Резонанстар

Күшті əсерлесетін бөлшектер əулеті (протондар, нейтрондар,

жəне -мезондар, гиперондар), соңғы кезде орнықсыз бөлшектердің үлкен тобымен толықтырылды, олар резонанс

немесе изобарлар деп аталады. Резонанс пен изобарлар, - мезондар мен гиперондарға өте ұқсас келеді, бірақ қасиеттері жағынан олардан өзгеше болады. -мезондар мен гиперондардың ыдырауы, əлсіз əсерлесу нəтижесінде де орындалады, ал резонанстар мен изобарлар тек күшті əсерлесу кезінде ғана ыдырайды. Сондықтан да олардың өмір сүру уақыты

10 ²⁰ секундтан да аздау болады. Олай болса,

Қорытындылай келгенде, осы бөлшектердің меншікті массасының жəне меншікті энергиясының спектрінің енділігі үлкен болады.

Резонанс бірнеше күшті əсерлесетін бөлшектердің байланысқан күйін көрсетеді, олар өзара бірігу нəтижесінде күшті əсерлесу мағынасы жойылып, олар бірігіп жүйедегі бөлшектер біртұтас болып көрінеді.

Бірнеше мезондардың байланысқан күйін өте тар резонанс деп атайды. Бариондар мен мезондардың байланысқан күйін изобар деп атайды. Протондардың энергиясының белгілі бір мəндерінде резонанстың пайда болу ықтималдығы шұғыл өседі, нəтижесінде резонанс пайда болады. Күшті əсерлесу болатын кез келген топта резонанс пайда болады.

Бұрынырақ айтқанымыздай, өмір сүру уақыты 10 секундтан кем бөлшектер орнықты бөлшектер деп аталады.

Ал орнықты емес бөлшектердің өмір сүру уақыты ыдырау тудыратын əсерге тəуелді болады. Егер ыдырау тудыратын күшті əсерлесу болатын болса, онда бөлшектің өмір сүру уақыты тым аз мөлшерде болады. Ал əлсіз əсерлесу өтетін ыдырау кезінде

нəтижесіндегі ыдыраған бөлшектердің өмір сүру уақыты 10 10 секундқа дейінгі аралықта болады.

Күшті əсерлесуден көптеген бөлшектер ыдырайды. Осы күшті əсерлескен бөлшектердің өмір сүру уақыты тым аз 10 с шамасында болады. Олардың өмір сүру уақытының аздығы соншалықты, оларды тіркеп үлгергенше олар ыдырап үлгереді.

Ферми тəжірибесінде энергияларын белгілі мөлшерде реттеп отыруға болатын -мезондар шоғының энергиясының тəуелділігінен байқауға болады.