Жадыны ұйымдастыру тәсілдері

Мекендеу тәсілдері бойынша ЕСҚ мынадай түрлерге бөлінеді::

- адретік ЕСҚ,

- мекенсіз ЕСҚ.

Мекендік ЕСҚ-ға қатыстылар:

- жады ұяшығына еркін қатынасты ЕСҚ,

- Тізбектей қатынасты ЕСҚ,

- циклдық қатынасты ЕСҚ.

Мекенсіз ЕСҚ –ға қатыстылар:

- стектік ЕСҚ,

- ассоциативті ЕСҚ

Жедел жады.

Жедел жады (ЖЖ) ЭЕМ-нің маңызды компоненттеріне жатады. Оның параметрлеріне барлық жүйенің функционалдық мүмкіндіктері елеулі дәрежеде тәуелді.

Жедел жадының сипаттамалары және оның құрылғыларының ерекшеліктері маңызды фактор болып табылады, себебі оған компьютердің жұмыс жылдамдығы байланысты. Керек болса, «жылдам» процессор болғанның өзінде жадыдан деректерді таңдау жылдамдығы төмен болуы мүмкін, ЖЖ-ның нақ осы жоғары емес жылдамдығы ЭЕМ жұмыс жылдамдығын анықтайтын болады. Жадымен жұмыс циклының уақыты t_m орталық процессор жұмыс циклының уақытына t_c қарағанда едәуір елерліктей. ЖЖ-ға қатынас құру кезінде қатынас құру уақыты T=t_m+t_c, бұл уақыт периодында бір де бір құрылғы жұмыс істей алмайды. Осылайша, ЖЖ-ға қатынас құру проблемасы туындайда.

ЖЖ әдетте DRAM (Dynamic Random Access Memory) еркін таңдаулы, динамикалық типті шағынсұлбада орындалған. Мұндай жадының әр биті жартылай өткізгішті кристалл құрылымында құрылған конденсаторда зарядтың болуы (немесе болмауы) түрінде көрсетіледі.

Басқа, қымбатырақ жады түрі - статикалық. SRAM (Static RAM) элементарлы ұяшық ретінде статикалық триггерлерді қолданады, оның сұлбасы бірнеше транзисторлардан тұрады. Статикалық типті жады жоғары жылдамдыққа ие.

Динамикалық жады.

DRAM қазіргі кездегі компьютерлерде әдетте жалпыға арналған жедел жады ретінде, сондай-ақ бейнеадаптер жадысы ретінде қолданылады.

Қазіргі кездегі және перспективті ДК-де қолданылатын динамикалық жады типтері: DRAM, FPM DRAM, EDO DRAM, BEDO DRAM, ED RAM, CD RAM, Synchronous DRAM, DDR SDRAM және SL RAM; бейнежады: MDRAM, VRAM, WRAM, SGRAM, RDRAM және т.б.