Экономика және триботехника мәселелері

Машиналардың, жабдықтаулардың және транспорттық құралдардың үйкелу түйіндерінің жұмысы қоғамдық өнімді құрудың барлық кезеңдерінде іске асырылады. Үйкелу түйіндерінің триботехникалық сипаттамалары машиналардың құрылымдарымен, оларды дайындау сапасымен, қолдану тәртібімен және басқа ерекшеліктерімен қатар машиналардың, механиз­мдердің және технологиялық жабдықтаудың жұмыстарының түрлі экономикалық (және экологиялық) көрсеткіштеріне айтарлықтай ықпал етеді. Көптеген машиналар (85-90%) бөлшектердің тозу себебінен жұмыс істемей қалады. Ма­шиналарды, жабдықтауларды және транспорттық құралдарды жөндеуге кететін шығын біздің мемлекетімізде жылына ондаған миллиард рубльді құрайды. Өнеркәсіпті дамыту барысында ол сан айтарлықтай арта түседі. Көптеген құрылыстық және жол машиналарының жөндеудегі көп еңбекті қажет етуі жаңа машиналарды дайындаудың еңбекті қажетсіну деңгейінен 15 есе артық. Халық шаруашылығын машиналардың түйіндеріндегі айтарлықтай жоғары үйкелістен көп материалдық шығынға ұшырайды. Белгілі болғандай, автокөліктермен, тепловоздармен және транспорттың басқа да түрлерімен тұтынылатын жанармайдың жартысынан көбі жылжымалы орталардағы үйкеліспен туындайтын қарсылықтарды бастан кешіруге шығындалады. Үйкелістен түсетін кемшіліктер мен оларға байланысты шығындар мемлекеттердің ұлттық өнімдерінің 1 ден 4% дейінгі мөлшерін құрайды, ол кез-келген мемлекеттің экономикасының дамуына айтарлықтай ықпал ете алмайды. Соңғы жылдары триботехниканың дамуына, три­ботехникалық шешімдерді оңтайландыруға және трибо­техниканың жетістіктерін тәжірибеге енгізуге айтарлықтай көп назар аударылуда. Сарапшылардың бағалауы бойынша, белгілі жетістіктерін өндіріске кеңінен енгізу үйкелістің шығындарын 25-30% төмендетуге қабілетті, соның өзінде олардың бастапқы 10-15% - айтарлықтай капиталдық салынымдарды қажет етпейді.