Іс жүзінде қолданылуы

Талдаудың кинетикалық әдістері өте сезімтал болып келетіндіктен тым аз мөлшерді (10³ - 10^-6 МКГ) анықтау үшін қолданылады. Олар таза асқан таза заттар мен материалдарды талдау үшін қажет. Элементтердің периодтық кестесіндегі елуден астам элементтерді анықтаудың көптеген кинетикалық эдістері белгілі. Жайшылықта, яғни катализатор жоқ кезде өте баяу жүретін сутегінің асқын тотығы мен йодид анионының арасындағы әрекеттесу реакциясы жиі колданылады:

Н₂0₂ + 2Г + 2Н⁺ = I₂ + 2Н₂0

Бұл реакция молибден, вольфрам, цирконий, гафний, ниобий, тантал және сол сияқты басқа да Элементтердің аз мөлшері, тіпті іздік шамасы катынасқанда бірнеше минутта аяқталады. Реакция барысы крахмал мен йод екеуінің көк түсті бояу берегін сипаты бойынша, ал оның жылдамдығы ерітіндінің оптикалық тығыздығын өлілеу арқылы анықталады. Реакция сезімталдығы жоғарғы дәрежеге жетед [59]і.

Кинетикалық әдіс көмегімен жалпы емес, тепе-теңдіктегі концентрация жиі анықталынады, бұл жай ерітінділердегі әр түрлі теиетеңдік күйін зерттеуге мүмкіндік береді (комплекс түзілуі, қышқылды-негізді әрекеттесу және баскалар). Бұрын да айтылғандай, бұл әдістің сгіектрлік және электрохимиялық талдаудан сезімталдығы жоғарылау. Мұндай талдаулар тез,әрі жеңіл жүреді және курделі аспаптарды қажет етпейді. Анықтау кезіндегі салыстырмалы кателік он процент шамасында. Кейбір жағдайларда кинетикалық әдіс талғамды сипатта болады. Каталиттік реакциялардың өзіне тән ерекшелігі - енгізілген тиісті реактивтермен белсенді каталиттік қоспасын бүркемелеу арқылы артады [59,67,68].

Мысалы, тиосульфат пен темір (III) катионының арасындағы реакция:

2Ғе³⁺ + 2S₂O^2-₃ =2Fe²⁺ + S₄O^2-₆

Бұл реакция тек Си(11) катионының катынасуымен ғана катализденеді және ол баска көптеген элементтер қатынасқан кезде де мысты анықтауға мүмкіндік береді.

Тақырып 8. Хемометрика мен химиялық метрология негіздері

Дәріс 13-14