ISBN 966-538-174-1 91 page

î÷³ Îð³õîâñüêî¿. Ðèñî÷êà ì³æ áðîâàìè â ö³º¿ ä³â÷èíè çàðèñîâóºòüñÿ

çîâñ³ì âèäíî. Òàºìíèöÿ, òàê ù³ëüíî áåðåæåíà, òàê íåäîñòóïíî çà-

÷èíåíà â öèõ âóçüêèõ, áåçêðîâíèõ óñòàõ, ïðîäèðàºòüñÿ òåïåð çîâñ³ì ÿâíî ÷åðåç îòó ðèñî÷êó ì³æ áðîâàìè. Äàðêà íå ìîæå ãîëîâè ïîâåð-

íóòè, ùîá ¿¿ î÷³ íå ïðîáèëèñü íà íîæ³ – î÷³ Îð³õîâñüêî¿. Âîíà âæå

íå ÷åêàº, à íàêàçóº â³äïîâ³äü.

Äàðêà ïðîñèòüñÿ â íå¿ î÷èìà:

„ß ñêàæó „òàê“… íàïåâíî, ÿ öå çðîáëþ. Õ³áà ÿ ìîæó ³íàê-

øå… àëå ùå äð³áêó äàéòå ìåí³ ÷àñó, íåõàé ÿ ïðèâèêíó, íåõàé çæè-

âóñÿ ç ö³ºþ íåáåçïåêîþ. Íåõàé ùå ÷àñîì… áîäàé ó ñí³ çäàºòüñÿ

ìåí³, ùî í³÷îãî í³ ìåí³, í³ éîìó íå çàãðîæóº. ß ïðîøó òåáå, íå äè-

âèñü òàê íà ìåíå… ÿ ó âàø³é ñèë³ é ñêàæó òà çðîáëþ òàê, ÿê âè õî÷åòå, àëå ùå… ùå äåíü… ùå ò³ëüêè äî çàâòðà“.

² òå â³äêëàäíå „çàâòðà“ ðîáèòü ê³ëüêà îáîðîò³â ³ íà÷å çóïèíÿ-

ºòüñÿ. Åãå æ. Îð³õîâñüêà âæå íå ð³æå ¿¿ ñâî¿ìè î÷èìà.

Ïîò³ì ïðèõîäèòü óìîâëåíèé ÷åòâåð, ³ Äàðêó í³õòî íå çàïðîøóº

íà çá³ðêó. Òåïåð ñàìà øóêຠî÷åé Îð³õîâñüêî¿, àëå âîíè íå äèâ-

ëÿòüñÿ íà Äàðêó. À ÿê ïîãëÿíå ÷àñîì íà íå¿ Íàòàëêà, òî ìîâ íà 244

ÿêèéñü ìàëîö³êàâèé ïðåäìåò. Ñòåôà ïîâåðòຠñâîºþ ãàðíîþ ãîë³â-

êîþ, ìîâ ñîíÿøíèê. Ò³ëüêè â³í øóêຠçà ñîíöåì, à Ñòåôà óíèêàº

Äàðêè.

Äàðêó êèäຠâ íîâèé æàð:

„Ãîñïîäè, çà êîãî âîíè ìåíå ìàþòü! Òà æ ïðèéä³òü… íàêàæ³òü, ³ ï³äó çà âàìè… ò³ëüêè íå äàâàéòå òàê, ñàì³é ìåí³ âèð³øóâàòè ö³

âàæëèâ³ ñïðàâè… Íåõàé õî÷ ìî¿é á³äí³é ìàì³ çäàºòüñÿ, ùî öå âè ìåíå âòÿãëè òóäè… àëå âè æ çíàºòå, ùî ÿ äîáðîâ³ëüíî ï³äó çà âà-

ìè ³ ç âàìè…“ Àëå „âîíè“ íå ïðèõîäÿòü. Ìèíຠäåíü, äâà, òèæ-

äåíü îäèí, äðóãèé, òðåò³é, à âîíè íå íàáëèæàþòüñÿ. À ÷àñ æåíå, ÿê áåçãîëîâèé ¿çäåöü. Äàðêà, òà, ìàáóòü, ³ âñÿ êëàñà, íå ç÷óâàþòü-

ñÿ, ÿê îïèíèëèñÿ ïåðåä íîâèì êàëåíäàðíèì ðîêîì: ïåðåä íîâèìè, êîâèíàìè âîðîòàìè, êóäè ìîæíà ä³ñòàòèñü ò³ëüêè ÷åðåç äóæå íå-

áåçïå÷íó êëàäêó – îñòàííþ êâàë³ô³êàö³éíó êîíôåðåíö³þ. Ïàñïîð-

òè-ñâ³äîöòâà âèäàâàòèìóòü óæå çà çåëåíîþ áðàìîþ.

Àõ, öå ñòðàøíèé ÷àñ ó øêîë³. Íàâ³òü ò³, ùî ìàþòü íàóêó ³ øêî-

ëè çà ñîáîþ, íå çãàäóþòü ìàéæå í³êîëè éîãî. ² îñü òàê çíå÷åâ’ÿ

â Äàðö³ çíîâó ïðîêèäàºòüñÿ â³ðà ó ñâîþ ùàñëèâó ç³ðêó. Ó÷èòåëü óêðà¿íñüêîãî ̳ðîø, êîëè çàõîäèòü ìîâà ïðî ñâ³äîöòâà, à ïîò³ì ïî-

ãîëîâíî ïðî êîæíó ó÷åíèöþ çîêðåìà, êàæå ïðî Äàðêó:

– Áà÷èòå, ïåðøèé ð³ê â øêîë³, à ÿê ãàðíî äຠñîá³ ðàäó. – Ïî-

ò³ì ùå äîäຠçâè÷àéíî: – Ìîæåòå âçÿòè ñîá³ Ïîïîâè÷ çà ïðèêëàä, ϳäã³ðñüêà! (àáî Êîëÿñêà, çàëåæíî â³ä íàñòðîþ).

Äàðö³ ïðèºìíî äèâèòèñü, ÿê ¿¿ ùàñëèâà ç³ðêà ãîðèòü ìåðåõò³í-

íÿì, ³ âîíà ïîñì³õàºòüñÿ. Òîä³ Îð³õîâñüêà ðîáèòü îäèí áåççâó÷íèé ïîðóõ óñòàìè, ³ Äàðêà ÷èòຠç íüîãî âèðàçíî: „Äóðí³ ò³ëüêè ò³øàòü-

ñÿ òàêèìè äåøåâèìè ïîõâàëàìè“.

Àëå ÿê æå òóò íå ò³øèòèñÿ, êîëè â÷èòåëü Ïîðõàâêà ñîá³:

– Îé, ãîëóáîíüêî, íåáàãàòî áðàêóâàëî, ùîá ÿ ñâîº „äóæå äîá-

ðå“ çàì³íèâ áóâ òîá³ íà ïîãàíó íîòó. Ôå! Ôå! Ïîïîâè÷! Òàêà çä³áíà ó÷åíèöÿ – ³ ãîâîðèòü, ùî ïåñ íàëåæèòü äî êîïèòíèõ! Ôå!

² ùàñëèâà ç³ðêà ðîç³ñêðþºòüñÿ, ìîâ íà ÿëèíö³. Ò³ëüêè â îäèí êóòîê ñåðöÿ íå ìîæóòü ïðîáðàòèñü ö³ ³ñêîðêè: Äàíêî ïî ñüîãîä-

í³øí³é äåíü íå ïðèéøîâ äî íå¿. ×îãîñü áóëà ïåâíà, ùî â³í ïðèéäå

³ ñêàæå, ÿê ñâî¿é ä³â÷èí³, ÿê ñóäæåí³é.

– ß ìóñ³â ïðîâåñòè öþ ðóìóíêó äîäîìó. ×è æ òè ââàæàºø öå

ïîãàíèì?

Àëå â³í íå ïðèéøîâ. ×è ÷åêàâ ¿¿ ïåðøîãî êðîêó? ×è æ áè âæå

àæ äî òàêîãî ä³éøëî?

Çàì³ñòü íüîãî ïðèéøëà îñòàííÿ ãîäèíà ðóìóíñüêî¿. Çîâñ³ì, ÿê íà ïîë³ áèòâè: ïàäàëè òðóïè, áóëè âàæêî ³ ëåãøå ïîðàíåí³, áóëè òàê³, ùî ¿õ çàõèùàâ ïðîòèãàðìàòí³é ïàíöèð ïðîòåêö³¿, à áóëè é òàê³, ùî çäîáóâàëè çîëîò³ ìåäàë³ ò³ëüêè çàâäÿêè ñâî¿é õîðîáðîñ-

òè (â øêîë³ âîíà íîñèëà äâà éìåííÿ: ðîçóì ³ ïèëüí³ñòü). Îð³õîâ-

ñüêà çàâäÿêè îö³é äâî³ìåíí³é õîðîáðîñò³ çäîáóëà ò³ëüêè áðîíçîâó ìåäàëü.  êîãî ãðóäè ïåðåãèíàþòüñÿ â³ä çîëîòà, òîé íå ìîæå ò³øè-

òèñÿ áðîíçîâèì áóðÿêîì! Êîëè ïðèõîäèòü ÷åðãà íà Äàðêó, âîíà âèòèðຠñîá³ ï³ä ëàâêîþ äîëîí³ â³ä ïîòó, ïîïðàâëÿº âîëîññÿ, ùî íà-

õàáíî ïõàºòüñÿ â ë³âå îêî, ³ õàïàºòüñÿ óæå çà áåðåã ëàâêè, ùîá ï³äâåñòèñü, êîëè ÷óº „ð“ çàì³ñòü „ï“. Ó÷èòåëü ïåðåî÷èâ ¿¿ òàê, ÿê öå âæå áóëî ðàç ³ç ó÷èòåëåì Ñï³ëèì. Çàïèòëèâî, ÿêîñü í³ÿêîâî äèâèòüñÿ Äàðêà ïî êëàñ³: ÷è òðåáà â òàêîìó íàïðóæåíí³ ÷åêàòè, ïîêè ïîìèëêîâî çàïèòàíà ó÷åíèöÿ íå ñê³í÷èòü?

Àëå ùî ìຠîçíà÷àòè öåé ëèõîâ³ñíèé øåï³ò çà ¿¿ ïëå÷èìà:

– Äàðêî, ùî òåïåð áóäå? Äàðêî! Òè çíàºø, ùî òè âæå çàïå-

÷àòàíà? Îãî, Ïîïîâè÷!

Êîæíå òàêå ñëîâî í³áè – øòîâõàíåöü ï³ä ñàì³ ðåáðà. Ïîäóð³-

ëè ÷è ùî? ² íå ÷åêàþ÷è, çàêè Ðîìàíîâñüêà ñê³í÷èòü, âèñòóïàº

Äàðêà ñì³ëèâî ç ëàâêè ³, ïåâíà ñâî¿õ ïðàâ, ïèòຠïðîñòî ïî-óêðà¿í-

ñüêè:– Ïðîøó ïàíà ïðîôåñîðà, ÷îìó ÿ íå ïèòàíà ³ ï³ä ÷àñ ö³º¿ êîí-

ôåðåíö³¿?

Ó÷èòåëü ìîðùèòü ÷îëî, ùî õòîñü íàñì³ëèâñÿ éîìó ïåðåñòàâèòè ïîðÿäîê óðîêó, ïîò³ì í³áè çàïðèì³÷óº Äàðêó íà ñåðåäèí³ êëàñè!

– Àõ, äîìí³øîðà Ïîïîâ³÷! Ïðîøó ïîâòîðèòè ùå ðàç ñâî¿ äîìà-

ãàííÿ… àëå ïî-ëþäñüêè òàê, ÿê ëþäè ãîâîðÿòü, ùîá ³ ÿ ì³ã çðî-

çóì³òè!

Òàê, ïî-ëþäñüêè – çíà÷èòü ïî-ðóìóíñüêè. Äàðêà ðîçãëÿäà-

ºòüñÿ áåçïîðàäíî ïî êëàñ³: ùî òåïåð ðîáèòè? ×è â³í ä³éñíî íå ðî-

çó쳺 àí³ ñëîâà ïî-óêðà¿íñüêè? ² ÷è ãîäèòüñÿ òåïåð çàïèòàòè ïî-ðó-

ìóíñüêè? Òà „êëàñè“ íåìà â òàêèõ âèïàäêàõ. Òîä³ Äàðêà ùå ðàç, íà âëàñíó ðóêó, ïèòàºòüñÿ ïî-óêðà¿íñüêè:

– ß íå çíàþ, ÷îìó ÿ íå áóëà ïèòàíà.

– Ïî-ÿêîìó âîíà ãîâîðèòü? ×îãî âîíà õî÷å? – ïèòàºòüñÿ ó÷è-