КІРІСПЕ. Смартфон – өзіне ұялы телефонның сөйлесу мүмкіндіктері мен қалта компьютерінің Интернетке шығу

Смартфон – өзіне ұялы телефонның сөйлесу мүмкіндіктері мен қалта компьютерінің Интернетке шығу, файлдармен жұмыс істеу, поштамен алыс-беріс тәрізді мүмкіндіктерімен біріктірілген гибрид техника болып табылады. Смартфонның ұялы телефоннан айырмашылығы – оның амалдық жүйесінде.

Смартфон (ағылш. smart – білімді, ақылыды) құрылымы жағынан компьютерге ұқсас болып келеді. Оның ішіндегі функциялар бағдарлама ретінде жасалынған, ал олар смартфонның амалдық жүйесінде істейді. Мұнымен қатар өз бағдарламаларыңызды қосуға болады. Мысалы ойындар, ойнатқыш, шолғыш т.с.с. Сол себепті смартфон жай ұялы телефонға қарағанда күрделі, функциялары кеңейтілетін құрылғы. Смартфонның бейнекамерасы мен мониторы арқылы абоненттер бірін бірі көре отырып, сөйлесе алады.

Тарихы: 1875 жылдың 2 маусымында Бостон университетінің Шешендік өнер мектебінің профессоры Грехем Белл ең алғаш рет байланыстырушы сымдардың көмегімен өз көмекшісінің дауысын естиді. Өнертапқыш шотландтықтың бұл жаңалығы тарих бетінде телефон деген атпен қалды. Бір қызығы, өнертапқыштың есімі ағылшын тілінен аударғанда, «қоңырау» деген мағына береді.

Арада бір ғасырға жуық уақыт өткенде ең алғашқы ұялы телефондар пайда болды. Иллинойс технологиялық институтының түлегі Мартин Купердің өнертапқыштық бұл жаңалығын қазір әлем халқының жартысына жуығы күнделікті қолданып отыр

Ұялы телефонмен жасалған алғашқы нағыз байланыстың тарихы 1973 жылдың 3 сәуірінен басталады. Ұялы байланыс компаниясының қызметкері Мартин Купердің зерттеулер бөлімінің басшысы Белл Лабзға Нью-Йорк көшелерінде серуендеп жүріп соққан қоңырауы ұялы телефонмен алғашқы байланыс орнату саналады. Купердің өзі таратқыштан сигнал жіберу хаттамасының негізгі құрастырушысы еді. Ал ол қолданған телефонның салмағы, яғни ең алғашқы ұялы телефон 1,15 килограмм тартатын. Сол уақыттары Нью-Йорк әлемдегі ұялы байланыстың базалық станциялары орнатылған әлемдегі жалғыз нүкте болды, төрт жылдан соң Чикагода 2000 абоненттік тәжірибелік ұялы желі құрылды. Ал 1979 жылы бұл өнертапқыштық жаңалыққа Күншығыс елі зор қызығушылық білдіріп, 88 базалық станциядан тұратын алғашқы ұялы байланыстың қызметін бастады. Қазір әлемде ұялы телефондардың қолданыс аясы өзінің байланыс орнату шегінен асып кетті. Олар өмірдің барлық саласында қолданылуда. Ұялы телефон бүгіндері адамның ажырамас көмекшісіне айналды.

Дегенмен де, осынау технологияның заманауи озық үлгісінен қазақ тілі шетқақапай болып отыр.

Ғылыми жобаның мақсаты мен міндеттеріі: Міне осы олқылықтың орнын толтыру мақсаты межеге алынған міндет – смартфонның тілдік ортасын қазақ тілімен байыта отырып, қазақ тілділерге жоғары деңгейдегі байланыс қызметін көрсетуді мүмкін ету.

Смартфонның қазақ тілін үйрене алмай жүрген орыс тілді отандастарымызға тигізер шарапаты да артып, олардың мемелекеттік тілді үйренуі ендігіде жеңілденбек.