![]() Полезное:
Как сделать разговор полезным и приятным
Как сделать объемную звезду своими руками
Как сделать то, что делать не хочется?
Как сделать погремушку
Как сделать так чтобы женщины сами знакомились с вами
Как сделать идею коммерческой
Как сделать хорошую растяжку ног?
Как сделать наш разум здоровым?
Как сделать, чтобы люди обманывали меньше
Вопрос 4. Как сделать так, чтобы вас уважали и ценили?
Как сделать лучше себе и другим людям
Как сделать свидание интересным?
![]() Категории:
АрхитектураАстрономияБиологияГеографияГеологияИнформатикаИскусствоИсторияКулинарияКультураМаркетингМатематикаМедицинаМенеджментОхрана трудаПравоПроизводствоПсихологияРелигияСоциологияСпортТехникаФизикаФилософияХимияЭкологияЭкономикаЭлектроника
![]() |
ядро қабықшасы
Биологиялық прогресс Биологиялық регресс - ароморфоз - морфо-физиологиялық регресс - барлық жауаптар дұрыс ? Эволюция – бұл: Ағзалардың айналу формасы мен өзгерісі туралы көрінісі - әлемдік катастрофалармен тірі ағзалардың тарихи алмасуын түсіндіру + тірі табиғаттың тарихи дамуының бағыттылығы және қайтымдылығы - барлық тірі және өлген ағзалардың сипаттамасын беретін биология тарауы - дұрыс жауабы жоқ ? Ядросы бар адам қан жасушалары: Эритроциттер Тромбоциттер Лейкоциттер - дұрыс жауабы жоқ Барлық жауаптар дұрыс ? Жетіспеген кезде мешел ауруын туғызатын дәрумен: - В тобының дәрумендері - С - А - Р + D ? ДНҚ молекуласының бір генінің ақпараты сәйкес келеді: Ақуызға Аминқышқылына Генге Нуклеотид үшөріміне - кодонға ? Митохондрияда ДНҚ, РНҚ, рибосома молекулалары қайда орналасады: Кристада Сыртқы мембранада Матриксте Мембрананың ішкі жағында - дұрыс жауабы жоқ ? Ағзаның тұқым қуалау қасиетін әкелетін ядролық құрылым: - ядрышық Хромосома Ядро шырыны ядро қабықшасы - хроматидтер ? Ақуыз молекуласының синтезіне жауапты құрылымдық бірлік. - ДНҚ молекуласы - нуклеотид + триплет - ген - РНҚ молекуласы ? Фотопериодизм – бұл өзгеріске ағзаның реакциясы: - ауа тепературасы - ауа дымқылы + күн мен түннің ұзақтығы - ауаның химиялық құрамы - түннің ұзақтығы ? Екі түрге жататын ағзалардың кеңістігі бір-біріне ешбір зиянын тигізбей, керісінше, селбесіп, пайдалы тіршілік етуі - бәсекелестік - жыртқыштық - паразиттік + симбиоздық - дұрыс жауабы жоқ ? Қандай дәруменнің жетіспеуі цинга ауруына шалдықтырады: - А + С - В тобының дәрумендері - D - Р ? Коньюгация бактериясы бұл? - жынысты көбею - жынысты үрдіс + ДНК бөліктерінің алмасуы - жыныссыз көбею - көптеген бөліну ? Бұл дәруменге жұмыртқа сарысы, астық және бұршақ тұқымдастарының дәндері бай - С + В тобының дәрумендері - Р - А - D ? Ағза үшін тыныс алудың маңызы - көмірқышқыл газ бөлінуі - коректік заттың тотығуы және энергияның басып шығуы - АТФ синтезі - дұрыс жауабы жоқ + барлығы дұрыс ? Арғы тегін қайталау аталады: - гомология - аналогия - рудимент - барлық жауап дұрыс + атавизм ? Жүйелеу (систематика) зерттейді: + ағзалардың алуантүрлілігі, оларды туыстық негізінде топтарға біріктіру - өсімдік құрлысы және өмір сүруі - тірі табиғатпен байланысын - микроағзалардың бөлінуі - өсімдік тіршілігіндегі маусымдық, кезеңдік өзгерістері ? Жасушадағы белок синтезіне қатысады - ядрошық + рибосома - ядро қабықшасы - ЭПТ - хромасома ? Эукариоттарға жатады: + кәдімгі амеба - вирустар - фагтар - бактериялар - дұрыс жауабы жоқ ? Жануарлар жасушасында АТФ синтезделеді: - цитоплазмада + митохондрияда - хлоропласта - рибосомада - ЭТП ? Балық майында, сары майда, сүтте, жұмыртқаның сарысында, бауырда, бүйректе, балық уылдырығында болатын дәрумен: - С + А - Р - В тобының дәрумендері - Д ? Рибосома орналасады: - цитоплазмада - дұрыс жауабы жоқ - түйіршікті ЭПТ - ядрошықта + барлық жауап дұрыс ? Барлық тірі заттар тек тірі заттан құралады - бұл теория аталады: - абиогенез + биогенез - жерде тіршіліктің пайда болу теориясы - эмбриогенез - геронтогенез ? Адам дене жасушасындағы хромосома саны: - 56 - 18 + 46 - 42 - 23 ? Рибосомада пайда болады: - майлар + ақуыздар - нуклеин қышқылдары - көмірсулар - басқа органоидтар ? Энергия көзі болып табылатын заттарды түзетін органеллалар: - ядрошық - лизосома - ЭПТ - гольджи жиынтығы + митохондрия ? Бейорганикалық заттарға жатады: - майлар - ақуыздар - көмірсулар + су - нуклеин қышқылдары ? Химиялық реакцияларды жылдамдататын заттар, яғни катализаторлар болып табылады: - майлар + ақуыздар - нуклеин қышқылдары - көмірсулар - дәрумендер ? «Нуклеус» латын тілінен аударғанда білдіреді: - плазма - қабықша + ядро - зат - ядро қабықшасы ? Тұқымқуалаушылық ақпараты сақталады: - рибосомада - жасуша орталығында - лизосомада - митохондрияда + хромосомада
? Биосинтез бұл: - майлардың, ақуыздардың, көмірсулардың ыдырауы + майлардың, ақуыздардың, көмірсулардың және басқалардың түзілуі - жасушаның өсуі және бөлінуі - қоршаған ортаның физикалық және химиялық өзгеруіне жасушаның қабілеттілігі - жасушаның қөбеюі ? Ағзаның ішкі ортасының құрамы: + тұрақты - өзгереді - маусымға байланысты - денсаулық жағдайына байланысты - күн мен түннің алмасуына байланысты ? Ішкі секреция бездерінің биологиялық белсенді заттары аталады: - катализатор - кератин - фермент + гормон - жасұнық ? Асбұршақта тіркесу тобы нешеу: - 6 - 3 + 7 - 8 - 4 ? Қандай дәруменнің жетіспеушілігінде «тауық соқыр» ауруы дамиды: - С + А - В тобындағы дәрумендер - D - Р ? Жасушалық құрылысы бар: + барлық өсімдіктер мен жануарлар - кейбір өсімдіктер - тек элодия жапырағы - тек жануарлар - тек бактериялар
? Жасушада хромосома орнласады - цитоплазмада + ядрода - жасуша шырынында - жасуша аралығында - рибосомада ? Адам және жануар жасушасында болмайды - хромосома - митохондрия + хромопласт - рибосома - ядро ? СПИД пен ауырған кезде: - ағзаның антидене түзу қабілеті төмендейді - ісікке қарсы иммунитет бұзылады + инфекциялық ауруларға ағзаның қабілеті төмендейді - аталғандардың барлығы - дұрыс жауап жоқ ? Пластикалық алмасу – бұл: + жасушада заттардың энергия бөліп ыдырауы - астың қорытылуы - жасушадағы заттардың энергия жинақтап түзілуі - қанға заттың сіңірілуі - асқорыту ? Қандай зат ақуыз мономері болып табылады: + амин қышқылдары - май қышқылдары - нуклеотидтер - моносахоридтер - дисахаридтер ? Зат алмасу – бұл үрдіс: - ағзаға заттардың түсуі - қортылмаған қалдықтарды ағзадан шығару - ыдыраудың сұйық өнімдерін шығару + заттар мен энергияны қолдану, айналдыру, пайдалану, жинақтау және жоғалту - өнімдерді қорыту ? Қандай көмірсулар суда ерімейді: - фруктоза - крахмал - сахароза - глюкоза + гликоген ? Қандай пластидтерде фотосинтез жүзеге асады: - лейкопластарда + хлоропластарда - хромопластарда - барлық пластидтерде - митохондрияда ? Ауру тудырмайтын бактерия болып табылады: - тырысқақ - көкжөтел + түйнекті - күл, (дифтерия) - туберкулез ? Адамның шығу тегіне байланысты орналасуы дұрыс па: - австралопитек - питекантроп - неандертал - орналасуы дұрыс емес + орналасуы дұрыс ? Хромосомалық мутация - бұл - хромосоманың тартылуы + хромосоманың қайта құрылуы - нуклеотидтердің жүйелілік өзгеруі - хромосома санының өзгеруі - гендердің рекомбинациясы ? Гендердің көптеген әсері: - екі белгінің дамуына екі геннің әсері - бір белгінің дамуына бір геннің әсері + бірнеше белгінің дамуына бір геннің әсері - дұрыс жауабы жоқ - үш белгінің дамуына бір геннің әсері ? Жаңа гамета пайда болады: + хромосома айқасуында - хромосома ажырауында - хромосама бірігуінде - дұрыс жауабы жоқ - барлық жауап дұрыс ? Ауру тудырушы бактерияларға қарсы күресу тәсілі: - хирургиялық құралдарды зарарсыздандыру - ауру адамның бөлмесі мен киімін дезинфекциялау - гигиеналық ережелерді сақтау - ас суының сапасын бақылау + барлық жауап дұрыс ? Хромасома картасын – ашқан ғалым: - Г.Мендель - С.С.Четвериков + Т.Морган - И.И.Шмалгаузен - И.В.Мичурин ? Фитопланктон – бұл: - судың беті - су мен лайдың қоспасы + судың бетінде жүзіп жүретін ұсақ өсімдіктер - судың үстінде жүзіп жүретін ұсақ өсімдіктер мен жануарлар - дұрыс жауабы жоқ ? Генофонд – бұл: + популяция немесе түр құрамындағы барлық гендердің жиынтығы - падшалық құрамындағы жануарлар гендерінің жиынтығы - популяция құрамындағы барлық гендердің жиынтығы - дұрыс жауабы жоқ - түр құрамындағы барлық белгілердің жиынтығы ? Жасуша бөлінуі кезінде (митозда) интерфазада қандай үрдістер жүзеге асады: - цитоплазманың бөлінуі + ДНҚ синтезі - хромасоманың спиралдануы - жасушаның қарама-қарсы полюстеріне хроматидтердің ажырауы - ядроның бөлінуі ? Жасушалық ағзалардың жіктелуі: + екі бөлім және бес патшалық - үш бөлім және екі патшалық - екі бөлім және бес патшалық тармағына - үш бөлім және бес патшалық - екі бөлім және екі патшалық ? Хромосомалық мутация - бұл + хромосоманың қайта құрылуы - гендердің рекомбинациясы - хромосома коньюгациясы - хромосома санының өзгеруі - ДНҚ молекуласындағы нуклеотидтердің жүйелілік өзгеруі ? Жаңа түзілу –бұл: + ата-ана ағзасында болмаған жаңа белгілер - бір геннің түр өзгерісі - бірнеше белгілердің өзара әсері - көптеген гендердің әсері - аналық тұқымқуалау ? Жыныс хромосомасын анықтаңыз: - аутосома - бірдей аталық пен аналық хромосомалар - ХХ хромосомалар + ХУ хромосомалар - УУ хромосомалар ? Гомозиготалы дара – бұл: + барлық ұрпақтарда ажырамайды - тек бірінші ұрпақта ажырамайды - бірінші ұрпақта ажырайды - барлық ұрпақтарда ажырайды - бірнеше ұрпақтан кейін ажырайды ? Мезодерма бастапқы береді: - хордаға - бұлшықетке - бүйрекке - шеміршек пен сүйекті қаңқаға + барлық жауап дұрыс ? Гаструланың ішкі қабаты – бұл: - мезодерма - бластула - эктодерма + энтодерма - гастродерма ? Нейрула – сатысында жүзеге асады: - жасушаның бөлінуі + жекелеген мүшелердің негізін салу - жасушаның қөбеюі - гаструланың түзілуі - мезодерманың түзілуі ? Органикалық дүниенің бірлігі туралы дәлелдейді: - қоршаған ортамен ағзалардың байланысын - тірі және өлі табиғаттың ұқсастығын - жануарлар мен өсімдік әлемінің байланысын - тірі табиғаттың ұйымдасуының әртүрлі деңгейі болуын + тірі табиғаттың барлық падшалық ағзаларының жасушалық құрылысын ? Полиплоидия – бұл: - әртүрлі түр жануарларын будандастыру - бір хромосома жиынтығының құрамы + екіден артық хромосоманың толық жинынтығының құрамы - әртүрлі түр немесе туыс өсімдіктерін будандастыру - микроағзаларды будандастыру ? Зиготаның бөлінуі – бұл: + жасушаның екіге бөлінуі - дамудың соңғы сатысы - ұрық бөлімдерінің өзара әсері - үш ұрық жапырақшасының түзілуі - бластуланың түзілуі ? Мейоз - бұл жасуша бөлінуі, нәтижесінде түзіледі: - екі ұқсас жасушалар + жыныс жасушалар - төрт ұқсас жасушалар - цетриоли - гомологиялы хромосомалар ? Жасушалық цикл – бұл: + бір жасушаның бөлінуінен келесі бөлінуге дейінгі кезеңі - жасушаның бөліну кезеңдері - жасушаның бөлінуінің соңғы фазасы - жасушаның бөлінуге дайындығы - жасушаның бөлінуінің аралық интервалы ? Мысықтың тасбақалық бояуының дұрыс комбинациясын көрсетініз: - ХВ ХВ + ХВ Хв - Хв Хв - ХВ У - Хв У ? Қандай ақуыздар толық құнды емес деп аталады: - кейбір аминқышқылдары болмаған жағдайда + кейбір алмастырылмайтын аминқышқылдары болмаған жағдайда - кейбір алмасатын аминқышқылдары болмаған жағдайда - барлық аминқышқылдары болған жағдайда - 10 аминқышқылдары болған жағдайда ? Жасуша теориясын ашқан ғалым: - Ч.Дарвин және А.Уоллес - Г.Мендель және Т.Морган - С.С.Четвериков және И.И.Шмальгаузен - Р.Гук және Н.Грю + Т.Шванн және М.Шлейден ? ХІХ және ХХ жүз жылдығында жасуша теориясының дамуына байланысты қандай маңызды жаңалық ашылды: + микроскоптың дамуы - философияның дамуы - физика мен химияның дамуы - барлық көрсетілген бағыттардың дамуы - табиғи ғылымның дамуы ? Анафазада кезінде: - бөліну ұршығы түзіледі - бөліну ұршығы жойылады + центромералар бөлінеді - жаңа ядролық қабықша түзіледі - хромосомалар спиралданады ? Полисома – бұл: + бір а-РНҚ молекуласымен қосылған бірнеше рибасомалар - тасымалдаушы РНҚ - рибосомадағы ақуыз синтезі - рибосоманың түзілуі - бір т-РНҚ молекуласымен қосылған бірнеше рибосомалар ? Транскрипция – бұл: - ДНҚ түзілу үрдісі - т-РНҚ түзілу үрдісі - р-РНҚ түзілу үрдісі - ақуыз синтезі үрдісі + а-РНҚ түзілу үрдісі ? Гендер арасындағы тыныс белгілері: + УАА, УАГ, УГА - УУА, ГАГ, ТГА - ТАУ, УГТ, УТТ - ГТА, УГА, ААУ - УУА, АУГ, ГУА ? Кодондар – үшөрімдірді кодтайды, ақпаратты анықтайды: + бір аминқышқылы - үш аминқышқылы - барлық аминқышқылы - 20 аминқышқылы - төрт аминқышқылы ? Ақуыз синтезінің екінші кезеңі: - ақуыздар рибосомаға жеткізіледі - антикодон ферментті «таниды» - т-РНҚ үзілген аминқышқылына ферменттің қосылуы + т-РНҚ аминқышқылының үзілуі - а-РНҚ аминқышқылының үзілуі ? Кодтың қасиеті: - триплетті - мағыналы - әмбебап + барлық жауап дұрыс - барлық жауап дұрыс емес ? Жасушадағы генетикалық ақпарат беріледі: + ДНҚ-а-РНҚ-ақуыз - т-РНҚ-ДНҚ-ақуыз - ДНҚ-р-РНҚ-ақуыз - ақуыз-а-РНҚ-ДНҚ - ақуыз-т-РНҚ-ДНҚ ? Жасуша теориясына сәйкес емес қағида: - «жасуша – тіршіліктің қарапайым бірлігі» - «құрылысы және қызметінің ұқсастығы бойынша ұлпадағы жасушалар көп жасушалы ағзалармен бірігеді» + «сперматозоид және жұмыртқа жасушасының қосылуы арқылы жасушаның түзілуі» - «барлық тірі заттардың жасушалары құрылысы және қызметі бойынша ұқсас» - «жасушаға мембраналық құрылыс тән» ? Фотолиз – бұл: - жарық фотондарының ыдырау үрдісі + хлоропластағы судың ыдырау үрдісі - хлоропластағы оттегінің ыдырау үрдісі - хлоропластағы суттегінің ыдырау үрдісі - хлоропластағы су молекуласының қосылу үрдісі ? Метафаза кезінде: + хромосомалар жасуша экваторы бойынша орналасады - центромерлер бөлінеді - хромосомалар спиралданады - бөліну ұршығы жойылады - екі ұқсас жасуша түзіледі ? Ақуыздардың қызметтері: - ақуыздар - құрылысшы - ақуыздар - реттеуші - ақуыздар - ферменттер - ақуыздар - қорғаныш құралдары + барлық жауаптар дұрыс ? Цитоплазмалық тұқым қуалау тән: - тек өсімдіктер үшін - тек жануарлар үшін - тек микроағзаларорганизмдер үшін + өсімдіктер, жануарлар және микроағзалар үшін - дұрыс жауабы жоқ ? Әріден будандастыру – бұл: - екіден артық хромосоманың толық жинынтығының құрамы + әртүрлі түр немесе туыс өсімдіктерін шағылыстыру - әртүрлі түр жануарларын шағылыстыру - микроағзаларды шағылыстыру - бір хромосома жиынтығының құрамы ? Темір кенінің түзілуі: + протерозой заманында - кайназой заманында - полеозой заманында - мезозой заманында - дұрыс жауабы жоқ ? Қазір жерде тіршіліктің пайда болуы неге мүмкін емес: - себебі көп миллиондаған жылдар керек + себебі пайда болған күрделі органикалық қосылыстар тотығу керек - себебі күрделі органикалық қосылыстар пайда болмайды - себебі тірі тіріден пайда болады - дұрыс жауабы жоқ ? Қазіргі адам қандай кезеңде өмір сүреді: - кайназой заманында - үштік кезеңде + төрттік кезеңде - юра кезеңінде - дұрыс жауабы жоқ ? Бинарлы номенкулатура көрсетеді: - өсімдіктердің латынша атауын - жануарлардың латынша атауын + тірі ағзалардың қос латынша атауын - өлі табиғаттың қос атауын - дұрыс жауабы жоқ ? Қазіргі жасуша теориясына келесі қағида сәйкес: + «жасушаға мемраналы құрылыс тән» - «барлық тірі ағзалардың жасушаларының ядросы бар» - «бактерия және вирустар жасушалары құрылысы және қызметі бойынша ұқсас» - «барлық тірі ағзалардың жасушалары бөлінеді» - «жасуша мембранасы үнемі емес» ? Бактерияның генетикалық аппараты: - ақуыз молекуласы + ДНҚ сақиналы молекуласы - РНҚ - липид молекуласы - полисахаридтер ? Нуклеотид – бұл: + нуклеин қышқылдарының мономері - бактерияның генетикалық аппараты - ДНҚ сақиналы молекуласы - ақуыз-гистондармен байланысқан ДНҚ - ақуыз-гистондармен байланыспаған ДНҚ ? Табиғи сұрыптаудың қозғаушы формасы әкеледі: + ағзаның жаңа реакция формасын бекітуге - ағзаның жаңа формасын күрделенуге - ағзаның жаңа реакция формасын жеңілдетуге - дұрыс жауабы жоқ - үнемі ауыспалы жағдайға бейімделуге ? Жабықтұқымдас өсімдіктерінің алғашқы жерде пайда болуы: - архей заманында - протерозой заманында - палеозой заманында + мезозой заманында - кайназой заманында ? Бактерия мезосомасының атқаратын қызметі: + қозғалу оргоноидтары - митохондрия - ЭПТ - Гольджи аппараты - көбею ? Ақуыз түзілуіне қанша амин қышқылы қатысады: - 30 + 20 - 26 - 10 - 22 ? Қандай заттар жасушалық мембрананың негізін құрайды: - майлар - фосфолипидтер - балауыздар + липидтер - пластидтер ? Моносахаридтің қандай қалдықтары ДНҚ молекуласының құрамына кіреді - рибозалар + дезоксирибозалар - глюкозалар - фруктозалар - сахарозалар ? Көмірсулар қандай қызмет атқарады: - құрылымдық + энергетикалық - каталиттік - гормондар болып табылады - судың метаболиттік көзі (тотығу кезінде түзіледі) ? Ненің хромосома жиынтығының қорытынды нәтижесінде, ағзалардың ұқсастығы мен айырмашылығы анықталады: + ақуыздардың - майлардың - көмірсулардың - ақуыздардың, майлардың, көмірсулардың - майлар және көмірсулардың ? Асқазан мен бауыр дамиды: - экзодермадан - мезодермадан + энтодермадан - бластуладан - гаструладан ? ДНҚ молекуласының құрылымы: - екі спиральді ширатылған полинуклеотидті жіпшелер бір-бірінің жанында - бір спиральді ширатылған полинуклеотидті жіп + екі спиральді ширатылған полипептидті жіпшелер - бір түзу полипептидті жіп - ширатылған шумақтағы полипептидті жіптер ? Энергетикалық алмасудың дайындық кезеңінде энергия: - жылу түрінде сіңіріледі + жылу түрінде бөлінеді - жасушаның цитоплазмасына сіңіріледі - АТФ ыдырауы арқасында бөлінеді - өзгермеген түрде қалады ? АТФ молекуласының синтезі жүреді: - ақуыз биосинтезі үрдісінде - көмірсулар синтезі үрдісінде - энергетикалық алмасудың дайындық кезеңі үрдісінде + энергетикалық алмасудың оттекті кезеңі үрдісінде - энергетикалық алмасудың оттексіз кезеңі үрдісінде ? Әртүрлі заттарды өзіне қосуға қабілетті және оларды жасушада немесе ағзада орын ауыстыруға қатысатын молекула: - АТФ - а-РНҚ + ақуыздар - липидтер - көмірсулар ? Биологиялық катализаторлар болып табылады: - витаминдер + ферменттер - бейорганикалық тұздар - гормондар - органикалық заттар ? Автотрофтыларға жатады: + продуценттер - консументтер - редуценттер - тұтынушылар - дұрыс жауабы жоқ ? Адамның жануарлардан шыққандығының дәлелдемелеріне жатады: - эмбриологиялық - морфологиялық - палеонтологиялық - биогеографиялық + барлық жауаптар дұрыс ? Адам үшін неше аминқышқылы алмаспайтын болып табылады: - 16 - 10 + 20 - 7 - 19 ? Қандай үрдістің нәтижесінде органикалық заттар бейорганикалық заттардан түзіледі: - ақуыз биосинтезі + фотосинтез - АТФ синтезі - энергетикалық алмасу - пластикалық алмасу ? Ақуыздардың физикалық – химиялық қасиеттері ерекшеленеді: + аминқышқылдардың химиялық құрылымымен - бірқалыпты орналасуымен - аминқышқыл қалдықтарының санымен - барлық жауаптар дұрыс - дұрыс жауабы жоқ ? Ақуыздар қандай қасиеттерге ие: + денатурация - амфотерлік - ренатурация - барлық жауаптар дұрыс - дұрыс жауабы жоқ ? Цитология ғылымы зерттейді: + біржасушалы және көпжасушалы ағзалардың жасуша құрылысын - көпжасушалы ағзалардың мүшелер және мүшелер жүйесінің құрылысын - әртүрлі ағзалардың фенотипін - өсімдіктердің морфологиясы және олардың даму ерекшеліктері - жасушалық ағзалардың өзара әсерін ? Адам қолымен жасалған мутацияның пайда болу үрдісі: - табиғи мутагенез + жасанды мутагенез - агрогенез - антропогенез - дұрыс жауабы жоқ ? Тасымалдаушы РНҚ – бұл: - ақуыз - май - фермент + нуклеин қышқылы - липид ? Жаңа гаметалардың пайда болуы: - гомологиялық емес хромосомалардың қиылысуында - гомологиялық бөліктердің алмасуында + гомологиялық хромосомалардың қиылысуында - қоршаған орта жағдайының әсерінде - дұрыс жауабы жоқ ? Аллельді гендер - бұл: - әртүрлі белгілердің дамуын анықтайтын гендер + гомологиялық хромосомадағы орналасқан гендер - гомологиялық емес хромосомадағы орналасқан гендер - жыныспен тіркескен гендер - рекомбинатты гендер ? Адам нәсілінің негізгі санын көрсетіңіз: - 2 + 3 - 4 - 5 - 1 ? Хлоропласт граналарында орналасқан хлорофилл молекуласының негізгі қызметі: - фотосинтездің жарық және қараңғы реакцияларының жылдамдығы - ақуыз боисинтезі + органикалық заттардың синтезі үшін жұмсалған жарық энергиясы - органикалық заттардың бейорганикалық заттарға дейін ыдырауы - рибосомадағы ақуыз синтезі реакциясына қатысуы
? Эволюциялық үрдістің өлшем бірлігі: - тұқым - особь - түр - мутация + популяция ? Ағзалардың бейімделушілігі салыстырмалы сипатта болады себебі: - тіршілік үшін күрес түрдің өзгеруіне әкеп соғады - ароморфоз тірі ағзалардың тіршілік үшін күресінде бірден жеңіс әкелмейді - бейімделушілік – тұқым қуалайды - жағдайдың өзгеруінен топ өледі + кез-келген адаптация белгілі жағдайда ғана пайдалы ? Популяция дегеніміз: - тірі ағзалардың бір түрмен олар тіршілік ететін табиғи ортаның жиынтығы - бір түр дараларының тіршілік ететін табиғи сферасы - өсімдік, жануар, саңырауқұлақтардың табиғи бірлестігі - табиғи орта мен өсімдіктермен байланысқан тірі ағзалардың ның жиынтығы + бір түр дараларының, белгілі бір жерде тіршілік ететін оқщауланған тобы ? Қандай химиялық қосылыстың құрамына азот кірмейді: - ДНК-ға - РНК-ға + аминқышқылына - қанттарға / сахароза/ - АТФ-ке ? Қандай көмірсулар полимерлер болып саналады: - дисахаридтер - моносахаридтер - трисахаридтер + полисахаридтер - глюкоза Тұқымқуалайтын өзгергіштік гомологтық қатарлар заңын ашқан: - Т. П. Лукьяненко + В. Н. Вавилов - Ч. Дарвин - Г. Мендель - Т. Морган ? Органикалық дүние эволюцияның қандай бағыты тірі ағзаға құрылысының деңгейін күрделендіреді: - биологиялық регресс + ароморфоз - конвергенция - идиоадаптация - дегенерация ? Мысалға келтірілген пигменттердің қайсысы жапыраққа жасыл түр береді: - сары + хлорофилл - қоныр - қызыл - қызыл-сары ? Қай дәуірде саусаққанатты балықтар пайда болған: - мезозой + палеозой - архей - кайназой - протерезой ? Жәндіктердің қорғаныштық түсі дегеніміз не: - жәндіктердің даму типі - қатерлік түсі - қоректенудің ерекше формасы - қылықтың ерекше формасы + сыртқы ортаменен түсі немесе формасы бойынша ұқсастығы ? Қандай көмірсулар полимерлерге жатады: - моносахаридтер - дисахаридтер + полисахаридтер - трисахаридтер - глюкоза ? РНК нуклеотидтердің құрамына қандай химиялық қосылыс кіреді: - фосфор қышқылы - рибоза - аденин + тимин - урацил ? Адамның тұқымқуалайтын ауруы Х-хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленгеде ұлдардың қаншасы ауру болып туады: - 0,25 - 0,5 - 1 - барлығы + 0 ? Гендік инженерияның негізгі мақсаттары қандай: - микроағзаларда штамдардың табылуы + рекомбинанты ДНК-ның алынуы мен ақуыз ферменттер синтездеу - жасушаның көпсытықыштығы - жаңа споралардың алынуы - жануарлардың жаңа тұқымын алу ? Түрдің экологиялық критерий дегеніміз: - бір түр особьтарында барлық тіршілік әрекет процестерінің ұқсастығы + түр тіршілік ететін сыртқы орта факторларының жиынтығы - бір түрге жататын даралардың ішкі және сыртқы құрылымының ұқсастығы - түрдің табиғатта орын тебетін белгілі ареалы - хромосомалардың жиынтығы, саны, мөлдшері және пішіні ? Жасуша ядросы: + жасушаның тіршілік әрекеті мен дамуын басқарады - ақуызды, майды, суды ыдыратады - рибосома түзеді - бөліну ұршығының түзілуіне қатысады - бейорганикалық заттардан органикалық заттар түзеді ? Гаструлла дегеніміз: - ұрық жапырақшасының сыртқы қабаты - бір қабатты шар тәрізді іші қуыс ұрық + ұрық дамуының қос қабатты сатысы - ұрық жапырақшасының 3-ші қабатының түзілуі - ұрық жапырақшасының ішкі қабаты ? Генотип пен фенотип қандай будандастыруда 1: 2: 1 формуласы бойынша ажырайды: - моногибридті - талдаушы - дигибридті + моногибридті толық емес доминанттылық - полигибридті ? Жасуша деңгейіндегі болатын тұтас ағзалармен үрдістердің белсенді тәуіліктік ритмнің дұрыс анықтамасын атаңыз: - тыныштық - фотопереодизм - мезгілдік + биологиялық сағат - биологиялық ритм ? Тірі ағзаның түсінің, пішінінің / су түбінде тіршілік ететін камбала, скат балықтары/ қоршаған ортаға бейімделе өзгеруін қай эвлюциялық өзгеріс типіне жатқызуға болады: - биологиялық прогресс - ароморфоз - биологиялық регресс - жалпы дегенерация + идиоадаптация ? Рибосомалар мына берілген қызметтердің қайсысын атқарады: + ақуыздың синтезделуіне қатысады - жасуша өнімдерін шығару - фотосинтез - жасушаның тыныс алуына қатысады - жасушаның қозғалуына әсер етеді ? Май молекуласының құрамына қандай қосылыс кіреді: - аминқышқылы - глюкоза - нуклеотид + глицерин - целлюлоза ? ДНҚ молекуласының екі еселенуі жасушаның тіршілік циклының қай фазасында жүзеге асады: - профазада - телофазада - анафазада + интерфаза - метафазада ? Г.Мендель зерттеуіндегі ас бұршақтарға қандай белгілер тән: - бунақдене арқылы тозанданушылар - айқас тозанданушы өсімдіктер - белгілері онша білінбейтіндер + өздігінен тозанданушы өсімдіктер - көп жылдық өсімдіктер ? Адамдарды нәсілдерге бөлу қандай принципке негізделген: - сөйлеу, тіл ерекшеліктеріне - ойлау қабілетіне + морфологиялық ерекшеліктеріне: тері, шаш, көз түстеріне - территориялық принципке - хромосома жиынтығына ? Мутация қайда өтеді: - рибосомада - жасушаның мембранасында + ДНҚ-да - лизосомада - ақуыздың молекуласында ? Митоздың профаза кезінде қандай үрдіс жүреді: - хромосомалар экватор жазықтығына орналасады - цитоплазма бөлінеді + ядро қабықшасы еріп, хромосомалары цитоплазмада еркін орналасады - хромосомалар жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай бағытталады - жасуша жарғақшасы жойылып кетеді ? Сүтқоректілерде аталық жыныс хромосомалар жиынтығының аналық жыныс хромосомалардан ерекшелігі неде: + бір жұп хромосомы өзгеше де, қалғандары бірдей - хромосомалардың морфологиясы әртүрлі (сыртқы түрі) - екі жұп хромосомы өзгеше де, қалғандары бірдей - хромосомалардың саны бірдей - хромосомалардың саны әртүрлі ? Шведтік натуралист К. Линней: - эволюцияның ең негізгі бағыттарын анықтады - тірі табиғаттың эволюциялық идеяларын баяндады - эволюциялық теория мен генетиканың бірігуіне алғашқы қадам жасады - эволюцияның қозғаушы күштерін ашты + ағзаларды түрлерге, туыстарға және кластарға жіктеді ? Ата-ана / гетерозиготалы/ белгілердің толық мәнінде жарыққа шықпай, аралық сипатта көрінуі: + толымсыз доминанттылық - гаметалар тазалығы ережесі - дигибридті шағылыстыру - тіркес тұқымқуалау заңы - моногибридті шағылыстыру ? Жасушада хромосома қайда орналасқан: + ядрода - цитоплазмада - пластидтерде - жасуша аралығында - жасуша сөлінде ? Ұрықтың дамуындағы екі қатар жасушадан тұратын сатысы: - морула - нейрула - органогенез - бластула + гаструла ? Өсімдіктер жасушаларының қандай органоидтарында АТФ синтезделеді: + пластидтерде - вакуольдерде - лизосомаларда - эндоплазмалық торда - клетка мембранасында ? Эукариотты жасушаға берілген сипаттамадағы дұрыс жауапты табыңыз: + ядросы болады - тұқымқуалаушылық материалы жоқ - тұқымқуалау информациясын РНК молекулалары тасымалдайды - барлық эукариоттар көпжасушалы ағзалар - эукариоттар бір жасушалы ағзалар ? Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік зерттейтін ғылым: - эволюция + генетика - өзгергіштік - селекция - тұқымқуалаушылық ? Бас аяқты моллюскілердің кеңінен тараған дәуірі: + мезозой - протерезой - палеозой - архей - кайназой ? Қандай эволюциялық өзгеріс тірі ағзалардың қарапайымдалуына әкеліп соқтырады: + морфологиялық регресс, дегенерация - идиоадаптация - морфологиялық прогресс - биологиялық прогресс - ароморфоз ? Овуляция айына неше рет болады: - 2 - 4 + 1 - 5 - 3 ? Палеозой эрасының қай дәуірінде өсімдіктер құрылыққа шықты: + силур - девон - таскөмір - пермь - кембрий дәуірінде ? Тропикті мекендеуші-приматтардың көбісі қалын нуда тұрады. Олардың басқа ағашты жануарлардан айырмашылығы неде: - саусақтарында тырнақтары жақсы дамыған - аяқтары тек қозғалуға бейімделген + бұтақты жақсы дамыған саусақтарымен құшақтап алады, бас бармағы басқа саусақтарына қара-қарсы орналаса алады - көздері басының екі жағында орналасқан - өрмелеу кезінде өткір тырнақтарымен жабысады ? К. Линнейдің еңбектерінің негізгі жетістігі неде: - ботаника тілін байыту - алғашқы рет өсімдіктер жүйесін жасау - алғашқы рет жануарлар жүйесін жасаған + заманындағы ең қолайлы өсімдіктер мен жануарлар жүйесін жасаған - ұрық дамуын зерттеді ? Нуклеин қышқылдарына қандай қызмет тән: - энергетикалық + ақпараттық - катализдік - қорғаныштық - құрылыстық ? Тірі ағзалардың даму сатыларының қайсысы-онтогенезге жатады: - омыртқалы жануарлар қатарындағы қаңқа құрылысының өзгеруі - класқа топтасуда қан айналу жүйесінің күрделену сатысы - класқа топтасуда эндокриндік жүйенің күрделену сатысы + зигота, бөлшектену, бастула, гаструла, органогенез - судан құрылыққа шығуда аяқ құрылысының өзгеруі ? Өсімдіктерде АТФ синтезі қандай процеспен байланысты: + фотосинтездің жарық реакцияларымен - ақуыз биосинтезімен - көмір қышқыл газының фиксациясы немесе фотосинтездің қараңғыдағы реакцияларымен - хемосинтез - трансляциямен ? Фенотип – бұл: - басым белгі - жойылып кететін белгі - ата-анадан алынған гендер жиынтығы - көптеген гендердің өзара әрекеттесуінің нәтижесінде белгілердің дамуы + сыртқы және ішкі белгілер жиынтығы ? Г.Мендельдің тәжірибесіндегі дигибридті шағылыстыыруда жұп белгілердің гендері қалай орналасады: - гомологты хромосомада - бір хромосомада + әртүрлі хромосомада - жыныс хромосомасында - тіркесіп орналасады ? Ағзаның "реакция ережесі" дегеніміз не: - ағза гендерінің жиынтығы - белгілердің болуы немесе болмауы - белгілердің айқындалып көрінуі + генотиппеен анықталған белгілердің түрленіп өзгеруінің шегі - дұрыс жауап жоқ ? Табиғи экожүйеден агроценоздың айырмашылығы: - энергияның қайнар көзі тек қана – Күн - қоректік заттардың балансы сақталады + өзін-өзі жаңарту және өздігінше реттеуге қабілеті жоқ - тұрақтылықты қамтамасыз ететін табиғи сұрыптау әсері етеді - қоректену мақсатының көптігі ? Өсімдік жасушаның қай құрылымында қрахмал жиналады: - лизосомада - цитоплазмада - митохондрияда - хлоропластарда + лейкопластарда ? Папоротник тәрізділердің жер бетінде кеңінен таралу дәуірі: - ордовик - силур - девон - пермь + таскөмір ? Ата-ана / гетерозиготалы/ белгілерінің толық мәнінде жарыққа шықпай, аралық сипатта көрінуі: - тіркес тұқымқуалау заңы + моногибридті шағылыстыру - гаметалар тазалығы ережесі - дигибридті шағылыстыру - толымсыз доминанттылық ? Бластула жасушаларында хромосомалардың жиынтығы қанша болады: - 1п - 5п - 4п + 2п - 3п ? Оогенез нәтижесінде не түзіледі: - сперматозоидтар + жұмыртқа жасушалары - гаметалар - сомалық жасушалар - ұрық ? Қос мекенділердің жерде кең тараған дәуірі: - архей - кайназой +палеозой - протерезой - мезозой ? Бір хромосомада орналасқан гендердің тіркесу құбылысын кім зерттеді: +Т. Морган - Г. Менднль - Г. Д. Карпеченко - Н. В. Цицин - И. В. Мичурин ? Көмірсулардың ыдырауы: + глюкозаға дейін - май қышқылына дейін - амин қышқылына дейін - глицеринге - ферментке дейін ? Биологиялық белсенді заттардың бірі, міндетті түрде тағаммен түсуі керек, ол қалай аталынады: - гармондар - ақуыз + дәрумен - көмірсу - ферменттер ? Гетеротрофты деп аталатын жасуша: -фотосинтез және хемосинтез жолымен бейорганикалық заттан органикалық қосылыстарды синтездеуге қабілетті - паразиттікке қабілетті - жалған аяқтыларының болуына байланысты өздігінен сіңіруге қабілетті - ағзаға басқа денелердің ену және сіңіру қабілетті +бейорганикалықтан органикалық қосылыстарды синтездеуге қабілетті емес ? Адамда байқалатын көптеген тұқымқуалайтын аурулардың себебін хромосомада болатын өзгерістерге байланысты зерттейтін әдіс қалай аталады: - цитогенетикалық - популяциялық + генеологиялық - биохимиялық - егіздік ? Қосылыстардың қайсысының энергиясы көп: - ақуыз + май - көмірсу - нуклеин қышқылы - минералдық тұздар ? С. С. Четвериков: + эволюциялық теорияны генетикамен байланыстыра зерттеді - эволюцияның негізгі бағыттарын анықтады - организмді түрге, класқа, туысқа жіктеді - эволюцияның қозғаушы күшін ашты - тірі табиғаттың эволюциялық идеяларын баяндады ? Гибридтердің бірінші ұрпағында байқалатын белгілерді қалай атайды: - аллельді + доминантты - альтернативті - рецессивті - қарама-қарсы ? Рибосомалар мына берілген қызметтердің қайсысын атқарады: - жасушаның қозғалуын қамтамасыз етеді - жасушаның метаболизм өнімдерін шығару - фотосинтез - жасушаның тыныс алуына қатысу + ақуыздың синтезделуіне қатысады ? Ақуыз биосинтезінде қанша әртүрлі амн қышқылдары қатысады: - 150 - 27 -50 +20 -100 ? Жасуша циклінің бөліну кезінде интерфазада қандай прцестер өтеді / митозда/: - цитоплазма бөлінеді + ДНК синтезделеді - хромосомалар ширатылады - хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне ажырайды - ядро бөлінеді ? Гендік рекомбинация ұғымы не мағына ьереді:э - ағзаның күрделенуі + кроссинговер кезінде немесе хромосомалар түйісінде гендердің жаңадан құрылуы - ағзаның өсуі - жасушаның бөлінуі - мейозда ? Гүлдің алуан түрлі тозаңдануына / желмен, бунақденелілермен, құстармен/ бейімделі процесін қай эволюциялық өзгеріс бағытына жатқызады: - ароморфоз - регенерация - дегенерация + идиоадаптация - биологиялық регресс ? Гендердің дрейфі дегеніміз не: - мутациядағы алльельдердің бағытты өзгеруінің жиілігі + кішкене популяциядағы аллельдердің кездейсоқ бағытсыз өзгеру жиілігі - миграция салдарынан алелльдердің өзгеру жиілігі - шағылыстыру жолмен генотиптердің өзгеру жиілігі - дұрыс жауабы жоқ ? Күн сәулесінің энергиясы, химиялық заттар энергиясына айналуы қайсысының көмегімен жүзеге асады: + продуценттер - редуценттер, консументтер - консументтер - редуценттер - продуценттер, консументтер ? Ағзадағы зат алмасу дегеніміз: - ағзадағы керекті заттың түсін - ағзадан сіңірілмей қалған қалдықтарды шығару - ыдырау - сұйық ыдырау өнімдерін шығару + заттың сыртқы ортадан түскенінен бастап ыдырау өнімдерін шығарғанға дейін жүретін күрделі процесс
? Неліктен ұл балалар есейе бастағанда дауыстары өзгеріп, жуандап " тосаң" тартады: - аталық жыныс гормоны түзіле бастайды - аталық бездерде сперматозоидтар жетіле бастайды + көмекей шеміршектері үлкейіп өзгереді - иығы кеңейіп, жамбасы қушық күйінде қалады - тері бездерінің секрециясы күшейеді ? Энергетикалық алмасу процесінің оттектік кезеңі қалай аталады: - синтез - гликолиз - толық емес ажырау - дайындық кезеңі + толық ажырау ? Генотип – - сыртқы және ішкі белгілер жиынтығы - басым белгі + ата-анадан алынған гендер жиынтығы - көптеген гендердің өзара әсерінің салдарынан дамитын белгілер - сыртқы жойылатын белгі ? Қай дәуірде өсімдіктер құрылыққа шықты: - архей - кайназой +палеозой - мезозой - протерезой ? Гомозиготалы дара аталады: - әртүрлі аллельді гендер +біркелкі аллельді гендер - гені жоқ - мутантты гендер - аллельді және мутантты гендер жиынтығы ? Тірі ағзалардың органикалық заттарымен қоректенетін бактериялар қалай аталады: - сапрофиттер + паразиттер - түйнекті - топырақтар - сүтті ашытқы ? Адам ағзасы ненің есебінен жылынады: + метаболизм есебінен - жылы киім есебінен - бұлщық ет дірілінен - күн шуағынан - терлеуден ? Мейоздың 1-ші бөлінуінің профазасында қандай әрекеттер жүреді: + гомологиялық хромосомалар коньюгацияланады, спиральданады - хромосомалар жасушаның экваторына түзіледі - цитоплазма бөлінді - хромосомалар спиральданады жұптарға - ядро қабықшасы түзіледі ? Аллельді гендері бар хромосомалар қалай аталады: - тақ хромосомалар - соматикалық + гомологты - гомологты емес - жыныс хромосомалары ? Егер глюколиздің ыдырауы өттегінің қатысуымен жүрсе, ол: - метаболизм + аэробты ыдырау - анаэробты ыдырау - катаболизм / энергетикалық алмасу/ - анаболизм / пластикалық алмасу/ ? Біздің планетаның дамуына саналы адамның іс-әрекеті негізгі фактор болып тұрғандағы биосфераның даму сатысы қалай аталады: - техносфера - антропосфера + ноосфера - социосфера - гидросфера Екі мембранамен қоршалған органоид қайсы: + ядро - лизосома - түйіршікті ЭПТ - тегіс ЭПТ - рибосома ? Неғұрлым ірі систематикалық бірлік: - түр - бөлім - туыстық +патшалық - тұқым ? Аналық жыныс жүйесі қандай мүшелерден тұрады: - жатыр, түкті воронкадан +аналық бездер, жатыр түтігі, жатыр қынаптан - жатыр түтігі, қынаптан - аналық бездер мен қынаптан - аналық бездер мен жатыр түтігінен
Ядрошықтың негізгі қызметі: - т-РНҚ синтезі - трансляцияға қатысады - ақуыз биосинтезі + рибосомальді РНҚ синтезі және рибосома жиынтығы - жасушалық мембрананың қалыптасуы ? Аяғы ауыр әйелдерге бәрі керек, тек керек емес: - жақсы, дұрыс ұйқы - дұрыс тамақтану - ауда дем алу - ұқыпты, мұқиятты қарым-қатынас + стрестік жағдай ? Мутация қайда өтеді: + ДНҚ-да - ақуыз молекуласында - жасуша мемранасында - лизосомада - рибосомада ? Гендер – - даралардың тұқым қуалаушылық факторларының жиынтығы - ақуыз молекуласының мономері - эволюциялық прцесс үшін материал + ақуыздың 1-ші реттікқұрылымы туралы хабар бар ДНК молекуласының участогы - ата-ананың ұрпағына белгілерін беру қасиеті ? АТФ молекуласының атқаратын қызметі қандай: - информациялық - хабар беруші + энергетикалық - катализдік - құрылысты ? Мезодерма – бұл - бір қабатты шар тәрізді іші қуыс ұрық - ұрық дамуының қос қабатты сатысы - ұрық жапырақшасының ішкі қабаты - ұрық жапырақшасының сыртқы қабаты +
Date: 2015-04-23; view: 2692; Нарушение авторских прав |