Бүген ничәнче май?

(Бүген ничәсе?)

Бүген алтынчы май.

- Какое сегодня число? Which day of May is it today? (What date is it today?)

- Сегодня шестое мая. Today is the sixth of May.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

Ничә, ничәнче, нинди - сорау алмашлыклары - вопросительные местоимения- interrogative pronouns.

18. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Хәзер нинди ай? Хәзер гыйнвар. Гыйнвар ничәнче ай? Гыйнвар – беренче ай.

Ә август ничәнче ай? Август – сигезенче ай. Бүген ничәсе? Бүген егерме беренче март.

19. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Гафу итегез, хәзер сәгать ничә? Гафу итегез, бүген җомгамы? Гафу үтенәм, бүген ничәсе? Гафу ит, сентябрь ничәнче ай?

20. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Бүген ничәсе?

- Унынчы февраль.

4.

Һава торышы турында ничек әйтәбез? Как говорим о погоде?

How to speak about the weather?

+21. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.Listen, repeat and read.

- Бүген көн нинди?

- Минемчә, бүген көн салкын. Рис. Градусник (-10)

- Сезнеңчә, ничә градус салкын?

- Ун градус салкын.

- Какая сегодня погода? What is the weather like today?

- По-моему, сегодня холодно. I think it’s cold.

- По-вашему, сколько градусов холода? In your opinion, how many degrees below zero?

- 10 градусов холода. Ten degrees below zero.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ!ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

болытлы – облачный-cloudy

яңгырлы- дождливый-rainy

кояшлы- солнечный- sunny

җилле – ветряный- windy

карлы – snowy

аяз – ясный-clear

эссе – жаркий-hot

җылы – тёплый-warm

салкын – холодный-cold

салкынча –прохладно-cool

рис. солнце, дождь, снег, облако, безоблачное небо

22. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Бүген көн нинди? Көн салкын һәм болытлы.

Кичә көн нинди иде? Җылы һәм кояшлы иде.

Хәзер көн аязмы? Әйе, аяз.

Кичә көн җилле идеме? Юк, җилле түгел иде.

23. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Бүген көн җылымы? Хәзер ничә градус җылы? Кичә көн нинди иде? Хәзер көн кояшлымы? Кичә көн яңгырлы идеме?

24. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.

- Айсылу, кичә..................?

-.............................

- Ничә градус.....................?

-..............................

***

- Хәзер............. аязмы?

- Минемчә,................

25. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Бүген җылымы?

- Минемчә, юк. Бүген көн бик салкын һәм болытлы.

5.

Предметлар яки кешеләр турында күплек санда ничек әйтәбез? Как говорим о предметах и людях во множественном числе? How to express plurality of objects or people?

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

-лар/ -ләр, -нар/- нәр (м, н, ң авазларыннан соң –после звуков м, н, ң) – күплек сан кушымчалары - аффиксы множественного числа - plural ending; after the letters м, н, ң use -нар/- нәр.

дәрес –дәрес ләр

укытучы – укытучы лар

китап -китап лар

кө н – көн нәр

ханы м – ханым нар

мо ң – моңнар

рис. книги, тетради

+26. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз.Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

Туташлар, ханымнар, әфәнделәр, кешеләр, балалар, гаиләләр, апалар, абыйлар, энеләр, сеңелләр, әбиләр, бабайлар.

27. Дөрес әйтегез.Скажите правильно. Say it correctly.

Ишек......, тәрәзә......, карават...., диван......., өстәл......., урындык......., телефон......., клуб........, кафе......., йорт........., өй........

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

кем – кемнәр, нәрсә – нәрсәләр, бу – болар - күплек сан формалары – формы множественного числа - forms of plurality.

28. Рәсемнәргә карагыз һәм җавап бирегез. Посмотрите на рисунки и ответьте. Look at the pictures and answer the questions.

Болар нәрсәләр? Что это? What are these?

рис. словари рис. тетради рис. кошки

Болар кемнәр? Кто это? Who are these?

рис. девочки рис. мальчики рис. студенты

+29. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Listen, repeat and read.

Мин укучы.

Син төзүчеме?

Ул рәссам.

Без студентлар.

Сез туристлармы?

Алар сатучылар.

Рүзәл, Гүзәл һәм Наҗия – укучылар.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

Сез алмашлыгын күп кешеләргә мөрәҗәгать иткәндә дә кулланалар, бер кешегә мөрәҗәгать иткәндә дә кулланалар: Сез студентлармы? Сез директормы?.

Местоимение Сез используется и при обращении ко многим людям, и при обращении к одному человеку.

The pronoun Сез is used when addressing more than one person,

addressing someone formally.

30. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Сез укучылармы? Гафу итегез, бу әфәнде директормы? Бу егет аспирантмы? Алар туристлармы? Бу кешеләр кемнәр? Бу документлар кемнеке? Сездә татарча китаплар бармы?

31. Сез яки син сүзен куеп, диалогларны у кыгыз. Прочитайте диалоги, спользуя слова Сез или син. Insert Cез or син in the blanks, read the dialogues.

- Гафу итегез, ханым,... кем?

- МинЛена.

***

- О-о-о, сәлам, Азат! Бу.............?

- Әйе, Булат, бу мин.

- Нихәл?

- Рәхмәт, әйбәт. Ә............... ничек?

- Шәп, рәхмәт!

6.

Чыгышыбыз турында ничек әйтәбез? Как говорим о своем происхождении? How to speak about one’s birthplace?

+32. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз.Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.