ISBN 966-538-174-1 78 page

êîâñüêîãî ç öèêëó „Ïîðè ðîêó“.

² Äàðêà çíîâó äîáóâຠ³ç ñåáå îöå ñìåðòåëüíå:

– Òàê…

– Õîäè! – íå ïàì’ÿòຠñåáå ç ðàäîñòè Ñòåôà, – õîäè äî ìå-

íå… ß çàãðàþ òîá³ Schneeglöckchen. ͳ, òàêè õîäè…

Äàðêà ñòî¿òü ³ äèâèòüñÿ íà Ñòåôó. Òàê äèâèòüñÿ, ÿêáè âñÿ ¿¿

äóøà çëåò³ëà äî òèõ î÷åé ³ ïåðåòîïèëàñÿ òàì â îäèí ñåðäå÷íèé âî-

ãîíü. Âðåøò³ ñïðîìîãëàñÿ íà ñëîâî:

– Íå ï³äó òåïåð äî òåáå… ó âàñ, äåñü òåïåð, îá³ä… Ïà! ²íøèì ðàçîì, äîáðå?

– Íå éäè! Íå éäè ùå! – ãóêຠÑòåôà, – Çà÷åêàé, ÿ òîá³ çà-

ãðàþ!

Àëå Äàðêà íå ÷åêຠíà ìóçèêó ç Ñòåôèíîãî â³êíà.

X

Òàºìíèé ÷åòâåð ìຠïåðåä ñîáîþ äîñèòü ñòð³ìêèé ïîð³ã – ñåðå-

äó. Îñòàíí³é óðîê ðóìóíñüêî¿. Îñòàííÿ ïåðåäêîíôåðåíö³éíà ãîäè-

íà. Òîìó òðåáà â÷èòèñü, â÷èòèñü, â÷èòèñü… Ùå îäèí, ùå äâà äí³, à ïîò³ì, ïîò³ì ïîïðîñèòü Äàðêà ïàí³, ùîá äîçâîëèëà ¿é ðàç âèñïà-

òèñü äâàíàäöÿòü ãîäèí. Àõ!

Ðóìóíñüêà ÷èòàíêà ç ïîâèòÿãóâàíèìè, îñëÿ÷èìè âóõàìè, âèìó-

÷åíà ³ íåïðèâ³òíà, íàâîäèòü ò³ëüêè ñîíí³ñòü. „̳îð³öà“1 – öÿ

÷àð³âíà îâå÷êà íå ìîæå í³ÿê òàê çàâîðîæèòè, ùîá òîé â³ðø ç òðüî-

ìà „÷àáàíàìè“ çíàéøîâ ñîá³ ì³ñöå â Äàð÷èí³é ïàì’ÿò³.

Pe un picior de plai,

Pe o gurã de rai…* –

÷èòຠÄàðêà é äóìຠâîäíî÷àñ: „Öå ìàëüîâèëî íà ñò³íàõ – ìàº

íàéìåíøå ï’ÿòü ë³ò“.

Iata vine-n cale,**

1 Ðóìóíñüêà ïàñòîðàëüíà áàëàäà. Ââàæàºòüñÿ îäí³ºþ ç âåðøèí ðóìóí-

ñüêîãî ôîëüêëîðó.

* Äåñü â ìàëåíüêîìó êðàþ, / Äå çåìëÿ º ðàéñüêà… (ðóì.).

** Îñü ³äóòü ñòåæèíîþ (ðóì.).

– „Ìî¿ ÷åðåâè÷êè çîâñ³ì âòðàòèëè ôîðìó.  ÷³ì ÿ ï³äó íà гçäâî äî öåðêâè“.

Se coboara la vale.*

– „Òàê á³ëî âñþäè… Äåñü ó íàñ ó ñàäêó âæå º ñë³äè çàé÷èõ í³æîê“…

Âîíà ïåðåñ³äຠâ³ä â³êíà â êóòîê îòîìàíè, ç îòîìàíè – äî ïå÷³, à çâ³äòè – çíîâó ï³ä â³êíî. Àëå ò³ òðè ÷åðåäè îâåöü ³ç ñâî¿ìè ÷à-

áàíàìè í³ÿê íå ìîãëè ç³éòèñÿ â Äàð÷èí³é ãîëîâ³.

– ³ðø ìóñèòü âëåæàòèñÿ â ïàì’ÿò³, – âèãðåáóº äóìêó, ùî ¿¿

íå ðàç ïîâòîðÿâ òàòóñü, êîëè âîíà ùå ïðèâàòíî â÷èëàñÿ.

Çà â³êíîì „á³ëà ñèëà“ – ñí³ã – çîâñ³ì ïåðåìîãëà „÷îðíó ñè-

ëó“ – çåìëþ, – äóìຠÄàðêà, íà÷å á êîìóñü êàçêó îïîâ³äàëà. Âå÷³ð, íå ïðèçâè÷àºíèé äî çàñèïàíèõ ñí³ãîì äîð³ã, ïðèï³çíþºòüñÿ òîãî äíÿ.

– ˳äêî, à ÿêáè ÿ „çäàëà“ â³ðø ²âàñþêîâ³, òî ìàëà á ç óêðà¿í-

ñüêî¿ „äóæå äîáðå“?

˳äêà çàâæäè âñå çíàº, êîëè éäåòüñÿ ïðî øê³ëüí³ ñïðàâè.

– Òàê, áî òè ìàëà çàäà÷ó „äóæå äîáðå“.

Äàðêà êîëèñü-êîëèñü â÷èëà äëÿ òàòêîâî¿ ïðèºìíîñòè Øåâ÷åí-

êîâå „Ïîñëàí³º äî æèâèõ ³ ìåðòâèõ“. Òåïåð, àæ äèâíî, ó ïàì’ÿò³

ìàëî ùî ïðîïàäàº! – ïîâòîðþº éîãî ñîá³ ùå ðàç ³ ùå ðàç, à çà òðåò³ì ðàçîì ìîæå âæå éòè ïåðåä ïàíà ïðîôåñîðà.

Íà ðàíîê çíຠÄàðêà „Ì³îð³öó“ íàïàì’ÿòü çãîðè âíèç. Íà÷å

äîáð³ êàðëèêè çà í³÷ ïîâêëàäàëè ¿é ñòðîôè â ãîëîâó.

– ˳äêî, àíó ïèòàé ìåíå! – íå ìîæå ç äèâà âèéòè Äàðêà.

– Äîáðå, äîáðå… áî öåé â³ðø, çäàºòüñÿ, áóäå ïèòàòè ̳ãàëà-

êå „íà êëàñè“!

– Ìîæå ïèòàòè ñîá³. Ìîæå äî òîâàðèñòâà ïîêëèêàòè ³ ñàìîãî äèðåêòîðà. ² ñàìîãî ì³í³ñòðà.

 ñåðåäó, ÿê çâè÷àéíî, ïåðøà ãîäèíà – ðóìóíñüêà. Õî÷, âëàñòè-

âî, íå ïîâèííî òàê áóòè, ùîá íàéíåïðèºìí³øèé ïðåäìåò êëàñòè íà ïåðøó ãîäèíó ³ â³äðàçó çíåîõîòèòè íèì ó÷åíèöü äî ðåøòè ïðåäìåò³â.

˳äêà äîáðå êàçàëà: ùå íå âòèõëè â³ä ñêðèïîòó ëàâêè, ÿê äî êëàñè ââ³éøîâ ̳ãàëàêå ³ç çàïèñíèêîì. Ó êëàñ³ â ìë³ îêà ñòàëî òàê òèõî, ùî ìîæíà áóëî ÷óòè, ÿê çà ï³÷÷þ ïàâóê ïðÿäå ñâîþ ñ³òêó.

* Ñõîäÿòü âíèç äîëèíîþ… (ðóì.).

̳ãàëàêå ñêèíóâ ïëàù (íà ïåðøó ãîäèíó â ñåðåäó â³í ïðèõîäèòü çàâæäè ó ïëàù³), âèéíÿâ ç-ï³ä ïîëè ðóìóíñüê³ çîøèòè. Êëàñà ñòðè-

ìàëà â³ääèõ. Àëå öå ùå íå âñå: â³í âèéìຠ³ â³ä÷èíÿº ñâ³é çàïèñ-

íèê. Êëàñà çàâìåðëà. Öåé ðóìóí õîò³â áè âñ³õ ïîäóøèòè, áî ïîâîë³

(ÿêå éîìó ä³ëî, ùî ø³ñòíàäöÿòü ó÷åíèöü ïåðåñòàëî â³ääèõàòè!), ïî-

âîë³ â³ä÷èíèâ çàïèñíèê, ïåðåéøîâñÿ ç íèì ïî êëàñ³ òóäè ³ íàçàä, ï³äñì³õíóâñÿ äî çíà÷ê³â â íüîìó, ï³äìîðãíóâ äî êëàñè, õî÷ í³êîìó òåïåð æàðòè íå â ãîëîâ³, ïåðå÷åêàâ ³ íàðåøò³ îçâàâñÿ:

– Ïèòàòèìó ò³ëüêè òèõ ó÷åíèöü, ùîäî ÿêèõ ìàþ ñóìí³âè. Íå

õîò³â áè ÿ, ùîá êîòðà-íåáóäü ç âàñ â³ä÷óâàëà ñåáå ïîêðèâäæåíîþ.

Ò³ ó÷åíèö³, ùî ïîíàïèñóâàëè çàäà÷³ íà „äóæå äîáðå“, òåæ íå áó-

äóòü ïèòàí³… Çàäà÷à áóëà âæå òàêà ëåãêà, ùî êîëè ùå é ¿¿ íå ïî-

òðàïèëà êîòðà äîìí³øîðà íàïèñàòè áîäàé íà „äîáðå“, òî ÿ ñïðàâä³

íå ìàþ ç íåþ ïðî ùî á³ëüøå áàëàêàòè. Òîä³ ïîãîâîðèìî ïðè ê³íö³

ðîêó ïðè ïàíîâ³ äèðåêòîðîâ³…

Âèêëàâøè ñâîº „â³ðóþ“, â³í ðîçãëÿíóâñÿ ïî êëàñ³, ÿêå âðàæ³í-

íÿ çðîáèëè éîãî ñëîâà. Ò³, ùî áóëè ïåâí³ ñâîãî „ïîñåðåäíüîãî“, ìîãëè òåïåð ñâîá³äí³øå â³ääèõíóòè. Çàñóäæåí³ íà äâ³éêó ç ðóìóí-

ñüêî¿ áóëè áîäàé çàáåçïå÷åí³ ïåðåä íîâèìè òîðòóðàìè. Òåïåð óñ³

ìóêè íåïåâíîñòè, âñ³ ïîáîþâàííÿ çà âèãðàíó, âñ³ ìóêè î÷³êóâàííÿ

çâàëèëèñÿ íà ãîëîâó òèõ ê³ëüêîõ „ñóìí³âíèõ“.

– Äîìí³øîðà Îð³õîâñüêà!

Íàòàëêà ñõîïèëàñÿ ç ÷åðâîíîþ, ÿê ëèñòîê ï³âîí³¿, ïëÿìîþ íà ëèö³. Íå òîìó, ùîá áîÿëàñÿ ÷îãî-íåáóäü. Êàæóòü, ùî çà ÷îòèðè ðîêè íå áóëî òàêîãî âèïàäêó â êëàñ³, ùîá Îð³õîâñüêà íå â³äïîâ³ëà â÷èòåëåâ³. ² íå áóëî òàêîãî âèïàäêó, ùîá Îð³õîâñüêó ïðèä³ëþâàòè äî ðÿäó „ñóìí³âíèõ“. Äàðêà ãëÿíóëà íà Îð³õîâñüêó: ëàï÷àñòèé ëè-

ñòîê ï³âîí³¿ çàçíà÷èâñÿ ùå âèðàçí³øå íà ëèöÿõ, çàòå áåðåãè í³çäð³â ïîæîâêëè, ÿê ó ìåðöÿ. Ðóêè ëåæàëè íà ëàâö³, ÿê îêðåì³, â³ä³ðâàí³

â³ä ðåøòè ò³ëà, ïðåäìåòè – øòèâí³, âîñêîâî æîâò³.

– Âè, äîìí³øîðà Îð³õîâñüêà, íà ïî÷àòêó ðîêó çðîáèëè ìåí³

äîê³ð, ùî ÿ íå âì³þ äîáðå â÷èòè.

Âñ³ ñïîä³âàëèñü, ùî â³äâàæíà Îð³õîâñüêà çàïåðå÷èòü ö³é î÷å-

âèäí³é íàïàñòè. Àëå âîíà íå îá³çâàëàñü. Íå âîðóõíóëà íàâ³òü î÷è-