Метады пазнаваўчай дзейнасці вучняў на занятках па культуры

Метады вучэбнага пазнання ўключаюць агульна навуковыя метады параўнання, аналогіі, сінтэза, класіфікацыі і іншыя.

МЕТАД СЭНСАВАГА БАЧАННЯ – дазваляе зразумець ідэю, унутраную сутнасць аб’екта, гэта знаходжанне прычыны дзеяння, паходжання з’явы, сутнасці пабудовы, структуры і г.д. у працэсе актыўнай пачуццёва-мысленчай пазнавальнай дзейнасці. Выкарыстанне дадзенага метада садзейнічае развіццю такіх пазнаваўчых якасцей як інтуіцыя, азарэнне, інсайт.

МЕТАД ВОБРАЗНАГА БАЧАННЯ – эмацыянальна-вобразнае бачанне аб’екта дазваляе супаставіць яго з пэўным вобразам, які можа быць прадстаўлены ў славеснай ці графічнай форме.

МЕТАД СІМВАЛІЧНАГА БАЧАННЯ – сродкам назірання і пазнання рэальнасці выступае сімвал, як вобраз рэальнасці, які змяшчае яе сэнс. Сутнасць дадзенага метада – у адшуканні вучнем сувязі паміж аб’ектам і яго сімвалам, а таксама ў знаходжанні сімвалаў да розных аб’ектаў і выяўленні іх у графічнай, знакавай, славеснай і іншай форме.

МЕТАД ДАСЛЕДАВАННЯ – дзейнасць, накіраваная на стварэнне якасна новых каштоўнасцей на аснове самастойнага набыцця вучнямі суб’ектыўна новых для ніх ведаў. Вучэбна-даследчая дзейнасць вучняў – гэта творчы працэс сумеснай дзейнасці настаўніка і вучня па пошуку невядомага, у ходзе якога ажыццяўляецца трансляцыя паміж імі культурных каштоўнасцей, вынікам якога з’яўляецца светапогляд.

МЕТАД КАНСТРУІРАВАННЯ:

І) паняццяў – вучэбная праца па сумеснаму фармуляванню азначэння паняцця, знаёмства з разнастайнымі падыходамі да вызначэння істотных асаблівасцей, якасцей, уласцівасцей паняцця для яго далейшага азначэння. Адначасова настаўнік можа пазнаёміць вучняў з іншымі фармуліроўкамі, якія прыведзены іншымі даследчыкамі, аўтарамі кніг.

ІІ) правіл – даследаванне праводзіцца па вызначанаму настаўнікам алгарытму. Напрыклад: 1. фармуліроўка асаблівасцей стыля; 2. знаходжанне стылёвых рысаў у помніке мастацтва і г.д.

ІІІ) тэорый – вучням прапаноўваецца выканаць тэарэтычнае абагульненне: знойдзеныя факты класіфіцыруюцца па зададзеным крытэрыям, вызначаюцца накірункі пазнавальнай дзейнасці, фармуліруюцца пытанні і праблемы, шляхі іх вырашэння.

МЕТАД ГІПОТЭЗ – канструіраванне версій шляхоў вырашэння праблемы, пытання, сітуацыі:

­ выбар асновы для канструіравання версій;

­ засваенне разнастайных падыходаў да канструіравання гіпотэз;

­ фармуліроўка варыянтаў адказаў вучняў;

­ абмеркаванне фармуліровак, вызначэнне памылак і недахопаў.