Айнымалы жұлдыздар жалпы каталогының құрылымы

Айнымалы жұлдыздар жалпы каталогының құрылымы төртінші басылымның I-III томдарының мысалдары негізінде қарастырылды. Айнымалы жұлдыздардың белгіленуі шоқжұлдыз атауына тіреледі. Айнымалы жұлдыздар жалпы каталогында айнымалы жұлдыздар туралы информация шоқжұлдыз бойынша атаулары латын әріппімен ретімен берілген. Шоқжұлдыздар бұл барлық аспан әлемі әркелкі өлшемдегі 88 бөлікке бөлінген жұлдыздық конфигурациялар. Халықаралық астрономиялық союз бірлігінің шешімі бойынша шоқжұлдыздар шекарасы 1875,0 теңелудің тік шарықтауы мен бұрыштық ауысуына бөлігіне сәйкес келетін сынған қисықтар. Жұлдыздың қай шоқжұлдызға жататындығын анықтау үшін 1875,0 теңелудің координаттарына ауыстыру қажет, қажетті кестелерді пайдаланамыз. Шоқжұлдыздар шекарасын компьютерде пайдалануға ыңғайлы компактылы формадаРоман Н. (Roman, N.R., Identification of a constellation from a position, 1987, Publ. Astron. Soc. Pacific, 99, 695) ұсынды.

Ф.Аргеландер 1850 ж. шоқжұлдыздағы әр айнымалы жұлдызды табылуына байланысты R-ден Z-ке дейін латын әріптерінің бас әріптерімен шоқжұлдыз атауы табыс септігінде аталады. Бұл жүйеге негізделе Андромеда шоқжұлдызының ең бірінші айнымалы жұлдызы R Andromedae(R And, R Андромеды), екіншісі - S Andromedae (S And, S Андромеды), ары қарай, Z Andromedae (Z And, Z Андромеды), ары қарай әр 88 шоқжұлдыздағы.

Аргеландер әр шоқжұлдыздағыайнымалы жұлдыздар үшін 9 белгілеу енгізді. Аргеландер енгізген айнымалы жұлдыздарды белгілеу жүйесі ғасырға жетеді деп ойлады, бірақ 1844 ж. айнымалы жұлдыздар каталогындағы 18 обьект берілген болатын.
Бірақ кейбір шоқжұлдыздар үшін салыстырмалы түрде тез арада 9 айнымалы жұлдыздар ашылды. (интересно, что 9-звездный "лимит" Аргеландера на звездную переменность последним был превзойден созвездием Резца, и случилось это только в 1989г.). 1881ж. Э. Хартвиг9 белгілеулер жетпейтін шоқжұлдыздар үшін Аргеландрдың екі әріппен белгілеу жүйесін келесі схемамен сүлбемен келтірді:

RR, RS, RT, RU, RV, RW, RX, RY, RZ
SS, ST, SU, SV, SW, SX, SY, SZ
TT, TU, TV, TW, TX, TY, TZ
UU, UV, UW, UX, UY, UZ
VV, VW, VX, VY, VZ
WW, WX, WY, WZ
XX, XY, XZ
YY, YZ
ZZ

(әр шоқжұлдызда барлығы 45 жаңа символдар). Екі әріппен белгілеу жүйесінде табыс септігіндегі жұлдыздың толық атауы немесе оның қыстартылған атауы. Бұл уақытта белгілеулер көп болмайына байланысты енгізілгенжаңа жүйе сыймайтын болды (кемшіліктері болды).Аргеландр енгізген жүйеден бас тартыпайнымалы жұлдыздарды реттік номермен енгізу керек болды. Ек әріппен белгілеу жүйесі Хартвигтің енгізген Но достойно удивления, что когда в некоторых созвездиях достигла своего предела и система обозначений Хартвига, было придумано еще одно ее двухбуквенное продолжение:

AA, AB, AC,..., AI, AK,..., AZ
BB, BC,..., BI, BK,..., BZ
...,
II, IK,..., IZ
KK,..., KZ
...,
QQ,..., QZ

Date: 2015-07-27; view: 1270; Нарушение авторских прав