Анатомиялық және функционалді бұзылыстар

Жоғарғы ерін жырығы кезінде қосымша анатомиялық бұзылыстар байқалады: мұрын қанатының формасы өзгереді(ол шығыңқы болып келеді, перегородка қарама қарсы жаққа ығысады), еріннің терілі бөлігі қарама қарсы жаққа қарай қысқарады.

Жоғарғы ерін жырығы кезінде бала өмірінің бірінші күнінен бастап ауыз қуысының герметикалылығының төмендеуінен сору функциясы бұзылады.

Жоғарғы еріннің жасырын және жартылай жырықтары кезінде бала анасының омырауын алуы мүмкін, жоғарғы жақтың қалыпты дамыған альвеолярлы өсіндісіне және таңдайға омырау тіндерін қысып, сору актісіне қатысатың еріннің дамымаған бұлшықеттерін тілдің белсенділігімен компенсирлеу арқылы. Жырықтардың басқа формалары кезінде баланың тамақтануы тек қана жасанды болуы мүмкін. Сору функциясының ауыр формалары ерін және таңдай жырықтары бірге кездескен балаларда байқалады.

Жоғарғы ерін жырықтарын емдеу принциптері. Операцияның жастық көрсеткіштері. Типті оперативті әдістер.

1. Жоғарғы ерін жырығы (бір және екі жақтылы). Жоғарғы еріннің ерте пластикасы перзентханада немесе арнайы орталықтарда бала өмірінің бірінші сағатынд, күнінде жүргізіледі. Бала ернінің ерте пластикасының қарсы көрсеткіштеріне туа пайда болған даму ақаулары, туу кезіндегі жарақат, асфиксия, анасындаға туудан кейінгі қабыну үрдісі. Хейлопластика Фролова әдісі бойынша жүргізіледі.

Операция бала өмірінің 6айдан 12айға дейінгі мерзімдерде жүргізілуі мүмкін (оптимальді кезең). Баланың госпитализациясы арнайы стационарларда жүргізіледі. Операциялар радикальді емес болады– ақауды тек қана жабу(жара шеттерін жаңартады, теріні, ауыздың айналмалы бұлшықетін және ауыздың кіре берісіндегі шырышты қабықты түзету(препаровка), содан кейін қабаттап тігеді: еріннің шырышты қабығын, бұлшықетті және теріні) және радикальді. Радикальді операциялар кезінде жырықты жояды, жоғарғы ерінді ұзартады және мұрынның формасын түзетеді (Лимберг, Теннисон – Обухова әдісі, Миро-Обухова – Лимберг әдісі).

2. Жоғарғы ерін жырығы (бір және екі жақтылы) сүйектің жақ аралық айқындылығымен. Амбулаторлы жағдайларда Мак-Нил аппаратымен түзетіледі, содан кейін бала өмірінің 6айдан 12 айға дейінгі мерзімдерінде операция жүргізіледі. Хейлопластика әдістердің ішінен біреуімен жүргізіледі (А.А.Лимберг, Теннисон – Обухова әдісі, Хагедорн-Барского әдісі).Операция мерзімдері баланың жалпы жағдайына және ортодонтиялық емнің нәтижесіне байланысты болады. Индивидуальді жүргізіледі.

3. Жоғарғы еріннің және таңдайдың аралас жырығы. Ортодонтиялық көмекті жүргізеді (Қозғалмалы(плавающий)обтуратор дайындайды, аппарат Т.В.Шарова), содан кейін әдістердің біреуі бойынша хейлопластика жүргізеді велопластика, велофарингопластика.

4. Қалдықты (екіншілік) хейлопластикадан кейінгі жоғарғы ерін деформациясы. Әртүрлі жастық кезеңде (3-5 және үлкенірек) косметикалық ақаудың айқындылығына және ата анасының оған қалай қарайтынына байланысты оны жоюды жүргізеді.

5. Хейлопластикадан кейінгі мұрынның қалдықты деформациясы. Әртүрлі жастық кезеңдежоюды жүргізеді (14-16-18 жаста және үлкенірек жаста). Ринопластика, ринохейлопластика (Лимберг, Новоселов, Козина бойынша), гнато-периосто-ринохейлопластика қолданылады.

Жоғарғы ерін пластикасынан кейінгі асқынулар:

-тігістің ығысып кетуі(тіндерді дұрыс препараттамаудан, тіндерді мұқият қабаттап тігудің жетіспеушілігінен жараның жиектерінің шығуы);

- Жарада қабыну үрдісінің дамуы;

- ауыз қуысы кіреберісінің терең емес тыртықтың түзілуі;

Таңдайдың туа пайда болған жырықтары. Жіктелуі, анатомиялық және функциональді бұзылыстар.