ОРЫТЫНДЫ МЕН ҰСЫНЫСТАР

l Ажыратылған ақуыз салыстырмалы карта арқылы молекулалық массасы бойынша нуклеин қышқылдарының 1 мл көлемдегі нг концентрациясы анықталды.

l Ақуыздар және синтетикалық полиамфолитттердің изоэлектрлік нүктесі анықталды. Лизоцимнің изоэлектрлік нүктесі 11 ге тең, яғни сілтілі ортада жатады. Бұқаның сарысу альбуминінің изоэлектрлік нүктесі 4,7 ге тең, яғни қышқылдық ортада жатады.

l Бастапқы полиамфолитттердің құрылымына, яғни мономерлердің қатынастарына байланысты еритін және тұнбаға түсетін полиамфолиттер ажыратылды.

l Еркін және ақуыз кешеніндегі полиамфолиттедің изоэлектрлік нүктелердің рН (рНИЭТ) сәйкес келеді, бірақ ДMAЭM]:[MAК] = 62:38 мол % қатынастағы полиамфолиттің лизоциммен кешенінің изоэлектрлік нүктесі 0,3 шамасына ығысты.

l [ДMAЭM]:[MAК] = 38:62 мол % қатынастағы еркін полиамфолит және ақуыздар кешендері лизоциммен де БСАмен де изоэлектрлік нүктелерінде тұнбаға түседі.

l Еркін және ақуыз кешеніндегі полиамфолиттедің изоэлектрлік нүктелердің [ДMAЭM]:[MAК] = 62:38 мол % қатынастағы полиамфолиттің лизоциммен кешенінің изоэлектрлік нүктесі 0,3 шамасына ығысуын және [ДMAЭM]:[MAК] = 38:62 мол % қатынастағы еркін полиамфолит және ақуыздар кешендері лизоциммен де БСАмен де изоэлектрлік нүктелерінде тұнбаға түсу қасиеттерін жетілдіре отырып осы поламфолитті ақуыздарды тұнбаға түсіру арқылы ажыратуға пайдалануын ұсынамыз.

Ақуызды аз мөлшерде пайдалану ішкі органдар қызметінің бұзылуына әкеледі.

Ақуыздың физикалық жəне химиялық қасиеттері организмнің тіршілік əрекетінің негізін құрайды. Ақуыздарды коллоидтық қасиеті, концерват түзушілігі, денатурация құбылысына ұшырауы, сумен байланыс жасай отыра гидрадтануы, электр заряд түзушілік қасиеттері маңызды роль атқарады.

Организмде ақуыз алуан түрлі қызмет атқарады. Ақуыздың қызметін көбіне жекелеген молекулалар да жүзеге асыруы мүмкін. Ақуыздың ең басты қызметі - катализаторлық қызмет

Ақуыздарды бөліп алуда қолданылатын әдістер ішінде кеңінен хроматография әдісі қолданылады. Ионалмасушы хроматография негізінде ионалмастырғыш, зарядталған топтар мен ақуызды глобула бетіндегі теріс белгінің зарядталған радикалдар арасындағы көптеген электростатикалық байланыстар орнатылуда. Байланыс күші әсерлесетін зарядтардың сәйкестігіне, олардың санына және ақуыз зарядының ортақ жалпы мөлшеріне тәуелді болады. Ақуыздардың әртүрлі изоэлектрикалық нүктелері болғандықтан, олар ионалмастырғыштың байланысу деңгейі бойынша ерекшеленеді.

Зерттеуде пайдаланылған қондырғылар:

Термостат - белгіленген -10°С –дан+100°С температура аралығында жылытып, суытуға арналған аппарат. Термостат қоректік орталарды белгілі бір параметрлерде дайындауға мүмкіндік береді. Приборлардың әртүрлі түрлері бар, бірақ оларың бір ғана сәйкестігін айта аламыз. Ол тәжірибеде температураның бірқалыпты ұстап тұруы. Термостат белгілі бір жұмыс орнындағы ауа церкуляциясын бір деңгейде ұстап тұрады.

Актоклав - көптеген лабораториялық зерттеулерде және арнайы өндірістік затты стерилизациялауда қолданылатын аппарат. Ыдыстарды және қоректік орталарды қысым астындағы бу арқылы стерильдеу үшін қолданылады. Споралар мен микробтардың барлық вегетативті формаларын өлтіреді. Құрылымы:

-Екі жылыту жүйесі: вентилятормен циркуляцияланатын тікелей бу және насоспен циркуляцияланатын қайнаған су душы

-Суық су душында салқындату;

-Цикл барысында қысымға қарсы ауа әсер етуі;

-Стерилизация - микробтарды (вирус, бактериялар) толығыменжою.

Құрғатуға арналған шкаф - сумен жууға болмайтын заттарды бу арқылы құрғату арқылы стерилизациялауға арналған.

Гамма- және бета-сәулелендіру - бір реттік пайдалануға арналған лабораториялық құралдарды стерилизайиялауда маңызды (пробиркалар, шприцтар, заттық шыны, пипетка,т.б.). Бұл стерилизатор бактериялар мен вирустарды элиминациялауда 100 % нәтиже бере алады.

Микроскоп (грек. mіkros – ұсақ және skopeo – көремін) – жай көзге көрінбейтін нысандардың (немесе олардың құрылымдық бөліктерінің) бірнеше есе үлкейтілген кескінін алатын оптикалық прибор.

Ламинарлы бокс – (Assab-1,2, Швеция) – тігінен және көлденең стерильді ауа жібергіші бар. 03 мкм-ден аспайтын бөлшектерді ұстап қалатын фильтр стерильділікті қамтамасыз етеді.

Төмен температуралы тоңазытқыш (Sanio, Жапония)– екі камералы. -70о С температурада реактивтерді және қоректік орталарды сақтау және жасушаларды криоконсервілеу үшін арналған.

Центрифуга – латын тілінен «centrum»- орталық және «fuga»- үркін, шабыс. Ерітіндіден тұнбаны бөлетін құрал. Яғни сұйық фаза мен катты фазаны бөлетін құрал. Центрифуганың түрлері көп. Кіші центрифугада эпиндорфтармен жұмыс жүргізіледі. Яғни 13000 айн. 10 мин ішінде тұнба түзіледі. Ал үлкен центрифугада (Очистка Сиквенс) ПТР 3700 айн 45-30 мин бөлу үшін қолданады.

Амплификатор - мерзімді суықтықты және ыстықты түтікті (пробирка) – қамтамасыз ететін аспап, кәдімгі дәлме-дәлділікпен емес кемірек 0,1 °C және полимераздық шынжырлы реакцияны жасау үшін қажет. ПТР-ден кейін ДНК тізбектерін арнайы уақытпен, циклімен, температурасымен көшіретін аспап.

Электрофорез камерасы

Өндіруші компания: Scie-Plas, Великобритания

Модель: HorizontalCellUnitHU-13W

Техникалық сипаттамасы:

Гелдіңмөлшері, ШхД 23х14 см

Буфер көлемі: 800 мл

Тарақтар/үлгілер: 2х25

Хроматогроф - ақуыздарды және әртүрлі пептидтарды тазартуға, бөлуге және т.б арналған аналитикалык құрал.

NANО DROP - түрлі ДНК концентрацияларын, тазалығын ТЕ буфері және Н₂О көмегімен компьютерден көретін аспап.

рН кондуктометре “Mettler Toledo MPC 227” (Швейцария) при

Убеллоде вискозиметрі. Таза еріткіштің ағу уақыты 90-150 сек.

Зерттеуде пайдаланылған материалдар:

· Бұқаның сарысу альбумині (БСА) - "Sigma Chemical Co" компаниясының коммерциялық өнімі;

· Лизоцим- "Sigma Chemical Co" компаниясының коммерциялық өнімі;

· Полиакриламд гелі (ПААГ) поли(2-пропенамид) немесе поли(1-карбамоилэтилен);

· натрий додецилсульфаты (НДС);

· Акриламаид;

· Бисакриламид;

Диметиламиноэтилметакрилат және метилметакрилат қышқылы негізіндегі сызықтық полиамфолит. "Полимерлі материалдар және технологиялар ғылыми интститунынан" алынған.

Электрофорез –зарядталған бөлшектердің электірлік өрістің бойымен қарама-қарсы зарядты электродқа қарай қозғалуына негізделген. Макромолекулалардың заряды,пішіні және көлемі әртүрлі болады. Электрофорез әдісіне қағаз және сұйықтықтың т.б көптеген өткізігіштәк материалдардың қолдануына болатынана қарамастан ең кең тараған өткізгіштік тасымалдаушы материал ретінде агароза мен полиакриламид полимерлерін айтуға болады. Бұлбағаналы хромотографиялау пайдалану гельдің қосылыстары. Зерттелетін үлгі өткізгіштік қасиеті бар гельге құйылады. Қосылыстар ажырау үшін белгілі бір қуат күші бар электр өрісін немесе белгілі бір кернеудегі электр тогы өткізгіштік гель арқылы өткізіледі. Гельдегі ақуыздар бір-бірінен толық бөлінгенен кейін ақуыздардың орналасқан жерін анықтау мақсатында гельді бояйды.

Материалдар мен жабдықтар: ПААГ электрофорезіне арналған стандартты қондырғы; 30мА, 250 В тоқ көзі; гельді бояуға арналған қақпағы бар ыдыс; электрофорезге арналған реактивтер; түрлі малекулалық салмақтағы маркерлер