Гафу итегез, Сез кайдан?

- - Мин Мәскәүдән. Ә Сез кайдан, Рәшидә?

- - Ә мин Өфедән.

-Извините, Вы откуда? Еxcuse me, where are you from?

- Я из Москвы. А Вы откуда? I’m from Moscow. And where are you from, Rashida?

- Я из Уфы. I’m from Ufa.

**********************

- Гафу итегез, туташ, Сез кайсы шәһәрдән?

- Мин Владивостоктан.

- Извините, девушка, откуда Вы? Excuse me, Ms., which city are you from?

- Я из Владивостока. I’m from Vladivostok.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

-дан/ -дән,- тан/ - тән, -нан/- нән – чыгыш килеше кушымчалары -аффиксы исходного падежа- ablative case endings.

Кайдан?Откуда?..... Самара дан, Мәскәү дән, Ташкент тан, Әлмәт тән, Лондон нан, Пермь нән.

Кайдан?(Каян?) Откуда?....... Семинар дан, лекция дән, дәрес тән, университет тан, стадион нан, бәйрәм нән.

33. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Мин Россиядән, Мәскәүдән.

Ул Америкадан, Оклахомадан.

Сания Ташкенттан, ә Асия Әлмәттән.

Без Татарстаннан, Казаннан.

Бу укучылар Төмәннән.

Бу студентлар Ульяновскидан.

34. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Гафу итегез, Сез кайдан? Бу кеше Мәскәүдәнме? Бу профессор Казаннанмы? Бу кыз кайсы илдән? Бу укучылар кайсы шәһәрдән? Бу туристлар Кытайданмы? Гафу ит, син Владивостоктанмы?

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

Кайдан (каян) –откуда- from where, кайсы –который- which – сорау алмашлыклары - вопросительные местоимения- interrogative pronouns.

35. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Гафу ит, Лилия, син кайдан?

- Мин Самарадан. Ә син, Абдулла, кайсы шәһәрдән?

- Ә мин Түбән Новгородтан.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

Кайдан? Санкт-Петербур г тан, Сарато в тан, Түбән Новгоро д тан;

Ом ск идан, Перм ь нән, Симферопол ь дән;

академ ия дән, телевиден ие дән.

36. Дөрес җавапны табыгыз. Найдите правильный ответ. Find the correct answer.

Алсу Арсланова Бишкек.........

1) –дан 2) – нан 3) – тан

Булат Мансуров Чиләбе.................

1) – дән 2) - тән 3) – дан

Фәрит Абдуллов Сахалин...........

1) - дан 2) – нан 3) - тан

Илдар Рәмиев Сочи........

1) - дән 2) – нан 3) - дан

37. Дөрес әйтегез. Скажите правильно. Say it correctly.

Бу кеше Томск...... Бу әфәнде Казахстан....... Бу ханым Ташкент....... Бу туристлар Төмән...... Бу балалар Африка......... Бу укытучы Токио......... Бу спортчы Төркия.......... Бу укучылар Калининград.......... Профессор Абдулла Аббас Кытай.......

38. Үрнәк буенча үзегез турында әйтегез. Скажите о себе по образцу. Tell about yourself using the model.

Үрнәк:

Таныш булыйк. Мин Гүзәл Арсланова. Мин укучы. Мин Татарстаннан, Казаннан.

39. Үрнәк буенча дусларыгыз белән таныштырыгыз. Познакомьте с друзьями по образцу. Using the model, introduce your friends.

Үрнәк:

Хәерле кич, ханымнар һәм әфәнделәр! Таныш булыгыз, бу Әнәс әфәнде. Ул журналист. Ул Литвадан, Вильнюстан.

40. Диалогны укыгыз һәм охшаш диалог төзегез. Прочитайте диалог и составьте по образцу. Read the dialogue and make up a similar one.

- Сәлам!

- Хәерле көн!

- Таныш булыйк, мин – Рәмилә. Ә син кем?

- Ә мин – Камилә.

- Мин бик шат, Камилә.

- Мин дә бик шат, Рәмилә.

- Камилә, син кайдан?

- Мин Татарстаннан, Казаннан. Ә син кайдан, Рәмилә? Син дә Татарстаннанмы?

- Юк. Мин Татарстаннан түгел. Мин Төмәннән.

- Шулаймыни?

- Әйе, шулай.

- Рәхмәт. Сау бул!

- Исән-сау бул!

41. Рифмалап сүзләр куегыз һәм диалогны укыгыз. Прочитайте диалог, используя в рифму слова. Read the dialogue using rhyming words.

- Син кайдан?

- Берлиннан. Ә син кайдан?

-.......................

- Алар кайдан?

-...............

СҮЗЛЕКЧӘ. СЛОВАРИК.VOCABULARY

ай –месяц-month

атна – неделя-week

бүген –сегодня-today

дүшәмбе –понедельник-Monday

җомга –пятница-Friday

җылы –теплый-warm

зинһар өчен – пожалуйста-please

инде – уже - already

иртәгә –завтра-tomorrow

исем – 1) имя-name;

2) название-noun

кайдан –откуда-from where

кайсы –который-which

кичә – вчера- yesterday

нинди –какой-what (kind)

ничә –сколько-how many

ничәнче –который (по счёту)-which (in succession)

пәнҗешәмбе – четверг-Thursday

рәссам –художник-artist

салкын –холодный-cold

салкынча – прохладно-cool

сәгать –1) время- hour; 2) часы-watch, clock

сишәмбе –вторник-Tuesday

сум –рубль-rouble

сүзлек –словарь-dictionary

тулырга –наступить- to (as in 5 minute to 6)

укучы –ученик-student

хәзер –сейчас-now

һава торышы –погода-weather

һөнәр –профессия-profession

чәршәмбе –среда-Wednesday

чыгыш – 1) происхождение-birthplace; 2) выступление- performance

чыгыш килеше – исходный падеж-ablative case

шимбә –суббота-Saturday

шулаймыни? – разве?-really?

якшәмбе –воскресение- Sunday

ярты – половина- half

ӘЗЕРЛЕК КУРСЫ. ВВОДНЫЙ КУРС. INTRODUCTORY COURSE

Дүртенче дәрес. Четвёртый урок. Fourth Lesson

1. Яшәү урыны турында ничек әйтәбез? Как говорим о месте проживания? How to speak about the place of residence?
2. Эш урыны турында ничек әйтәбез? Как говорим о месте работы? How to speak about the place of employment?
3. Уку урыны турында ничек әйтәбез? Как говорим о месте учёбы? How to speak about the school one attends?
4. Тартымны ничек белдерәбез? Как выражаем принадлежность? How to express possessiveness?
5. Кешенең яки предметның сыйфаты турында ничек әйтәбез? Как говорим о качестве человека и ли предмета? How to describe quality of someone or something?

6. Кешенең яки предметның барлыгы турында ничек әйтәбез? Как говорим о наличии предмета или о присутствии человека? How to say about presence of a person or availability of an object?

7. Керергә яки чыгарга ничек рөхсәт сорыйбыз? Как просим разрешения войти или выйти? How to ask permission to come in to go out?

1.

Яшәү урыны турында ничек әйтәбез? Как говорим о месте проживания?

How to speak about the place of residence?

+1. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз.Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Алсу, Сез кайда яшисез?

- Мин Казанда яшим. Ә Сез, Лилия, кайсы шәһәрдә яшисез?

- Ә мин Мәскәүдә яшим.

- Алсу, где Вы живёте? Alsou, where do you live?

- Я живу в Казани. А Вы, Лилия, в каком городе живёте? I live in Kazan. And you, Lilia, which city do you live in?

- А я живу в Москве.I live in Moscow.

**************

- Тәнзилә, син шәһәрдә яшисеңме?

- Юк. Мин авылда яшим.

- Танзиля, ты живёшь в городе? Tanzilya, do you live in a city?

- Нет. Я живу в деревне. No. I live in a village.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

-да/ -дә,- та/ - тә – урын-вакыт килеше кушымчалары -аффиксы местно-временного падежа- locative case endings.

Кайда? Где? Where?- Татарстан да, Мәскәү дә, Ташкент та, Әлмәт тә.

Кайда?Где? Where?- Авыл да, шәһәр дә, парк та, дәрес тә.

Кемдә? У кого?......? – Миндә - у меня- …; синдә - у тебя -...; аңарда – у него, у неё -