ISBN 966-538-174-1 62 page

÷âàëîì. Ïîò³ì çí³ìàºòüñÿ òàêèé ãàëàñ, òàêà êóðÿâà ãîëîñ³â, ùî Äàðêà íå ìîæå ðîçð³çíèòè, êîòðèé âèãóê äî êîãî íàëåæèòü. Ïîíàä óñ³ „ôà´àñè“, „ï³äëèçàéêè“, „ïàðøèâ³ â³âö³“, „áîéêîòè“ ïðîáèâà-

ºòüñÿ îäèí âèñîêèé, ïî-í³ìåöüêè çàáàðâëåíèé ãîëîñîê:

– Ïôóé! Ïôóé! Ïôóé!!!

Îðèñüêà ñèäèòü íà ñâîºìó ì³ñö³ – ÷åðâîíà â³ä òîãî êèï’ÿòêó, ùî ëëºòüñÿ íà ¿¿ ãîëîâó, ³ çîâñ³ì íå çàõèùàºòüñÿ. ¯¿ î÷³, êîëüîðó ñòàðî¿ áðîíçè, ìàþòü âèðàç ëþäèíè, ùî ñòðàæäຠíå çà âëàñí³

ïðîâèíè. Âîíè â ÿê³éñü åêñòàç³ áîëþ äèâëÿòüñÿ ïåðåä ñåáå, òàê íå-

çåìíî, ÿêáè óäàðè ñèïàëèñü íà íå¿ ò³ëüêè òîìó, ùî ïîäðóæêè íå áà÷àòü ¿¿ î÷åé, ò³ëüêè ¿¿ çãîðáëåí³ ïëå÷³.

Êëàñîþ ñòðÿñຠãðîìîâèíà, êîëè ìàëà Êåíòíåð ñòຠïåðåä Îðèñüêîþ ³ ç ïîãîðäîþ ïëþº íà á³ê. Õî÷ íå íà Îðèñüêó, àëå

ïåðåä ñàìèì ¿¿ ëîáîì. Òîä³ Îðèñüêà âèáóõຠïðèçáèðàíèì ïëà÷åì:

– ×îãî õî÷åòå â³ä ìåíå? ×îãî âè íàïîñ³ëèñÿ íà ìåíå?

Ìîæå, ÿêáè òåïåð, êîëè õìàðà îáóðåííÿ ïåðåñóâàºòüñÿ ïîíàä ãîëîâó Îëüãè Êåíòíåð, Îðèñüêà ïðèçíàëàñü, ùî âîíà çðîáèëà öå

ò³ëüêè ºäèíî ç ëþáîâ³ äî ̳ãàëàêå, ñïðàâà ïðèéíÿëà á ³íøèé õàðàêòåð. Àëå Îðèñüêà öüîãî íå ñêàçàëà. Òîä³ Îð³õîâñüêà êîëî ïå÷³ çàïëåñêàëà â äîëîí³:

– Òîâàðèøêè! Â÷èíîê Êåíòíåð áóâ íå ã³äíèé ã³ìíàçèñòêè. Òî-

ìó, ùî Îëÿ íå ìຠêîãî ïåðåïðîøóâàòè, ÿ ïðîïîíóþ, ùîá ÿê øòðàô çà íåâ³äïîâ³äíó ïîâåä³íêó í³ îäíà ç íàñ àí³ ñëîâîì íå â³ä³-

çâàëàñÿ äî Êåíòíåð òðè äí³. Õòî çà öèì?

Á³ëüø³ñòü áóëà çà Îð³õîâñüêîþ. Á³ëüø³ñòü ñõâàëèëà äóìêó, ùî

„íåìà êîãî ïåðåïðîøóâàòè“. ² çíîâó Îð³õîâñüêà ÿê îäíà ç òèõ, ùî ñòîÿëè ó ïðîâîä³ êëàñè, ïðîâåëà ìóð ì³æ „ñâî¿ìè“ ³ „íîâèìè“.

„Ñâîþ“ ìîæíà áóëî ïîêàðàòè, àëå „ñâî¿é“ òðåáà òåæ ³ ïðîñòèòè.

Íà çàéäó ìîæíà ïëþâàòè, ³ „íå áóäå â êîãî“ ïðîñèòè ïðîáà÷åííÿ.

Îðèñüêà âæå íå ïëàêàëà. Ñïåðëàñÿ îáèäâîìà ë³êòÿìè íà ëàâêó ³ ñõëèïóâàëà. Î÷³ ¿¿ çíîâó íå áóëè â êëàñ³. Ñòåôà Ñèä³ð ìîðãíóëà äî Äàðêè:

– Õîä³ì òðîõè ïðîéòèñÿ, áî òóò ìîæíà çäóð³òè!

Àëå ïðîõîäèòèñü íå áóëî âæå êîëè, áî íà ïåðøîìó ïîâåðñ³ ðîç-

äàâñÿ äçâ³íîê, ³ òðåáà áóëî ç ïîðîãà çàâåðòàòè äî ëàâêè. Çà ÿêèéñü

÷àñ âòèõëî íà êîðèäîðàõ. Òåïåð çíîâó äóäîíÿòü êðîêè â÷èòåë³â –

òèõ, ùî ïîñï³øàþòü, ³ òèõ, ùî ìàþòü ÷àñ.  íàïðÿì³ ÷åòâåðòî¿ êëà-

ñè äîâãî íå ÷óòè í³ÿêîãî ñòóêîòó. Âðåøò³ äóæå ïîâ³ëüí³, âåäìåæ³

êðîêè.

Êëÿìêà öîêàº, â³äõèëÿþòüñÿ äâåð³, àëå â÷èòåëÿ íå âèäíî ùå.

Ùî, â³í ïîïðàâëÿº ñîá³ øêàðïåòêó ï³ä äâåðèìà ÷è ùî? Âê³íö³ ñòàº

ó äâåðÿõ âåëåòåíü, ùî çàêðèâຠñîáîþ âõ³ä àæ äî ãîð³øí³õ îäâ³ðê³â.

Äàðêà ùå í³êîëè íå áà÷èëà òàêîãî âåëåòíÿ. Âîíà íå áà÷èòü í³÷îãî, ò³ëüêè ðóõîìó ñ³ðî-áóðó ñêåëþ ïåðåä ñîáîþ, ùî ïîâîë³ ïîñóâàºòüñÿ

äî ñòîëà. Çãîäîì íàáèðຠâ³äâàãè ïðèäèâèòèñü óâàæí³øå øïèëåâ³

ö³º¿ ãîðè. ² äèâî: ëèöå â öüîãî âåëåòíÿ, ÿê ó êîæíîãî ³íøîãî, ÿñíî-

ñèí³, ùå ñèí³ø³ íà ÷åðâîíîìó òë³ îáëè÷÷ÿ, î÷³, ìîæå, íàâ³òü ñèì-

ïàòè÷í³.

– ѳäàéòå, òà é äàéòå ìåí³ òðîõè ñïî÷èòè.

– Ïðîøó ïàíà ïðîôåñîðà, ìè âæå òàê çàòóæèëè çà ïàíîì ïðî-

ôåñîðîì!

– Äàéòå ñïîê³é, Êîëÿñêà… ß ò³ëüêè ðàç ïîâ³ðèâ ó ùîñü òàêå, ³ òåïåð êàþñÿ äî ñàìî¿ ñìåðòè.

Âèéøëî äîòåïíî. Àëå íå ìîæíà ñì³ÿòèñü ³ç ïðîôåñîðîâî¿ æ³í-

êè! Äî òîãî æ, íå áóëà öå äëÿ í³êîãî òàéíà, ùî ì³æ ̳´óë³âèìè

„íå áóëî æèòòÿ“.

– Ïðîøó ïàíà ïðîôåñîðà, à áóëî áàãàòî ³ñòîðèê³â íà ç’¿çä³?

– ×è ßñè á³ëüø³ â³ä ×åðí³âö³â?

– Ïðîøó ïàíà ïðîôåñîðà, ÷è òî ïðàâäà, ùî òàì âèíîãðàä ïî ï’ÿòü ëå¿â ê³ëî?

– Ïðîøó ïàíà ïðîôåñîðà, ÷è ä³éñíî òàì æ³íêè ëàêåðóþòü ñîá³

í³ãò³ íà çåëåíî?

Ó÷èòåëü âèòåð êðàïëèñòèé ï³ò ç ëèöÿ.

– Ðàäæó âàì, à ñïåö³ÿëüíî âàì, Êîëÿñêà, ñâî¿ äîòåïí³ çàïè-

òàííÿ ñõîâàòè íà ³íøó ãîäèíó. Ìåí³ íå çàêðóòèòå íèìè ãîëîâè, ³ ÿ

é òàê íå ïîäàðóþ âàì óæå àí³ ì³íóòè ç ãîäèíè ³ñòîð³¿. ² òàê ÿ ìó-

øó ïîäóìàòè… ãì… ÿê áè òî çðîáèòè, ùîá íàçäîãíàòè çàíåäáà-

íèé ìàòåð³ÿë? Ãì…

³í çàêëàâ ðóêè íà ñïèíó ³ ïî÷àâ ó çàäóì³ ì³ðÿòè êëàñó â³ä òàá-

ëèö³ äî â³êíà.

Äàðêà ãëÿíóëà íà Ñòåôó Ñèä³ð ³ ïåðåõîïèëà ñåáå íà ÷îìóñü, ïðî ùî äîñ³ íå çíàëà: îáèäâ³ ³ ò³ëüêè âîíè îáèäâ³ ìàëè íà-

âñê³ñ ïîâ’ÿçàí³ áàíòèêè íà ìóíäèðàõ. Çäàâàëîñÿ ¿é, ùî öå ¿¿ âëàñ-

íà ³äåÿ â’ÿçàòè òàê áàíòèê, à òåïåð áà÷èòü, ùî öå – çàïîçè÷åíå

ó Ñòåôè. Áà, ùî á³ëüøå: íàâ³òü öåé çàêðóò âîëîññÿ ïîçà âóõî –

Ñòåôèí.

„Êîëè õòîñü êîãîñü ëþáèòü, òî âñå õî÷å ìàòè ùîñü â³ä íüî-

ãî“, – äóìຠÄàðêà. Äëÿ íå¿ íåìຠâæå âàãàíü, ùî âîíà Ñòåôó ëþáèòü ç óñ³õ ïîäðóæîê íàéá³ëüøå. Öå íåçóãàðíà äóìêà, áî òå, ùî âîíà â³ä÷óâຠäî Ñòåôè, íå ìîæíà ïîð³âíÿòè ç í³÷èì. Òàê, ÿê ñîí-

öå íå ìຠäëÿ ñåáå ïîð³âíÿííÿ.

Ó÷èòåëü óæå ùîñü çàäóìàâ, áî çóïèíÿºòüñÿ êîëî ñòîëà. Ãîðà ìóñèòü îïèðàòèñÿ, ùîá íå ñõèòíóëàñÿ.

– Äî ³ñòî𳿠òðåáà êóïèòè ñîá³ ï³äðó÷íèêè. Âè çíàºòå, ùî ÿ

íàâ³òü íå ïèòàþ ó÷åíèö³, ÿêà íå ìຠêíèæêè. ß ðàäèâ áè âàì, –

̳´óë³â ëþáèòü „ðàäèòè“, – òåæ íå ïóñêàòèñÿ íà øòó÷êè, ÿê âè öå â쳺òå: ùî âàñ ïî äâ³ â÷èòüñÿ „ðàçîì“ ç îäíî¿ êíèæêè. Öå í³÷î-

ãî íå ïîìîæå, áî êíèæêà ìóñèòü áóòè. Öüîãî ðîêó áóäåìî â÷èòè âñåñâ³òíþ ³ñòîð³þ. Ãì… ìàòåð³ÿë âåëèêèé, à ìè ³ òàê óæå ìàéæå

ì³ñÿöü ïðîïóñòèëè. Òðåáà áóäå ùîñü ïðèäóìàòè. ª ï³äðó÷íèê, íàâ³òü äóæå äîáðèé, óêðà¿íñüêîþ ìîâîþ, àëå â³í ³ çàäîðîãèé, ³ çà-

âåëèêèé äëÿ âàñ… à ìè ìóñèìî ïîñï³øàòè… Ìîæå, ïîðàäèìî ñîá³

îñü ÿê: âè êóï³òü ñîá³ ï³äðó÷íèê ðóìóíñüêîþ ìîâîþ ͳêîë³öè, ÷à-

ñòèíà òðåòÿ.

ßê áè õòî ñèïíóâ ïîðîõîì ïî êëàñ³ – òàêó â³í çíÿâ ìåòóøíþ:

– Ìè íå áóäåìî ðîçóì³òè ïî-ðóìóíñüêè!

– Ïðîøó íàì çàäàòè ïîá³ëüøå, àëå ç óêðà¿íñüêîãî ï³äðó÷íèêà!