ISBN 966-538-174-1 154 page

êàõ ³ ñêëàäàºòüñÿ ç íàøèõ äóìîê. Êîëè ëþäèíà ãîâîðèòü àáî ÷è-

íèòü ùîñü ³ç ÷èñòîþ äóìêîþ, òî ùàñòÿ éäå çà íåþ, ÿê ò³íü, ùî í³êîëè ¿¿ íå ïîêèäຓ.

Çà ñîðîê ³ ï’ÿòü õâèëèí ìîæíà çáóäóâàòè äóæå âèñîêó âåæó ç äóìîê. À êîëè âåæà ãîòîâà, ïðîôåñîð Íÿ´ðà çàìèêຠ¿¿ íà êëþ÷

³, íà çäèâóâàííÿ Äàðêè òà ùå äåêîãî, õîâຠêëþ÷ äî êèøåí³.

1 “Äõàììàïàäà“ („Øëÿõ çàêîíó“) – äàâíüî³íä³éñüêà ë³òåðàòóðíà ïà-

ì’ÿòêà, êíèãà âèñëîâ³â Ãàóòàìè Áóääè (VI ñò. äî Ð.Õ.).

„Õàé í³õòî íå ïðîáóº äîøóêóâàòèñü, ùî òàêå ìîâà. Õàé ï³çíàº

ïðîìîâöÿ. Õàé í³õòî íå ïðîáóº äîøóêóâàòèñü, ùî òàêå çàïàõ. Õàé ï³çíຠöâ³ò, ùî ïàõíå“.

ßê ò³ëüêè ïðîôåñîð çàê³í÷èâ îñòàííº ñëîâî ³ ñÿãíóâ çà ïëàùåì, Çîÿ, ðîçïðîì³íåíà, çâåðíóëàñü äî Äàðêè:

– ² ùî âè ñêàæåòå ïðî òàêèé âèêëàä?

– Ñêàæó òå, ùî ÿêáè ÿ òàê ç ñåìåñòð ïîõîäèëà íà éîãî âèêëà-

äè, òî ïî ÿê³ìñü ÷àñ³ ïî÷àëà á õîäèòè äîãîðè íîãàìè… Ëþäè ìà-

ëè á ìåíå çà áîæåâ³ëüíó, à ÿ ïîáîðþâàëà á ò³ëüêè çàêîíè ´ðàâ³òàö³¿.

– Âè íå çàõîïëåí³? – ñïèòàëà îáðàæåíî Çîÿ.

Äàðêà âçÿëà Çîþ ïîï³ä ðóêó ³ ïðèãîðíóëà äî ñåáå:

– Âè ëèøå íå îáðàæàéòåñü, Çîº, à ñêàæó âàì ñàìó ïðàâäó.

ß… áà÷òå… çàíîðìàëüíà íà òàê³ ðå÷³…

– Âè ïàðàäí³, Äàðîíüêî!

Ðîçó쳺òüñÿ, ùî âèêëàä Ìîðè ïðî êóëüòóðó Âåíåö³¿, êàæó÷è ñòèëåì íàøèõ ñïîðòîâö³â, „ñïóõ“. Çîÿ ïðîñòî îáóðèëàñü íà Äàðêó, ùî âîíà õî÷å ïîñìàê ïî Íÿ´ð³ ïñóâàòè ñîá³ òàêèì ìèìðàâèì Ìîðîþ. Òàêè ïðàâäà, ùî íà âèêëàäàõ ñòàðîãî Ìîðè, ùå ÿê çàáó-

äå îêóëÿðè äîìà ³ íå ìîæå â³ä÷èòóâàòè ñâî¿õ çàïèñîê, ö³êàâå õ³-

áà òå, ùî â îñòàíí³õ ëàâêàõ õëîïö³ ç÷èíÿþòü ñâàðêó ïðè êàðòàõ.

Òîä³ Ìîðà ï³äâîäèòüñÿ ³ ïðèêëàäàþ÷è òðóáêó äî âóõà çàïèòóº óñ-

ì³õíåíî:

– ×è òî, ìîæå, ÿêèé çàïèò ó çâ’ÿçêó ç òèì, ùî ÿ âèêëàäàâ?

Òîé ñàì ïðèñë³ïóâàòèé ³ ïðèãëóõóâàòèé ïðîôåñîð Ìîðà ÿêîþñü

„ïîçàçìèñëîâîþ äîðîãîþ“ ï³çíàâàâ ³ çàïàì’ÿòóâàâ ñîá³ âñ³õ ñâî¿õ ñëóõà÷³â. Âèñòà÷àëî ïðîïóñòèòè ê³ëüêà ðàç³â éîãî âèêëàäè íà ñå-

ìåñòð, ùîá â³í ïî÷èíàâ ðîáèòè òðóäíîù³ ç ï³äïèñîì â ³íäåêñ³1:

– Íà âèêëàäè äîìí³øîðà íå õîäèëà, áî ïðîôåñîð Ìîðà ñòàðèé ³ íóäíèé. Ïîãîäæóþñü ç äîìí³øîðîþ, àëå íå ìîæó ïðèñòàòè íà òå, ùî äîìí³øîðà ïðèõîäèòü òåïåð ïî „íîìåí“.

Äàðö³, âëàñòèâî, áóëî äóæå íåçðó÷íî ïðîïóñêàòè ñüîãîäí³

âèêëàä Ìîðè, òèì ïà÷å, ùî âîíà ìóñ³ëà éîãî „ïðîñëóõàòè“ ³ ùî âæå ðàç (òåæ ç ÿêî¿ñü ïóñòî¿ ïðè÷èíè) âèñìèêíóëàñü áóëà ç âèêëà-

äó Ìîðè. Çîÿ, ÿê áè ïåðåä÷óâàþ÷è Äàð÷èí³ âàãàííÿ, ïî÷àëà ¿é îïîâ³äàòè äåùî ïðî ñâîãî íîâîãî ñóñ³äà – Áîãäàíà Äàíèëþêà.

1 Òóò: çàë³êîâà êíèæêà.

Óâàæàëà, ùî ³ñòîð³ÿ ¿¿ ñóñ³äà äîñèòü ö³êàâà, à Äàðêà – äîñèòü æ³íî÷à íà òå, ùîá ò³ äâ³ ïðè÷èíè â ñóì³ ïåðåð³øèëè ñïðàâó âèêëà-

äó Ìîðè. Òàê âîíî ³ ñòàëîñÿ.

– Àõ, Äàðî, – ïî÷èíຠÇîÿ, – òî áóëà ñöåíà, â³ä ÿêî¿ õîò³ëî-

ñÿ âïàñòè ëèöåì äî çåìë³ ³ ðèäàòè, ÿê ïå÷åðíèé ÷îëîâ³ê. Âåçëè ï³ÿí³íî, à âîíà… Áîãäàíîâà ìàìà… éøëà çà âîçîì ñåðåäèíîþ äî-

ðîãè, ÿê çà êàðàâàíîì. Äîñòîòó òàê âèãëÿäàëî, áî íàâ³òü ï³ÿí³íî ïðèêðèëè ÿêèìèñü ÷îðíèìè ïëàõòàìè. Âîíà çíàëà, ùî äîêè òîé ³í-

ñòðóìåíò â õàò³, äîòè ìîæå áóòè ùå íàä³ÿ, ùî Áîãäàí âåðíåòüñÿ äî íèõ. ß ñòîÿëà ó â³êí³ ³ äèâèëàñÿ íà âñå. Êàæó æ âàì, ìîÿ õîðîøà, ïëàêàòè õîò³ëîñÿ â³ä áîëþ, ÿê òà ìàìà ñòîÿëà çáîêó é äèâèëàñü, ÿê òðóíó ç ñåðöåì ¿¿ ñèíà çä³éìàþòü ³ çàíîñÿòü íàãîðó. Áîãäàí ïåðå-

êîíóâàâ ¿¿, ùîá âîíà âñòóïèëà äî íüîãî íàãîðó. Íå õîò³ëà íàâ³òü, ùîá ïðîâ³â ¿¿. Áà÷èòå, Äàðî, ÿê³ òåïåð ä³òè? ² âè ï³ñëÿ òàêî¿ ñöå-

íè ùå õî÷åòå ¿õ ìàòè?

– Ìåí³ çäàºòüñÿ, Çîéêî, ùî â öüîìó âèïàäêó éäå ãðà â îäâåðò³

êàðòè. Ïàì’ÿòàéòå: „Íàãîòóþ òîá³ ìóêè â âàãîò³ííÿõ òâî¿õ, ìó÷èâ-

øèñü, ðîæäàòèìåø ä³òè“, ÷è íå äîñèòü ïðîðî÷èñòî?

Çîÿ äèâèòüñÿ ëþáî íà Äàðêó ñâî¿ìè î÷èìà, çåëåíèìè, ÿê äâ³

íåäîñï³ë³ ñëèâêè.

– Âàøà ìàìà ìóñèòü áóòè äóæå õîðîøà ëþäèíà…

– Î, òàê, Çîº! Òî ìîÿ „ìàìà-òîâàðèøêà“, à öå ùîñü òðîõè ³íàêøå, ÿê ìàìà, Ç

– ß íå ìàþ, Äàðî, ìàìè, àëå ÿ, ìàáóòü… í³êîëè íå çàíàäòî ïîòðåáóâàëà ¿¿. Âè çíàºòå? ßê áóëà ÿ äèòèíîþ, ìåí³ äóæå õîò³ëî-

ñÿ áóòè êàëèíîþ ç ëþäñüêîþ ìîâîþ. Öå íåîäì³ííî áóâ âïëèâ íà-

ðîäíèõ ï³ñåíü, ùî ¿õ ñï³âàëè ïîêî¿âêè â íàñ. Äàðîíüêî, ÷è âè ¿ëè êîëè-íåáóäü âàðåííÿ (òàê ³ íå ñêàæå „êîíô³òóðè“!) ç êàëèíè?

Äàðêà íåçðîçóì³ëî çàêë³ïàëà ò³ëüêè î÷èìà.

– Âè äóìàºòå, ùî ÿ ï’ÿíà? Äàëåá³, ùî í³! Ò³ëüêè îò, áà÷èòå, çãàäàëà ïðî êàëèíó – ³ ìåí³ ñìåðòåëüíî çàõîò³ëîñÿ âàðåííÿ ç ¿¿ îâî-

÷³â. Ìîæå á, ìè ï³øëè ç âàìè íà áàçàð? Ìîæå, äå ä³ñòàëè á? Ãà?

Äàðêà çíèçóº ðàìåíàìè, àëå éäå. Ùî ìຠðîáèòè? Íàäâîð³ ñ³-

ðî, ÿê â³ä âóëêàí³÷íîãî ïîðîõó. Øèáè ïî â³êíàõ ï³äîçð³ëî ÷åðâîí³.

– Çàðàç áóäå ìåòåëèöÿ, Çîº. Ìîæå á, âè íà öåé ðàç çðåêëè-

ñÿ êàëèíè?

Çîþ òàêà çàì³òêà ùèðî ðîçñåðäæóº:

– Êàæóòü, ùî ìè, ïðèäí³ïðÿíêè, ñêîðî çàïàëþºìîñÿ ³ ñêîðî îñòèãàºìî, àëå é âàì, áóêîâèíêàì, í³÷îãî íå áðàêóº!

– Âèáà÷òå, ïàí³ Çîº, àëå ÿ äî êàëèíè íå çàïàëþâàëàñü.

Ïðîòå, éäóòü. Ñï³øàòüñÿ, ÿê ïî ë³êàðÿ äî ïîðîä³ëüíèö³. Ùå á ³ íå ñï³øèòèñü! Íà ðèíêó äàâíî âæå ïîçàì³òàëè ïî ïåðåêóïêàõ.

Ç ðèíêó ëåòÿòü íà „Austria Platz“*. Ç ö³º¿ (òàêî¿ ìèëî¿ íàçâè!) ïëîù³ ëåòÿòü âäîëèíó íà „Holz Platz“**.

– Ìàºòå êàëèíó? Ìîæå, ìàºòå êàëèíó? ×è íå ìàºòå êàëèíè?

– Ìîæå, ñ³ì’ÿ äëÿ êàíàðê³â? Ìîæå, ñîë³ íà õâ³ñò?

– Çîº, ñëîâî ÷åñòè, ùî íàñ âçÿëè çà íàâ³æåíèõ!

Íàðåøò³. Óô! Íàðåøò³, Çîÿ äåðæèòü â ðóö³ òðè â’ÿçàíêè ïî-

ìîðùåíèõ, ÷åðâîíèõ îâî÷³â. Õàïëèâî âïàêîâóº ê³ëüêà ÿã³ä äî óñò:

– Áðð! Áåð³òü ãåòü òî â³ä ìåíå, à òî êèíó ó ñí³ã.

– Ïðî ìåíå – êèäàéòå!

Àëå êàëèíó âñå æ áåðå Äàðêà: îâî÷³ í³÷îãî íå çàâèíèëè.