Алгоритмнің сипаттамалары

1. Детерминдік – ол есептеу кезендерінде де берілген шарттар бойынша біржақты шешім алу.

2. Есептеу процессінің дискреттілігі орындалуы күдік туғызбайтын бөліктелген алгоритм қадамдары.

3. Жалпылық – ол әр-түрлі берілген шарттар бойынша біртипті берілген есептерге алгоритм қолдану мүмкіндігі.

Алгоритмдерді жүзеге асыратын программа құру және оны жөнге келтіру. Бұл кезеңдегі жұмыстарды операцияны зерттеуші мен программа маманы бірігіп жасайды. Программалық процесс келесі кезеңдерден тұрады:

1. Есептеуалгоритмініңблок-схемасыбойыншапрограмманыңдетальдікблок – схемасынтұрғызу.

2. Программа тілін таңдау.

3. Программа құру.

4. Шешүі белгілі (тесттік) есептер қолдана отырып, программаны тексеру және оған керекті түзетүлер енгізу.

5. Берәлген шарттардың өлшем функциясы ретінде есептеу алгоритмінің бір циклдық жұмысына машина уақытының шығынын бағалау.

6. Кіріс және шығыс мәліметтерін белгілі бір формада дайындау.

Есепті шешу және шешімдерді талдау. Бұл кезеңдегі жұмыстарды операцияны зерттеуші мен жоспарлаушы бірігіп жасайды. Бұл кезеңде бастапқы мәліметтер жөнге келтіріледі. Есеп ЭЕМ арқылы шешіледі. Есептің шешімін кесте немесе график түрінде алуға болады. Содан соң шешім талдауға жатады. Шешім қабылдайтын қызметкер көмегімен кіріс және шығыс мәліметтер алынған нәтижелердің толықтығы мен дұрыстығы талданады. Талдаудан кейін қортындылар шығарылады да, олар ұсыныс түрінде беріледі. Егер алынған шешім ұсыныстар шешім қабылдаушы қызметкердің көңілінен шығатын болса, онда олар іске асырылады. Қарсы болған жағдайда модельді одан әрі жетілдіру, мазмұнды есептің формуласын өзгерту, операцияларды талдауды толықтыру және т.с.с. жұмыстар атқарылады. Былайша айтқанда, операцияларды зерттеудің кез – келген алдынғы кезеңіне көшеміз.

1.2 Операцияларды зерттеудің негізгі принциптері

Операцияны зерттейтін топ құрамында әртүрлі мамандар енгізу принципі. Себебі көптеген басқарылатын дүниелерді әртүрлі көзқараспен зерттеу керек. Ол үшін әртүрлі саладағы мамандар керек және алдын-ала қай тәсіл тиімді екенін білмейміз. Бір адам әртүрлі салада білімді маман болу қиын. Сол үшін оның жетекшісі жүйелеуші маман болу керек. Ол адамға еркше талаптар қояды:терең білімді,ой өрісі кең, зерделі, жұмысқа жеке мамандарды жұмылдыра алатын қабілеті болу керек.

Математикалық модельдеу принципі. Операцияны басқаруда шешім қабылдау үшін математикалық модельді қолдану.

Оптималдық принцип. Шешім қабылдауда бізге кез - келген шешім керек емес, керегі тиімді шешім қабылдау. Тиімділікті салыстыру үшін белгілі (критерий) болу керек.

Іс жүзінде қолдану принципі. Кез – келген операцияны зерттеудің негізгі бағыты өндіріске енгізуге арналу керек. Жәй зерттеумен шектелмеу тиіс.

Үйлестік (аналогия) принципі. Жаңа есепті ұқсасты есепке келтіру.

Декомпозиция (бөлшектеу) принципі. Күрделі операцияларды зерттеуде қолданылады. Мысалы, басқару теория негіздерінде жүйені бақылану мен басқарылуға тексерген кезде 3*3, 2*2 матрицаларымен шығарамыз. Ал, егерде 7*7, 9*9, 5*5 матрицалары келетін болса оларды бөлшектеп алып, жеке – жеке есептеп содан соң барып, біріктіріп нәтижесін шығарамыз.

Жүйелер тәсілдерінің принциптерінің негізгі операцияларға әсер ететін барлық негізгі қозғаушы күштерді ескеріп, операцияның бөліктерінің өзара қарым - қатынасының анықтау және операцияны жалпы бағалау.

Агрегаттау (іріктеу) принципі. Күрделі есеп шығару мен күрделі операцияларды зерттеуге қолданады.