Зат массасының зат мөлшеріне қатынасындай шаманы молярлық масса деп атайды

Оның өлшемі кг/моль немесе г/моль, әдетте оны М әрпімен белгілейді.

Молекуланың массасын біле отырып заттың молярлық массасын оңай есептеуге болады. Мәселен, егер судың молекуласының массасы 2,99·10^{-26 кг тең болса, онда молярлық масса М}_r(Н₂0) 2,99·10^-26 кг·6,02·10²³ 1/моль = 0,018 кг/моль немесе 18 г/моль тең болады. Жалпы жағдайда г/мольмен өрнектелген заттың молярлық массасы сан жағынан сол заттың салыстыр-малы атомдық немесе салыстырмалы молекулалық массасына тең. Мәселен, С, Fе, О₂, Н₂О салыстырмалы атомдық және молекулалық массалары 12, 56, 32, 18, ал олардың молярлық массалары 12 г/моль, 56 г/моль, 32 г/моль, 18 г/моль тең болады.

Молекулалық және атомдық күйдегі заттар үшін молярлық массаны есептеуге болады. Мысалы, сутегінің салыстырмалы молекулалық массасы М _r (Н₂)=2, ал салыстырмалы атомдық массасы А _r (Н) —1 тең. Екі жағдайда құрылым бірліктерімен анықталатын (N_A) заттың шамасы 1 мольге тең. Дегенмен, молекулалық сутегінің молярлық массасы 2 г/моль, ал атомдық сутегінің молярлық массасы 1 г/моль. Атомдардың, молекулалардың немесе иондардың бір молінде Авогадро тұрақтысына тең, бөлшектер саны болады, мәселен:

1 моль ¹²С атомында = 6,02·10²³ атом ^І2С

1 моль Н₂О молекуласында = 6,02·10²³ Н²О молекулалары

1 моль иондарында = 6,02·10²³ иондары бар.

Заттың массасы мен шамасы — әртүрлі түсініктер. Масса килограммен (граммен), ал заттың шамасы — мольмен өрнектеледі. Заттың массасы (т, r), заттың шамасы (п, моль) және молярлық масса (М, г/моль) арасында жай қатынас бар:

Бұл формулалар арқылы заттың белгілі мөлшерінің массасын есептеуге немесе белгілі массадағы заттың моль санын анықтауға немесе заттың молярлық массасын табуға болады.

Date: 2015-11-13; view: 1676; Нарушение авторских прав