Гименолепидоз

Гименолепидоздар – қоздырғышы ауыз – нәжіс механизмі арқылы берілетін, цестодоздар класына жататын антропоноздық және зооноздық антропургиялық контагиоздық ішек гельминтозы, көбінесе ішек – қарын жолының зақымдануы белгілерімен сиппаталанады.

Қоздырғыштардың екі түрі бар:

1. Hymenolepis nana – ергежейлі цепень, ұсақ цестода (0,5-5 см), денесі таспа тәрізді, басы 20 -30 тармақтармен және 4 сорғышпен жабдықталған, олардың көмегімен ол ішектің қабырғасына жабысады. Стробиллада 200-1000 гермофродиттік проглоттид бунақтары бар. Ергежйлі цепенді менингиттен өлгед баланың ішегінен бірінші рет Bilharz (1851) тапқан. Ресейде гименолепидоз диагнозын бірінші рет қойған В.А. Афанасьев (1890) болды.

2. Hymenolepis diminuta – егеуқұйрық цепені, көлемі ірі (10-60 см), оның сколексінде (басында) қармақтары жоқ. Егеуқұйрық цепені тудырған бірінші гименолепидозды Бостонда (АҚШ) Weinland (1859) сипаттаған. әдебиетте «дименуттық гименолепидоз» деген атау берілген. Егеуқұйрық цепені – егеуқұйрық пен тышқан ағзасында тіршілік етеді, личинкасын ұн күйесінен, тарақаннан және бүрге ағзасынан табуға болады. Екі түрі де адамның ішегінде паразиттік тіршілік етеді, нәтижесінде ас қорыту мүшелерінің қызметі бұзылады. Егеуқұйрық цепеніне қарағанда ергежейлі цепень жиірек кездеседі.