Ас қорыту физиологиясы.

1. Қарын сөлінің бөлінуінің үш кезеңін анықтауда төмендегі фистулалық операция қолданылады:

А.қарынға Басов әдісімен фистуланы орнату

В.«жалған тамақтандыру» тәжірибесінде

С.Павлов әдісі+

Д.Гейденгайн әдісі

Е.ащы ішек фистулалары

2.Қарын сөлінің бөлінуінің милы (күрделі шартты-шартсыз) кезеңін анықтауда төмендегі фистулалық операция қолданылады:

A. қарынға Басов әдісімен фистуланы орнату

B. «жалған тамақтандыру» тәжірибесі+

C. Гейденгайн әдісі

D. Тире-Велла әдісі

E. аш- ішек фистулалары

3.Таза сілекей сөлін алуға ұсынған фистулалық операция:

A. қарынға Басов әдісімен фистуланы орнату

B. «жалған тамақтандыру» тәжірибесі

C. Гейденгайн әдісі

D. шықшыт безінің өзегін сыртқа шығару+

E. аш- ішек фистулалары

4.Сілекей бездерінің парасимпатикалық талшықтарын тітіркендіргенде бөлінетін сілекейдің сипаттамасы:

A. аз мөлшерде

B. қою, құрамында органикалық заттары көп

C. аз мөлшерде, құрамында бейорганикалық заттары көп

D. көп мөлшерде, сұйық, құрамында бейорганикалық заттары көп+

E. сілекей үздіксіз бөлінеді

5.Сілекей бездерінің симпатикалық талшықтарын тітіркендіргенде бөлінетін сілекейдің сипаттамасы:

A. аз мөлшерде

B. аз мөлшерде қою, құрамында органикалық заттары көп+

C. аз мөлшерде, құрамында бейорганикалық заттары көп

D. көп мөлшерде, сұйық, құрамында бейорганикалық заттары көп

E. сілекей үздіксіз бөлінеді

6.Жұту шайнау рефлектердің орталық жүйке жүйесінде орналасқан орны:

A. ми қыртысы

B. гипоталамус

C. ортаңғы ми

D. сопақша ми+

E. жұлын

7.Қарын биопотенциалдарын тіркеу әдісі:

A. сиалография

B. шайнау сынамалары әдісі

C. электрокардиография

D. электрогастрография+

E. электроодонтометрия

8. Қарын сөлінің бөлінуін күшейтетін гастриоинтестиналды гормон:

A. нейротензин

B. секретин

C. гастрин+

D. соматостатин

E. вилликинин

9. Қарын бездерінің негізгі гландулоциттері шығаратын зат:

A. тұз қышқылы

B. пепсиноген+

C. муцин

D. электролиттер

E. секретин

10. Қарын бездерінің айнала қоршаған гландулоциттерінен бөлінеді:

A. тұз қышқылы+

B. муцин

C. пепсиноген

D. гистамин

E. липаза

11. Қарын бездерінің қосымша клеткаларынан бөлінеді:

A. тұз қышқылы

B. пепсиноген

C. муцин+

D. бикарбонат

E. аммиак

12. Қарын сөлі рН-ның шамасы:

A. 0,1-0,5

B. 1,5-1,8+

C. 5,4-6,0

D. 6,2-7,0

E. 7,4-8,0

13.Ұйқы безі сөлінің рН-ы:

A. 1,0-2,0

B. 2,5-3,5

C. 4,0-5,5

D. 6,0-7,0+

E. 7,8-8,4

14. Ұйқы безі сөліндегі трипсинногенді активті трипсин түріне айналдыратын фермент:

A. энтерокиназа+

B. фосфатаза

C. амилаза

D. липаза

E. фосфолипаза

15. Ұйқы безі сөлінің бөлінуін күшейтетін гормондар:

A. адреналин, серотонин

B. соматостатин, паратгормон

C. секретин, холецистокинин-панкреозимин+

D. глюкагон, кальцитонин

E. ҚСТП, ТРТП

16. Эмульсияланған майлар ненің әсерінен жүреді:

A. липаза

B. амилаза

C. трипсин

D. өт қышқылдары+

E. фосфолипаза

17. Сілекейдегі крахмал гидролизінің ферменті:

A. пепсин

B. амилаза+

C. гастриксин

D. трипсин

E. химотрипсин

18. Өттің маңызы:

A. ұйқы безі сөлінің сөлінуінің бөлінуіне ықпалын тигізеді

B. қарын сөлі бөлінуін реттейді

C. майларды эмулсиялайды+

D. белоктарды ісіндіреді

E. көмірсулардың сіңіруіне қатысады

19. Ас қорыту жүйесінің эндокриндік қызметі мына гормондардың бөлінуіне байланысты:

A. Кортикостерон.

B. Либериндер.

C. Трииодтиронин.

D. Простагландиндер.

E. Гастроинтестиналдық гармондар. +

20.Бауырдың белок өнімдерін залалсыздандыру қызметі:

A. иммунды

B. белок түзетін

C. қан жасуша

D. дезинтоксикациялық+

E. өт түзуші

21.Тамақты көргенде, иіскегенде пайда болатын сөл бөлінуінің кезеңі қалай аталады:

A. шартсыз рефлекстік

B. шартты рефлекстік+

C. гуморальдық

D. қарындық

E. ішектік

22. Қоректік заттардың сіңірілуі негізінен жүреді:

A. ауыз қуысында

B. қарында

C. жіңішке ішекте+

D. он екі елі ішекте

E. тоқ ішекте

23. Организмдегі энергия қоры:

A. витаминдер

B. су

C. микроэлементтер

D. органикалық заттар+

E. минералды заттар

24. Биологиялық мембраналардың заттарды бір бағытта өтуін анықтайтын тәсіл:

A. Вертгеймер тәжірибесі+

B. «жалған тамақтандыру» тәжірибесі

C. Гейденгайн әдісімен бөлінген кіші қарынша операциясы

D. Павлов әдісімен бөлінген кіші қарынша операциясы

E. Экка-Павлов фистула тәжірибесі

25. Ашығу және тойыну сезімдерді қалыптастыратын орталықтар қайда орналасқан:

А.үлкен жарты шарлар қыртысы;

В.ортаңғы ми;

С.таламуста;

Д.гипоталамуста; +

Е.сопақша ми;

26. Шайнау еттердің қимылдарының қисық сызықтарын тіркейтін әдіс:

A. сиалография

B. шайнау сынамалары әдісі

C. мастикациография+

D. электрогастрография

E. электроодонтометрия

27. Қарын ішіндегі анемияға қарсы тұратын Кастл ішкі факторының химиялық құрамының аталуын табыңыз:

A. май

B. пепсин

C. гастриксин

D. гастромукопротеид+

E. витамин В12

28.Түрі, иісі, басқа да тамақ ішер алдында адамға әсер ететін факторлардан бөлінетін ас қорыту сөлінің түрін табыңыз:

A. қарын кезеңінің сөлі

B. ішек кезеңінің сөлі

C. тәбет сөлі+

D. рефлекстік және гуморальдық кезеңінің сөлі

E. натрий бикарбонатына бай сөл

29. Ас иісі және оның түріне байланысты ас қорыту бездерінің сөл бөлуін қоздыратын кезеңді анықтаңыз:

A. шартсыз рефлекстік

B. шартты рефлекстік +

C. ішектік

D. гуморальдық

E. нервтік-гуморальдық

30. Қоректі заттардың ас қорыту түтігіндегі негізгі сіңетін орны:

A. ауыз қуысында

B. қарында

C. ащы ішекте+

D. он екі елі ішекте

E. тоқ ішекте

31. Ауыз қуысының қорғаныстық қызметі сілекей құрамында мына заттың болуымен байланысты:

A. муцин

B. амилаза

C. лизоцим+

D. трипсин

E. мальтаза

32. Сілекейдің тұтқырлық қасиеті құрамында қандай заттың болуымен байланысты:

A. трипсин

B. амилаза

C. лизоцим

D. муцин +

E. мальтаза

33.Қарын сөлінің қышқылдық ортасын анықтайтын оның негізгі компоненті:

A. көмір қышқылы

B. натрий бикарбонаты

C. сульфаттар

D. тұз қышқылы+

E. сүт қышқылы

34.. «Тәбет» сөлі бөлінетін кезең:

A. қарын кезеңінде (нейрогуморальдық)

B. ішек кезеңінде

C. механикалық кезеңде

D. милы кезеңнің шартты рефлекс кезеңінде+

E. тамақ қабылдағаннан кейін релаксация кезеңінде

35. Тири-Велла фистулаларын орнату арқылы ас қорыту түтігінің зерттелетін функциялары:

A. қарын сөлінің бөлінуі

B. қарынның қимыл қызметі

C. сілекей бездерінің сөл бөлінуін

D. ішектің қимыл қызметі+

E. ауыз қуысының сіңіру қызметін

36. Ұйқы безі сөлінің құрамындағы ферменттер ыдыратады:

A. тек қана ақуыз бен майларды

B. тек қана көмірсулар мен ақуыздарды

C. қоректік затттардың барлық түрлерін: ақуыздарды, көмірсуларды майларды+

D. тек қана эмульсияланған майларды

E. тек дисахаридтерді

37.Ұйқы безі сөлінің сілтілік реакциясын қамтитын зат:

A. аниондар CI^-, HPO₄

B. катиондар K, Ca²

C. шырышты заттар

D. бикарбонаттар+

E. ұйқы безінің ферменттік сөлі

38. Ұйқы безі сөлімен он екі елі ішекке түскен ферменттердің әсерін күшейтеді:

A. глюкагон

B. ЖИП (ҚИП)

C. фруктоза

D. өт сөлі+

E. соматостатин

39. Асқорыту процесіндегі өттің ролі:

A. гликогенезді активтендіреді

B. пепсиндердің белсенділігін төмендетеді

C. ұйқы безі сөлінің құрамындағы ферменттердің белсенділігін жоғарылатады+

D. глюкозаның сіңірілуін қамтамасыз етеді

E. суда еритін витаминдердің сіңуін қамтамасыз етеді

40.Сілекей амилазасының әсерінен ыдырайды:

а) майлар май қышқылына дейін;

б) белоктар амин қышқылына дейін;

в) полипептидтер монопептидтерге дейін;

г) крахмал дисахарид мальтазаға дейін; +

д) крахмал моносахаридке дейін.

41.Асқазан бездерінің сөл бөлу қызметін физиологиялық жағдайда бақылауға мүмкіндік беретін оқшауланған кішкене қарынша операциясын жасауды кім ұсынған:

A. Клеменсиевич-Гейденгайн;

B. Павлов; +

C. Уголев;

D. Анохин;

E. Овсянников.

42.Эмульсияланған майларды қорытатын фермент:

A. амилаза;

B. желатиназа;

C. липаза; +

D. пепсин;

E. пепсиноген

43.Павлов атаған “ферменттің ферменті” деген ферментін атаңыз:

A. энтерокиназа; +

B. холинэстераза;

C. карбоангидраза;

D. каталаза;

E. аминопептидаза.

44. Майларды эмульсиялайды (ұсақ бөлшектерге бөледі):

A. липаза

B. амилаза

C. трипсин

D. өт қышқылдары+

E. фосфолипаза

45. Аш ішек моторикасын күшейтеді:

A. Адреналин.

B. Ацетилхолин. +

C. Гамма-аминмай қышқылы.

D. Глицин.

E. Тироксин.

46. Сілекей бөлу орталығы:

A. жұлында

B. ортаңғы мида

C. ми қыртысында

D. сопақша мида+

E. мишықта

47. Гликогеннің организмдегі қоры:

A. өкпе

B. көкбауыр

C. бауыр+

D. бүйрек

E. ұйқы безі

48. Белоктардың қанға сіңетін өнімдері:

A. аминқышқылдар+

B. полипептидтер

C. пептидтер

D. дипептидтер

E. олигопептидтер

49. Көмірсулардың қанға сіңетін өнімдері:

A. клетчатка

B. крахмал

C. моносахаридтер+

D. гликоген

E. дисахаридтер

50.Пилорусты жабу рефлексі келесі уақыттарда орын алады:

А.12 елі ішектің кілегейлі қабығын қышқыл химуспен тітіркендіргенде; +

В. тағамның өңештен асқазанға өтуі кезінде;

С. тағамның аш ішектен тоқ ішекке өтуі кезінде;

Д. тағамның тоқ ішектен тік ішекке өтуі кезінде;

Е.тағамның асқазанның фундальді бөлімінен пилорикалық бөлімге өтуі кезінде;

51.Асқазан сөлi липазасының ерекшелiгi:

А. майларды ыдыратпайды, ересек адам үшін маңызды;

В. сүттiң эмульгацияға ұшырамаған майларын ыдыратады, ересек адам үшін маңызды;

С. ана сүтiмен қоректенетiн балаларға аса маңызды, сүттіңқұрамындағы майларды эмульгациялайды; +

Д. ересек адамдар үшiн аса маңызды, асқазан сөліндегі пепсиндерді белсенді етеді;

Е. шырышты ыдыратады, ересек адам үшін аса маңызды;

52.Аралас сілекейдің рН-ы:

A. 0,5-1,5

B. 1,5-3,5

C. 3,5-5,0

D. 5,8-7,4+

E. 7,5-8,4

53.Ауыз қуысында сіңірілетін заттар:

A. белоктар

B. майлар

C. көмірсулар

D. фосфолипидтер

E. кейбір дәрі-дәрімектер (валидол, нитроглицерин т.б.) +

54.Сілекейге шыланған ас түйірінің жұтуды жеңілдететін сілекей

құрамындағы заты:

A. хлоридер

B. мочевина

C. фосфат

D. муцин+

E. катепсиндер

55.. Сілекей бездерінің парасимпатикалық нервтерінің басталатын орны:

A. гипоталамус

B. таламус

C. стриопаллидарлық жүйе

D. сопақша ми+

E. ортаңғы ми

56. Сілекей бездерін реттейтін симпатикалық жүйкенің орталығы орналасады:

A. ІІ-VІ кеуде сегментінің артқы мүйізінде

B. ІІ-ІV кеуде сегментінің алдыңғы мүйізінде

C. ІІ-VІ кеуде сегментінің бүйір мүйізінде+

D. сопақша ми ядроларында

E. таламустың бейарнамалы ядроларында

57.Ауыз қуысының қорғаныстық қызметі сілекей құрамында мына заттың болуымен байланысты:

А.муцин

В.амилаза

С.лизоцим+

Д.трипсин

Е.мальтаза

58.. Адамның қарын бездерінен тәулігінде бөлінетін сөл мөлшері:

A. 0,5-1,0 л

B. 1,0-1,5 л

C. 2,0-2,5 л+

D. 3,0-3,5 л

E. 4,0-4,5 л

59.. Баланың қарын сөлінің құрамындағы сүтті ірітетін фермент:

A. липаза

B. пепсин

C. химозин+

D. гастриксин

E. пепсиноген

60. Тоқ ішекте клетчатканы ыдыратады:

A. липаза

B. пептидаза

C. нуклеаза

D. сахараза

E. микроорганизмдердің ферменттері+

61. Егде жастағы адамдардың ас қорыту жүйесінің ерекшелігі.

A. сөл бөліну күшейген, қимыл-әрекеті күшейген, сіңірілу жоғары

B. сөл бөліну азаяды, қимыл-әрекеті әлсіз, сіңірілу төмен+

C. сөл бөліну азаяды, қимыл-әрекеті күшейген, сіңірілу жоғары

D. сөл бөліну күшейген, қимыл-әрекеті күшейген, сіңірілу төмен

E. сөл бөліну азайған, қимыл-әрекеті күшейген, сіңірілу төмен

62. Майлар мына ферменттің әсерінен ыдырайды:

A. липаза+

B. амилаза

C. мальтаза

D. инвертаза

E. пепсин

63. Қарын сөлінің бөлінуінің милы (күрделі шартты-шартсыз) кезеңін анықтауда төмендегі фистулалық операция қолданылады:

А.қарынға Басов әдісімен фистуланы орнату

Б. «жалған тамақтандыру» тәжірибесі+

В.Гейденгайн әдісі

С.Тире-Велла әдісі

Д.аш- ішек фистулалары

64. Тамақты көргенде және иісін сезгендегі сөлдің бөліну кезеңі:

A. Шартсыз рефлекстік.

B. Шартты рефлекстік. +

C. Гуморалдық.

D. Қарын кезеңі.

E. Ішектік.

65. Секретин гормонының әсер етуі:

A. гастриннің бөлінуін тежейді

B. холецистокиннің әсерін тежейді

C. пепсин бөлінуін күшейтеді

D. бикарбонаттың бөлінуін күшейтеді+

E. жіңішке ішектің бүрлерінің жиырылуын күшейтеді

66. Қарын ішіндегі анемияға қарсы тұратын Кастл ішкі факторының химиялық құрамының аталуын табыңыз:

А.май

Б.пепсин

В.гастриксин

С.гастромукопротеид+

Д.витамин В12

67.Түрі, иісі, басқа да тамақ ішер алдында адамға әсер ететін факторлардан бөлінетін ас қорыту сөлінің түрін табыңыз:

А.қарын кезеңінің сөлі

Б.ішек кезеңінің сөлі

В.тәбет сөлі+

С.рефлекстік және гуморальдық кезеңінің сөлі

Д.натрий бикарбонатына бай сөл

68.“Тәбет сөлi” бөлiнеді;

А. асқазан мен iшекке қоректiк заттар сiңiрiлгенде;

В. тағамның иісіне, түріне; +

С.асқазаннан 12 елі ішекке өткенде;

Д.асқазанның сiлекейлi қабатына ас кесегi әсер еткенде;

Е.iшектiң сiлекейлi қабатына химус әсер еткенде;

69. Секретин қайда пайда болады:

А.ауыз қуысында

В.қарында

С.ащы ішекте

Д.он екі елі ішекте+

Е.тоқ ішекте

ЖТЖ

1.Электрокардиограммада Q –тіс жүрек етінің белгілі бөлімінің қозуына сәйкес:

А. оң және сол жүрекшелердің

В. қарыншалардың түп жағындағы ет талшықтарының

С. жүрек ұшының

D. қарынша аралық перденің орта бөлімінің+

Е. Гис шоғырының

2. Электрокардиограммадағы атриовентрикулярлық өткізгішті сипаттайтын интервал:

А. P – Q+

B. QRS

C. QT

D. S – T

E. T – P

3.Экстрасистола кезінде компенсаторлық үзіліс пайда болады:

А. синустық

В. оң жүрекшенің

С. жүрекше-қарыншалық

D. қарыншалық+

Е. сол жүрекшенің