Искәндәргә ачык хат

(Г. Кутуйныц «Тапшырылмаган хатлар» повесте героена)

Кешенең бар нәрсәсе дә гүзәл булырга тиеш: йөзе дә, киеме дә, йөрәге дә, уйлары да.

А.П. Чехов.

Исәнмесез, Искәндәр абый!

Гафу итегез, сезне бөтенләй белмөсәм дә, хат язарга булдым. Чөнки мин хатыныгыз Галиянең сезгә язып та җибәрелмичә калган хатларын укып чыктым. Алар мине уйланырга мәҗбүр иттеләр. Миңа 17 яшь, ләкин моңарчы тормышны, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләрне шулкадәр катлаулы буладыр дип уйлаганым юк иде.

Искәндәр абый, әсәрне укый башлаганда ук Галия һәм сезнең язмышыгыз өчен күңелемне курку хисе биләде. Сез — танылган артист, үз эшегезнең остасы. Ә Галия... Нинди гүзәл ул! Ничек хыяллана белә! Тормышында олы максаты бар. Сез берберегезгә шундый пар киләсез, берәр нәрсә генә булмаса ярар иде, бәхетле булсалар ярар иде, дип теләдем мин. Йөрәгем сизгән икән. Галиянең хатларын мин инде эчке бер рәнҗү, кемгәдер үпкә белән укып бетердем. Кемгә икәнен үзем дә аңламадым. Галия — нык ихтыярлы хатын, үз бәхетен барыбер тапты, дип юаттым үземне, соңыннан гына аңладым: сезгә үпкәләгән булганмын икән. Сезнең олы, зур мәхәббәтне ваклавыгызга, шундый бәхетне югалтуыгызга әрнегәнмен. Хәер, соң булса да, сез үзегез дә моны аңлый башлагансыз бугай. Язмыш сезне бүтән Галия кебек кеше белән очраштырмас. Кемне югалтканыгызны бөтен тирәнлеге белән аңладыгызмы икән, Искәндәр абый? Ул сезгә гомере буе тугры булыр иде, сезне сөяр иде, тормышыгызда таяныч, балаларыгызга яхшы ана булыр иде. Аның белән янәшәдә атласагыз, тормышта күп нәрсәгә ирешкән булыр идегез. Килешәсездер, Галия тормышны да сездән тирәнрәк, киңрәк аңлый.

Галия белән сезнең юлларыгыз аерыла. Нигә? Сәбәпләре нәрсәдә? Бу турыда да күп уйладым һәм менә нинди нәтиҗәгә килдем: сез тормышны да сәхнә ясагансыз бит, Искәндәр абый. Галияне дә сәхнәдәгечә сөйгәнсез, авырлыкларны да сәхнәдәгечә җиңгәнсез: пәрдә артына кереп, өстән генә уйлап. Сез тормышка бөтенләй әзерлексез кеше булып чыгасыз. Сезнең чибәрлегегез, купшы сүзләрегез, «өч көнлек» яратуыгыз, бик тиз ялтыравыгын югалтып, ирләргә хас булмаганча ваклыгыгыз, тар күңеллелегез, санаган тиеннәрегез астында күмелеп кала. Ә балаларыгызга булган мөнәсәбәтегезгә килгәндә... Сез үзегезне бик яратасыз, андый кешеләр үзләренең иң якыннарын да бар дип тә белмиләр.

Искәндәр абый, кайбер ирләр тормышның вак якларын гына күреп, вак-төяк эчендә күмелеп калалар. Ә кайберләре, югары менә-менә, тормыш үзәгеннән читкә тайпылалар. Сез кайсылары икән?

Искәндәр абый! Тапшырылмаган хатларны укыгач, мин менә шундыйрак нәтиҗәгә килдем. Дөрес, мин әле бик яшь, тормыш тәҗрибәм дә юк. Ләкин сезнең тормышта ясаган ялгышыгыз безгә, яшьләргә, зур сабак. Кешеләр яшәргә хаталар өстендә өйрәнәләр. Мәхәббәткә сукырларча ышанырга ярамый икән, һәр ялтыраган алтын түгел дигән сүзләр хак икән бит.

Хушыгыз, Искәндәр абый.

Сәлам белән, Румия Закирова.