●Солтүстік Қазақстанға қазіргі Ақмола,
Қостанай,Павлодар,Солтүстік Қазақстан облыстары кіреді
●Геродоттың айтуынша савроматтар «биік таулардың баурырында» тұрған аргиппейлер-
мен көрші болған.
●Аргиппейлердің шығысында исседондар болды
● «Аргиппей» сөзі латын тіліндегі мағынасы «ақ жалды жүйрік аттардың иелері» деген
●Солтүстік Қазақстан тұрғындары б.з.б. 1 мың ж.көшпелі өмір салтына ауысқан
●Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы болды (жылқы)
●Мәдениеті Ұлыбай –Тасмрла мәдениеті деп аталады
●Зерттелген обалар: Бірлік, Алыпқаш,Покровка
Бектеңіз.
●Ерте темір дәуірі қонысы –Бөркі,Қарлыға,
●Есіл өзені оң жағында орналасқан Ақтау бекініс қалашығын зерттелді
●Металл өндірумен айналысқан
| ●Орталық Қазақстанды Сарыарқа деп атайды
●Сарыарқаның орталығын исседондар жайлаған
●Сарыарқаның солтүстік батысын аргиппейлер мекендеді
●Сарыарқаның шығысын аримаспылар мекендеді
●Жылқы, қой өсірген
●Жазғы мал жаю 6 айдан 9 айға дейін созылды
●Орталық Қазақстанның ескерткіштері «мұртты» обалар деп аталады
●Сарыарқаның ерте темір дәуірі ескерткіштері Тасмола мәдениеті деп аталады
●Тасмола мәдениеті алғаш Павлодар облысының Екібастұз ауданындағы Тасмола өңірінен табылды
● «Мұртты» обалардың 4 түрі бар
●Тасмола мәдениетін қалдырған тайпа -исседондар
●Тасмола мәдениетінің ерекшелігі «мұртты» обалардың біріне адамды, біріне жылқыны жерленген.
● Берел қорымы жалғасы:
●1998-1999 ж.№11 обаға қазба жұмыстарын жүргізген археолог –ғалым З.Самашев 13 жирен жылқы сүйектерін тапты, аттарды бальзамдап жерлеген
● Жетісудағы үйсін мәдениетіне ұқсас ескерткіштер Тарбағатайдан табылды
|
● Шығыс Қазақстан ертедегі металлургия орталығы болды
● Шығыс Қазақстанды аримаспылар мекендеген.
● Басты ескерткіштері Шілікті қорымы
● Шілікті қорымы 51 обадан тұрады
● Шілікті қорғанының биіктігі 8-10 м,қабірден 13 қола жебе табылды, қабірдің уақыты б.з.б. 7-6
●Қазақстан аумағындағы ең көне патша жерлеу орны б.з.б. 8 ғ.жатады,оны ашқан археолог-ғалым Ә.Төлеубаев және осы қорғаннан үшінші алтын адам табылды,обаның биіктігі 8м, дм.100 м
●Обадан табылған алтын қаптырма-түймешіктердің саны 4325 дана
●Ең қызықты табылған зат – алтын бесжұлдыз,ол биліктің белгісі саналған
Берел қорымы
● Уақыты б.з.б. 5- 4ғ
● Берел кезеңі деп аталу себебі- Қатонқарағаай ауданындағы Берел қорымына байланысты шыққан
● 40- тан астам обалар табылды
●Қабірге жерленген адамның қасынан 16 аттың қаңқасы шықты
● Берел мәдениетінің ерекшелігі – жайпақ түпті қыш ыдыстардың шығуы
|