèçíàòèñü äî öüîãî.

– ßê Äàíèëþê â³ä³éäå, òî íå çíàþ, ÷è çìîæóòü âîíè äàâàòè êîíöåðòè, – äîäàâ ùå ̳ðîø, à Îëÿ çàïèòàëà íà äîäàòîê:

– Êóäè â³í ³äå?

– Ïî ïåðø³ì â³ä’¿æäæຠäî ³äíÿ.

Öå áóëî âñå. Ùîñü óïàëî ç âèñîò íà çåìëþ, í³áè âèãàñëà çîðÿ

³ ñòàíóëî íàâïîïåðåê Äàð÷èíî¿ äîðîãè. Íå çà÷åïèëî ¿¿, íå çðàíèëî ³ íå áóäå áîë³òè, àëå âæå çàâàæàº. Ëóñêà ç ñåðöÿ ÿáëóêà òåæ íå

áîëèòü ì³æ çóáàìè, à ïðîòå ñòåðï³òè ¿¿ íå ìîæíà.

Ðîçäÿãàþ÷èñü äî âå÷³ðíüî¿ ðóõàíêè, Äàðêà ç îêëèêîì ïðèãàäà-

ëà ñîá³ ùîñü:

– Mater Dei!* Òà æ ÿ ùå äîäîìó íå íàïèñàëà, ùî ÿ âò³êëà ç Áóõàðåñòó!… Íå çíàþ, ùî ìî¿ íà öå ñêàæóòü…

– Íàïèøè „ñòàðèì“, ùî íîâèé óðÿä áóäå âèïëà÷óâàòè âñ³ çà-

ëåãë³ ïëàòí³ ³ öèì â³äðàçó ïðèõèëèø ¿õ ñåðöå.

Äàðêà, íå âè÷óâøè íàñì³õó, ïðèçíàëà â äóø³, ùî öÿ â³ñòêà ïîâèííà áóòè äëÿ áàòüê³â ä³éñíî ðàä³ñíà. Àëå ïèñàòè òîãî âå÷îðà ëèñòà äîäîìó íå áóëî ï³ä ñèëó. ×óëà, ÿê åìàíóº ùå ç íå¿ ãàðÿ÷à àòìîñôåðà çáîð³â. Ñõèëüíà äî ñàìîàíàë³çè ³ ìàéæå íåçä³áíà ïîâåð-

õîâíî ñïðèéìàòè æèòòºâ³ ÿâèùà, Äàðêà ïîâîë³ âèïëåêàëà â ñîá³

ð³äêó ëþäñüêó ïðèêìåòó: âì³òè äèâèòèñü íà ñåáå î÷èìà îñîáè íå-

çà³íòåðåñîâàíî¿.

² òåïåð çäàâàëà ñîá³ ñïðàâó ç òîãî, ùî äëÿ íå¿ îñîáèñòî ÷îìóñü âàæí³øèì â³ä òîãî ñóòíüîãî, ùî îáãîâîðþâàëè íà çáîðàõ (÷è Êî-

çà÷îê, ÷àñîì, íå ïîçóº òðîõè?), ñòàëî ñàìå ¿¿ ³íäèâ³äóàëüíå çàõîï-

ëåííÿ. Âïàëî öå íà íå¿ ðàïòîâèì çîëîòèì äîùåì òàê, ùî â³ä-

äèõíóòè íå áóëî ÷àñó. Öå áóëî ùîñü, ÷îãî âîíà äîñ³ ìàéæå íå ïå-

ðåæèâàëà: äî òî¿ ì³ðè çàáóòèñü â ïîðèâ³ çàõîïëåííÿ, ùîá àæ ïî-

÷àòè ïðèëþäíî ñï³âàòè! Âîíà, ùî ñâ íåìóçèêàëüíîñòè ñîðîìè-

ëàñü, ÿê ³íø³ – áîðîäàâêè íà íîñ³, ³ í³êîëè íå ìîãëà ïîãîäèòèñü ç ö³ºþ îðãàí³÷íîþ õèáîþ îäíîãî ç³ ñâî¿õ çìèñë³â.

ͳ! Öå áóëà ïðåêðàñíà õâèëèíà. ×è íå ñêî¿ëîñÿ â ò³é õâèëèí³

ç íåþ ùîñü íîâå, í³áè ïî÷óëà ðóõ íåçíàíî¿ äîñ³ ïðàâäè ó ñâî¿ì ëî-

* Ìàòè Áîæà (ëàò.).

í³? ×è íå áóëî òàê äîñ³, ùî êîæíå çàõîïëåííÿ, êîæíà õâèëèíà åêñòàçè, êîæíà ìîëèòâà äóø³ ìàëè ñâîº äæåðåëî â ÷îìóñü ÷èñòî îñîáèñò³ì? ² ðàïòîâî ç’ÿâëÿºòüñÿ ùîñü, ùî âèêèäຠ¿¿ äàëåêî ïîçà îðá³òó ¿¿ å´î¿ñòè÷íèõ ñïðàâ ³ îäóðìàíþº ¿¿ òàê, ùî âîíà íà ìåíò ïåðåñòຠáóòè ñîáîþ. „Áîæå, – äóìàº, ìèëî ñïàíòåëè÷åíà, – òà æ ìîãòè åëåêòðèçóâàòèñü ÷èìîñü, ùî íå ñòî¿òü â í³ÿêîìó çâ’ÿçêó ç íà-

øèìè å´î¿ñòè÷íèìè ìð³ÿìè, – öå îäèí ³ç êëþ÷³â äî áåçñìåðòíîñòè ëþäñüêî¿ äóø³!

 óõàõ áðèí³ëà ÿêàñü õàîòè÷íà ìóçèêà. Çâóêè, í³áè ìàë³, ñâ³òëÿí³ íåòë³, íàë³òàëè ç óñ³õ ñòîð³í, îáñ³äàëè äóìêè ³ ïàðàë³çóâà-

ëè êîæíèé ¿õ ðóõ.

– In sufletul mau râpit de tine…* – ñï³âàëà ç ñåðöåì ˳äà çà äâåðèìà. Íà ïåðø³ì ïîâåðñ³ íåìèëîñåðäíî ïëàêàëà äèòèíà.

Äàðêà, íå ìàþ÷è âîë³ îá³ãíàòèñü â³ä íàñòèðëèâèõ çâóê³â õàîòè÷-

íî¿ ìóçèêè, ïîâîë³ çàñíóëà, âêîëèñàíà íèìè. Òîãî âå÷îðà çàáóëà íàêðóòèòè ñâ³é ðó÷íèé ãîäèííèê. Äåñü á³ëÿ ï³âíî÷³ ïåðåñòàëî áè-

òèñü éîãî ìåòàëåâå ñåðöå.

III

Äàðêà ÿêèéñü ÷àñ ï³çí³øå ëþáèëà ïîêëèêóâàòèñü: „Öå áóëî â òîìó ÷àñ³, ÿê ÿ ï³çíàëà Çîþ Òèì³øåâó“.

Ñàì àêò çíàéîìñòâà çàïèñàâñÿ ÷³òêî íà òë³ ÷àñó ïî䳿, ÿê³é Äàð-

êà íàäàâàëà îñîáëèâèé çì³ñò.

„Öå áóëî â òîìó ÷àñ³, ÿê ÿ ï³çíàëà Çîþ“, – í³áè ç òèì ìåí-

òîì çàçíà÷èëàñü íîâà ãðàíèöÿ â Äàð÷èíîìó æèòò³.

Ðàç, ó Áóõàðåñò³, Äàðêà áóëà ñâ³äêîì, ÿê îäèí ñíîá ñêàçàâ:

– Öå ïðèáëèçíî áóëî â òîìó ÷àñ³, ÿê ÿ ¿çäèâ ç³ Øòðàâñîì äî Àáàö³¿…

Î÷åâèäíî, ùî â ö³ì âèïàäêó îñòåìïëüîâàíèé äàòîþ ÷àñ, ùî ìàâ í³áè òóò áóòè íàéâàæí³øèì, ïîñëóæèâ ò³ëüêè çà ï³äðÿäíå òëî äî òîãî, ùîá íà í³ì ðîçãîðíóòè ñàì ôàêò çíàéîìñòâà ñíîáà ç âåëèêîþ ìóçè÷íîþ îñîáèñò³ñòþ.

* Ìîâ äóøà ðèäຠçà òîáîþ (ðóì.).

Ó Äàðêè ç³ Çîºþ, òîâàðèøêîþ ç ðîìàí³ñòèêè ³ æ³íêîþ