Материалдық нүктенің жылдамдығы және үдеуі. Орташа және лездік жылдамдық.

Механика,оның бөлімдері және қозғалыстарды оқып үйренуде қолданылатын абстракциялы құғымдар.

Механикалық қозғалыс заңдары физиканың бірінші бөлімі – механикада қарастырылады.

Біз механикаға жатқыза алатын физикалық дүниенің негізгі модельдері мыналар: 1) ньютондық, немесе классикалық, механика; 2) арнайы релятивистік механика; 3) кванттық, немесе толқындық механика.

Механикалық жүйелердің моделін жасау үшін маңызды абстракцияның бірі материялық нүкте ұғымы болып саналады. Материялық нүкте деп геометриялық мәні бойынша математикалық нүктеге эквивалентті, бірақ массасы бар физикалық нысанды айтады.

Материялық дене.

Әрбір қозғалысқа кем дегенде екі дене қатысады, сондықтан, қозғалысты сипаттау үшін, екі дененің бірін санақ денесі деп аламыз. Санақ денесі болып, негізінде кез келген дене кабылдана алады.

Қайсы бір санақ денесімен байланыста тұрған санақ жүйесін, мысалы тікбұрышты координаттар жүйесі түрінде көзімізге елестетуге болады. Кеңістіктің барлық нүктелерінің орналасу жағдайы сөзсіз, ойша алғандағы қатты, өзара перпендикуляр, тікелей санақ денесімен байланысқан, және координаттар жүйесінің басы деп аталатын, қайсыбір белгілі нүкте арқылы өтетін үш тік стерженьмен салыстырмалы түрде анықталған.

Озғалыс кезінде дененің деформациялануы (өлшемдері мен формасының өзгеруі) қозғалысқа әсер етпейді деп есептейміз, яғни оларды- абсолютты қатты дене деп атаймыз, берілген есептің шартында елемеуге болады.

Санақ жүйесі – санақ денесі және осы санақ денесімен байланысқан координаталар жүйесінен және уақыт өлшеу арқылы құрылады.

Ілгерілемелі қозғалыс, траектория, радиус-вектор.

Ілгерлемелі қозғалыс деп дене оның кез келген екі нүктесін қосатын түзу сызық орын ауыстыра келіп,өзінің бастапқы бағытыны параллель болып қалатын қозғалысты айтады.

Радиус векторы дегеніміз басы координата басымен сәйкес келетін, ал соңы қарастырылып отырған нүктемен сәйкес келетін векторды айтамыз.

Егерде нүктенің орыны радиус-вектормен берілсе, онда оны қандайда бір коррдината жүйесіне аударудың қажеті жоқ. Радиус-вектордың көмегімен нүктенің орналасуы кординатасыз формада сипатталады.

Материалдық нүктенің жылдамдығы және үдеуі. Орташа және лездік жылдамдық.