Электр дабылдары күшейтуші құралының негізгі параметрлері мен сипаттамалары

Электр дабылдары күшейткіштерінің негізгі параметрлері оларға қойылатын талаптар мен нақты жұмыс істеу мақсатына тәуелді.

Түрлендіру немесе жіберу коэффициенті деп шығыстағы дабылдың кірістегіге қатынасын айтамыз. Дабылдың кірістік және шығыстық мәндері тең болған жағдайда түрлендіруді күшейту коэффициенті деп атайды.

Кірістік кернеудің ең үлкен болатын мәнінің ең кіші мәніне қатынасы динамикалық диапазон деп аталады.

Шығыстық қуат номиналды шығыс қуатымен сипатталады. Онымен гармониканың белгіленген коэффициентімен және есептемелі салмаққа жұмыс істегенде немесе қисық сызықты қателікте күшейткіштің шығысындағы қуатты түсіндіреді.

Пайдалы әсер коэффициенті дегеніміз күшейткішпен салмаққа жіберілетін шығыстық қуаттың ток көзінен келетін жалпы қуатқа қатынасы: h = Р_шығ/Р_О.

Күшейткіштің амплитуда-фазалық сипаттамасы – күшейтудің коэффициент модулінің кірістік дабыл жиілігіне тәуелділігі (1, б сурет).

Фаза-жиілікті сипаттама – шығыстық пен кірістік кернеулердің арасындағы фаза жылжуының бұрышының жиілікке тәуелділігі (1, е сурет). Кейбір жағдайда көрнекілік үшін төменгі және жоғарғы жұмыс жиіліктеріне бөлек фазалық сипаттамалар кіреді (1, г, д сурет).

Амплитудалы-фазалы сипаттама деп – координатаның полярлық жүйесінде құрылған күшейту коэффициенті мен күшейткіштің фазалы жылжуының жиілігіне тәуелділігін айтамыз. Ол өзінде күшейткіштің амплитудалық- және фаза-жиілікті сипаттамаларын қосады және өзімен годографтың кешенді коэффициентін К(Јω) көрсетеді.

Амплитудалық сипаттама – шығыстық кернеудің бірінші гармоникасы кернеуінің амплитудалы мәнінің кірістік кернеудің синусоидалды амплитудасына тәуелділігі (1, а сурет).

Өтпелі сипаттама – кірісіне кернеудің лездік секіруі жіберілген, күшейткіштің шығыстық кернеуінің уақытқа тәуелділігі.

Жиіліктің жұмыс диапазоны (өткізу сызығы, жиілікті өткізу диапазоны және т.б.) – төменгі жұмыс диапазонынан f_н жоғарғы жұмыс диапазонына f_в дейінгі жиілік сызығы. Оның ішінде күшейту коэффициенті немесе күшейткіштің түрлену коэффициенті белгіленген шекара мәндерінен өтпеуі тиіс.

Фазалы қателіктің пайда болуы шынайы күшейткіштің фаза-жиілікті сипаттамасының өте жақсы ауытқуы. Олар күрделі формалы дабыл спекторының бөлек гармоникалық құрылымдарының фаза бойынша әртүрлі жылжуынан пайда болады, ол күшейткіш тізбектерінде реактивті компоненттердің және активті құралдардың инерционды қасиеттерімен пайымдалады.

Қисық сызықты қателік күшейткіштің амплитудалық сипаттамаларының қисық сызықтылығымен түсіндіріледі. Санды түрде оларды қисық сызықты қателікпен К_п немесе гармоника коэффициентімен К_г бағалайды.