ISBN 966-538-174-1 170 page

äâî¿òèñü. Ðîçó쳺òüñÿ, ùî öå áóëà ò³ëüêè çîðîâà îìàíà, áî âîíà ñâ³äîìî òîðêíóëàñü ïàëüöÿìè éîãî óáðàííÿ. ijéñíî: óáðàííÿ áóëî íîâå. Òóãå ³ íàâ³òü íåâëåæàíå, ÿê ñë³ä.

– Áëàçåíü, – ùîñü çàñêîìë³ëî â í³é, – áëàçåíü… áëàçåíü!!

Áëàçåíü, ÿêèé íå â쳺 â³äð³çíèòè ãðè â³ä ä³éñíîñòè, ãëóìó íàä êèìñü â³ä âëàñíîãî ñàìîïðèíèæåííÿ, íàñèëüñòâà – â³ä çàêîííî¿ áî-

ðîòüáè. Áëàçåíü, áëàçåíü!

– ʳíåöü. Àì³íü, – îçâàëîñü ùîñü ó ¿¿ ñåðö³, ÿê ïðåãëèáîêèé çâóê áàñîâîãî äçâîíà.

Ñòåôêî âçÿâ ¿¿ çà ðàì’ÿ, ùîá ïîâåñòè äî ¿äàëüí³. Éîãî äîòèê ìàéæå ô³çè÷íî çàáîë³â ¿¿. Íå ìàëà â³äâàãè, à ìîæå, ëèøå â³äïî-

â³äíîãî íàñòðîþ, ùîá â ö³é õâèëèí³ ñïðîìîãòèñü íà ïîâíó ùèð³ñòü.

Îãëÿäíî çâ³ëüíèëà ñâîº ðàì’ÿ â³ä éîãî ïàëüö³â ³, äèâëÿ÷èñü êóäèñü óá³ê, ïðîìîâèëà ïðîõëèâî:

– Ìóøó çà ÷èìîñü ï³òè â ñåëî. Àæ òåïåð íàãàäàëà ñîá³ ïðî öå.

Áóäåø òàêèé äîáðèé ³ ñêàæåø òàòêîâ³, ùî ÿ íå âåðíóñÿ âæå ïî íüîãî ³ Ñëàâî÷êó. Ñåðâóñ! – Ïóñòèëàñü äî äâåðåé, àëå â³í äîñÿã ¿¿

ðóêîþ ³ ïðèòÿãíóâ äî ñåáå:

– Ùî òàêå, êîõàíà? ß íå ïóùó òåáå ñàìó… Ùî ñòàëîñü?

Äàð÷èêó!

Íàìàãàâñÿ âçÿòè ¿¿ çà ï³äáîð³ääÿ ³ çð³âíÿòè ¿¿ î÷³ ç³ ñâî¿ìè. Áó-

ëà áåçñèëà ñóïðîòè éîãî ñë³ïîòè. ßêáè íå ïîãîðäæóâàëà íèì, òî, íàïåâíî, ç³ ñï³â÷óòòÿ äî íüîãî çàëèøèëàñü áè ïðè íüîìó.

– Ïóñòè ìåíå. ß ìóøó áóòè ñàìà – çðîçóì³é öå. Áîäàé ðàç ó æèòò³ – çðîçóì³é ìåíå… ïðîøó.

– Ïðîøó… òè â³ëüíà. ß ³ íå äóìàâ óæèâàòè íàñèëüñòâà ñóïðî-

òè òåáå. Ïðîøó! – ï³äîçð³ëî ñïîê³éíèì ãîëîñîì ñêàçàâ ùå ðàç.–

Ïðîøó!

³ä÷èíèâ ¿é îäí³, à ïîò³ì äðóã³, ñ³íåøí³, äâåð³. Áåç ñëîâà çá³ãëà ç³ ñõ³äö³â ³ ïîïðÿìóâàëà ÷îðíèì ïðóæêîì ñòåæêè äî áðàìè. Ùîñü êîëüíóëî ¿¿ ³ îãëÿíóëàñü ùå ðàç â³ä ÿâîð³â: Ñòåôêî ñòîÿâ ³ùå íà

´àíêó. Õîò³ëà êëèêíóòè éîìó, ùîá çàáèðàâñÿ ìåðù³é äî õàòè, áî ùå ïåðåñòóäèòüñÿ, àëå ïîäóìàëà: „Íå ìîÿ öå òåïåð ñïðàâà“.

XIX

Çåìëþ ñïîê³éíî îêóòàëà òåìíî-ãîëóáà, òðîõè ìîðîçíà, àëå ñâ³-

æà ìðÿêà íî÷³. ³ä ç³ð ³ ñí³ãó éøëà äîâ³ðëèâà, áåçïå÷íà ÿñí³ñòü.

Äàðêà ãëÿíóëà ë³âîðó÷ íà ëþäñüê³ ãîðîäè. ̳ñÿöü áåç ëèõî¿ äóìêè óñì³õíåíî ðàõóâàâ çàÿ÷³ ñë³äè ïî ñí³ãó. Âèäàëîñü ¿é, ùî íà ñà-

ìîòí³õ, çàñí³æåíèõ ïîëÿõ çà ñåëîì âèáèëà ãîäèíà ïåðåìèð’ÿ ì³æ

÷îëîâ³êîì ³ çâ³ðîì. Âñóíóâøè ðóêè ãëèáîêî â êèøåí³, Äàðêà ïóñ-

òèëàñü âïåðåä ñåáå, çà ñåëî.

Êîëî ô³ðòêè çóïèíèëàñü. Ó õàò³ áóëî òåìíî. Îäíî ³ç äâîõ: àáî òàòî ç Ñëàâî÷êîþ íå âåðíóëèñü ùå â³ä ϳäã³ðñüêèõ, àáî ñïëÿòü óæå

âñ³. Íå ìàëà ç ñîáîþ ãîäèííèêà é ð³øó÷å íå ìîãëà çì³ðêóâàòè, ñê³ëü-

êè ÷àñó ïðîâåëà çà ñåëîì: ãîäèíó, äâ³, á³ëüøå? Íå çíàëà. Íàìàöà-

ëà ô³ðòêó. Áóëà ñîë³äíî, ïî-ãîñïîäàðñüêè çà÷èíåíà íà ãà÷îê, ÿê çâè-

÷àéíî, êîëè òàòî îñòàíí³é âèõîäèâ ç äîìó àáî âõîäèâ äî íüîãî. Ïðè-

ãàäàëà ñîá³ ÷îìóñü òåïåð, ùî êîëî ö³º¿ ñàìî¿ ô³ðòêè, á³ëüøå ÿê â³ñ³ì ðîê³â òîìó, Áîãäàí çðàäèâñÿ ïåðåä íåþ ç³ ñâî¿ìè ïî÷óâàííÿìè.

…Áóâ òàêèé îäèí ïåðëèñòèé, ë³òí³é âå÷³ð, ³ äâîº î÷ìàí³ëèõ, çà-

äèõàíèõ â³ä ñòóêîòó âëàñíîãî ñåðöÿ ä³òåé ñòîÿëî êîëî ö³º¿ ô³ðòêè ³ òðèìàëî îäíå îäíîãî çà ðóêè.

– Ïîö³ëóé… ïîö³ëóé… òåïåð ìåíå, – ïðîñèëè áåçñîðîìíî î÷³

ä³â÷àòêà, – í³õòî íå áóäå áà÷èòè… í³õòî íå áóäå çíàòè.

Õëîï÷èíà, ùî âæå òîä³ íàìàãàâñÿ áóòè ìóæ÷èíîþ-äæåíòåëüìå-

íîì, ñêàçàâ ëèøå:

– ß í³ îäíó ä³â÷èíó íå ïîö³ëóâàâ ó ðóêó, àëå âàñ… ÿê õî÷åòå, òî ïîö³ëóþ…

ijâ÷àòêî äóæå õîò³ëî öüîãî, à õëîï÷èíà, óïåðåäèâøèñü ùîäî éîãî çãîäè, ïîö³ëóâàâ éîãî â îäíó, à ïîò³ì ó äðóãó ðóêó.

ͳõòî íå áà÷èâ… í³õòî íå çíàâ ïðî öþ çóñòð³÷ êîëî ô³ðòêè.

Ãåé, ñïîãàäè… ñïîãàäè! Âàñ ëèøå ïî÷àòè ñíóâàòè, à îñíóºòå ñåð-

öå æàëÿìè, í³áè ïàâóòèííÿì!…

³äùåïèâøè ïîòèõåíüêó ô³ðòêó, Äàðêà ââ³éøëà íà ïîäâ³ð’ÿ.

ϳä³éøëà ï³ä â³êíî êîëî ìàìèíîãî ë³æêà ³ íà÷å á çàâàãàëàñü: òàì ñïëÿòü ñïîê³éí³, âòîìëåí³. À âîíà çàðàç ðîçáóäèòü ¿õ, ñêàæå ¿ì íî-

âèíó, ³ âîíè âæå äî ðàíêó íå çàñíóòü â³ä íå¿. ×îìó ìàëà á çàâäà-

òè òàêèé á³ëü òèì, ùî ¿ì íàâ³òü êóñíèê âëàñíîãî ñåðöÿ íå ïîæàë³ëà á? ² ùî ñêàæå ¿ì, ÿê ñòàíóòü âèïèòóâàòè ¿¿? Ùî ñêàæå Ñòåôêîâ³, ÿê â³í çâåðíåòüñÿ äî íå¿ ç òàêèì ñàìèì ïðèêðèì, àëå òàêèì îïðàâ-

äàíèì ïèòàííÿì? Î Áîæå, ùî â³äïîâ³äàòèìå òèì âñ³ì, ùî, ÿê âêóñ-

ëèâ³ ìóõè, ë³çòèìóòü äî íå¿ ç³ ñâî¿ìè æàëàìè? Íàïåâíî, âñ³ îò³

„áëèæí³“, ùî ñìîêòàòèìóòü òåïåð ç íå¿ êðîâ, ñêîð³øå äîçâîëèëè á

¿é âìåðòè íàïåðåäîäí³ øëþáó, ÿê ç³ðâàòè ç íàðå÷åíèì, ÿêîìó âîíè

„íå ìîæóòü í³÷îãî çàêèíóòè“. À íàéã³ðøå ç óñüîãî òå, ùî í³ îäíî ç öèõ áëèçüêèõ, áåçïîñåðåäíüî çà³íòåðåñîâàíèõ íå ïðèãîòîâàíå íà òàêó íåñïîä³âàíêó. ͳ ìàìà, í³ òàòî, í³ éîãî áàòüêè, í³ (ùî ïðîñòî òðà´³÷íå) ñàì… Ñòåôêî.

Äîáðèé, á³äíèé Ñòåôêî! Äàðêà íå â³ä÷óâàëà âæå çëîáè ç ïðè-

âîäó éîãî íåùàñëèâîãî âèñòóïó ó òîìó ïàðàäíîìó âáðàíí³, ³ âîíà òåïåð ³ç ãëèáîêèì ïî÷óòòÿì ñïðàâåäëèâîñòè ùåäðî ïðèçíàâàëà éî-

ìó âñ³ éîãî äîáð³ ïðèêìåòè. Ìàâ ñåðöå, ìàâ õàðàêòåð, ëþáèâ ¿¿, àëå… ×è öå éîãî âèíà? ×è öå ¿¿ âèíà, ùî âîíè íå ï³äõîäÿòü îä-

íå äî îäíîãî? ×îìó? Àõ, ìîãëà á íàâîäèòè ïðè÷èíó çà ïðè÷èíîþ ³ íàíèçóâàòè ¿õ îäíà çà îäíîþ íà äîâãó íèòêó, ÿê êîðàë³. Òà (ùî çà íàñì³õ äîë³!) í³ îäíà ç òèõ ïðè÷èí, íàïåâíî, íå áóäå â ¿¿ î÷àõ äîñèòü ñèëüíèì àð´óìåíòîì íà òå, ùîá çðîçóì³ëè, ùî ¿¿ êðîê – íå

õèìåðà, íå íàñòð³é, íå íåîïàíîâàíèé â³äðóõ, à îäíà ç óìîâèí ¿¿ æèò-

òÿ. Áî ³ ùî ìîæóòü çíà÷èòè äëÿ òèõ äîáðèõ, àëå òàêèõ ³íàêøèõ â³ä íå¿ ëþäåé òàê³ ñïîëóêè ïîíÿòü, ÿê „âíóòð³øíÿ ñâîáîäà ëþäèíè“

÷è „ðàä³ñíå ñâ³òîâ³ä÷óâàííÿ“, êîëè äëÿ íèõ öå ëèøå ð³äêî âæèâàí³