ISBN 966-538-174-1 164 page

Ïî-ïåðøå, íàóêà â î÷àõ ñåëÿíèíà – öå ùå íå ïðàöÿ, ïî-äðóãå, íàø³ ñåëÿíè íå òàê³ çíîâó ñåíòèìåíòàëüí³. Ïðîñòî ä³òè ìàëè ãðàòè ðîëþ „ïàí³â“ íà ñëàâó ³ „ãîíîð“ ñâî¿ì áàòüêàì.

Äàðêà òåæ ìóñ³ëà áóòè çàâñ³äè ÷åïóðíî îäÿãíåíà, ïðèïóäðåíà, ñêàçàòè á, íåðîáà ç âèïëåêàíèìè ðóêàìè. Ìîæëèâî, ùî â öüîìó âèïàäêó âàæíå áóëî â î÷àõ ìàìè é òå, ùî Äàðêà áóëà çàðó÷åíà, 438

³ íàðå÷åíèé ì³ã, áî ìàâ äî öüîãî ïðàâî, ç’ÿâèòèñü â íèõ â êîæí³é ïîð³ äíÿ. Àõ, „ì³ã“ ³ „ìàâ ïðàâî“ ç’ÿâèòèñü â êîæí³é ïîð³ äíÿ, à â³í äåíü-ó-äåíü, òèæäåíü çà òèæíåì ïðèõîäèâ çàâñ³äè â îäí³é ³ ò³é ñàì³é ïîð³. Ïðèõîäèâ î 4-³é, à â³äõîäèâ î 6-³é ñïîëóäíÿ. Äàðö³ öÿ

êàðèã³äíà òî÷í³ñòü íàãàäóâàëà í³÷íå ï³ÿííÿ êîãóòà. Òîé òåæ í³êîëè íå ñï³çíÿºòüñÿ, í³ íå ïîìèëÿºòüñÿ ùîäî ÷àñó. Êîæíîãî äíÿ, ÿê íàáëèæàºòüñÿ ÷åòâåðòà, Äàðêà ä³ñòàâàëà ÿêáè ëåãêèõ ïàìîðîê³â.

Ìîæå… ìîæå… íàðåøò³ ñüîãîäí³ â³í çðîáèòü â³äõèë â³ä ö³º¿

ñàìîâáèâ÷î¿ íîðìè ³, ìîæå, ñï³çíèòüñÿ áîäàé íà ï³â ãîäèíè…

Ìîæå, íàðåøò³, áîäàé ðàç ïðèíåâîëèòü ¿¿ ñåðöå õî÷ òðîõè çàòóæè-

òè çà íèì. Ïî äâîõ òèæíÿõ ïîáóòó äîìà âîíà ïåðåêîíàëàñü, ùî ¿¿

ìð³ÿ í³êîëè íå çä³éñíèòüñÿ. Áóëà öå îäíà ç òèõ ìð³é, ùî ¿õ æèâ-

öåì çàêîïóºìî â ìîãèëó. Íå ðàç, äèâëÿ÷èñü îòàê íà éîãî ñïîê³éíå, áåçïå÷íå ëèöå, âîíà ÷óëà ïîòðåáó çàïëàêàòè íàä íèìè îáî¿ìè. Îä-

íå çíàëà âæå òåïåð: êîõàííÿ ¿õ í³êîëè íå ä³éäå äî ðîçöâ³òó, à çíè-

䳺 ïåðåä ÷àñîì ç íàäì³ðó òîãî ëàã³äíîãî, ñìåðòîíîñíîãî ñïîêîþ, ùî îìîòàâ ¿õ. Òàê, ÿê äåÿê³ òðîï³êàëüí³ ðîñëèíè íàä³þòü â íàøèõ âàçîíêàõ ç íàäì³ðó âîäè, õî÷ áåç íå¿ ³ íå ìîãëè á æèòè.

²íîä³ çíå÷åâ’ÿ âäàðÿëà íà íå¿ õâèëÿ òâåðåçîñòè é áóíòó: ÷îìó âîíà ìàëà á ³òè çàì³æ çà Ñòåôêà ϳäã³ðñüêîãî? Ïðàâäà, çâè÷àéíî òàê áóâàº, ùî íåäóæ³ çàêîõóþòüñÿ ó ñâî¿õ ñåñòðàõ-æàë³áíèöÿõ, àëå

ïîäðóææÿ? Áî ³ ñïðàâä³, ÷è â òîé ÷àñ, ÿê âîíà ïî÷àëà áóëà ï³êëó-

âàòèñü Ñòåôêîì ï³ä ÷àñ éîãî „íåäóãè íà çðàäó“ Ëÿë³ Äàíèëþê³âíè,

÷è äóìàëî ÿêå ç íèõ â òîé ÷àñ ïðî ïîäðóææÿ? Òà ñàìå òåïåð, êîëè òàê çâàíà „åêçèñòåíö³ÿ“ áàòüêà âèñ³ëà íà âîëîñêó, òàê³ ì³ðêóâàííÿ

áóëè íàéìåíøå íåñâîº÷àñí³ ³ çãîðè ïåðåñóäæåí³. Âîíà ìóñ³ëà á ñïà-

ëèòèñü ç ñîðîìó, ÿêáè ò³ëüêè ñåáå òóò ìàëà íà äóìö³. Î, ìàþ÷è çà ñîáîþ òàêèé âäÿ÷íèé ïðåäìåò, ÿê ôðàíöóçüêà ìîâà, âîíà äàëà á ñî-

á³ ùå ðàäó ó ñâ³ò³. Íàïåâíå! Àëå áàòüê³â äîáèëî á ñàìå ïî÷óòòÿ

áåçñèëëÿ é òà ñòðàøíà äëÿ íèõ ñâ³äîì³ñòü, ùî âîíè íå ó ñèëàõ äî-

ïîìîãòè ñâî¿é äèòèí³ äîê³í÷èòè ñòó䳿. Âîíà æ çíຠäîáðå òèõ ëþ-

áèõ ñâî¿õ „ñòàðîñâ³òñüêèõ ëþäåé“.

Îòæå, „æåðòâà ðîäèíè“, ùî?

ͳ, ÷îìó â³äðàçó õâàòàòèñü çà ñàì³ êðàéí³ òîíè, êîëè ì³æ íèìè º ùå ö³ëà ´àìà ïåðåëèâíèõ, ãíó÷êèõ ï³âòîí³â? Íå ìîæíà æ ñòàâè-

òè ñïðàâè ñàìèì ´óäçóâàòèì ðóáîì: àäæå âîíà ëþáèòü Ñòåôêà íà 439

ñâ³é ëàä. Âîíà õîò³ëà á, ìîæå, ò³é ëþáîâ³ íàäàòè òðîõè øòóäåðíî¿

ôîðìè? Î Áîæå ìèëîñåðäíèé, ÿêà æ³íêà öüîãî íå õî÷å? Àäæå, âëàñíå, íà ö³ì îñíîâóºòüñÿ îòå ïðèìàíëèâå, ã³ðêî-ñîëîäêå „íåïîðî-

çóì³ííÿ ñòàòåé“. Âîíî ïî÷àëîñü çà Àäàìà é Åâè ³ ïîâ³ê òàê óæå

áóäå: æ³íêà áóäå çàäèâëåíà ó ôîðìó, ìóæ÷èíà – ó çì³ñò ðå÷³, à íåïîðîçóì³ííÿ ì³æ íèìè ïðèéäóòü âæå ñàì³ â³ä ñåáå.

Ùå é ïðè¿õàëè Óëÿíè÷³ íà ñâÿòà, ³ Äàðêà ìàëà ð³çêèé ïðèêëàä ïîäðóææÿ, â ÿêîìó îäíå ç ïàðòíåð³â ñòðàòèëî ãîëîâó ñêîð³øå, çàêè ùå âñòèãëî çàñòàíîâèòèñü íàä âàæí³ñòþ òàêîãî çâ’ÿçêó.

Äìèòðî Óëÿíè÷ (î ìîëîäîñòå çà êåäðîâèì ìîñòîì!), êîëèñü äó-

øà ¿õ âåðåí÷àíåöüêî¿ áðàò³¿, íàéâèùèé ñóääÿ â ¿õ ãóðò³, ùèðèé äðóã-äîðàäíèê êîæíîìó çîêðåìà, òîé Óëÿíè÷, ùî, çäàâàëîñü, ñåð-

öå ñâîº íîñèâ íà îäâåðò³é äîëîí³, ñüîãîäí³, òèõèé ³ òåìíî-æîâòèé, ðîáèâ âðàæ³ííÿ çàñóøåíî¿ ãðóøêè.

² ñë³äî÷êó íå çàëèøèëîñü ïî ò³ì Óëÿíè÷åâ³. Öåé – íå äåêëà-

ìóâàâ á³ëüøå íà âñ³ ãðóäè ïðîëîãó äî Ôðàíêîâîãî „Ìîéñåÿ“, íå

çàïàëþâàâñÿ â äèñêóñ³¿, íå òîâê êóëàêîì îá ñò³ë ³ íå êëÿâ, íå îá-

ñòîþâàâ í³êîëè ñâî¿õ çàñàä. (×è æ áè âæå ¿õ á³ëüøå íå ìàâ?). Òå-

ïåð â³í óæèâàâ ïðèñòîéíî¿, îñâÿ÷åíî¿ çàêîíîì, íàçâè „ðóìóí“ çà-

ì³ñòü ïîã³ðäëèâîãî, çàãàëüíîóêðà¿íñüêîãî „ïîñòîëàê“. Íàáðàâ çâè÷-

êè, éäó÷è âóëèöåþ, îãëÿäàòèñü ñòîðîæêî íà âñ³ ñòîðîíè ³ ãîâîðèòè ïîøåïêè.

×è Óëÿíè÷ æèâ ³ùå? Íå áóëî ñóìí³â³â ùîäî öüîãî, ÿê ³ ùîäî òîãî, ùî ìîçîê ä³ñòàâ óæå ñâîþ ãîëêó. À âò³ì, ìîæå, äëÿ Óëÿíè-

÷à îñîáèñòî áóëà êðàùà íàâ³òü êîíàíäîéë³âñüêà ãîëêà, í³æ ñâ³äî-

ì³ñòü ïîäðóæíüî¿ òðàãå䳿.

Ùå äàâí³øå, ïåðåä ñâî¿ìè çàðó÷èíàìè ç³ Ñòåôêîì, Äàðêà çäî-

ãàäóâàëàñü äåùî. Êîëè âîíà ñòàëà, òàê ìîâèòè á, ÷ëåíîì ðîäèíè ϳäã³ðñüêèõ, òîä³ Îðèñüêà âèñï³âàëà âñå äî ðåøòè. (̳æ ñåñòðàìè ϳäã³ðñüêèìè ³ñíóâàëà çäàâíà ÿêàñü òóïà, áëèæ÷å íå çíàéîìà Äàð-

ö³, âçàºìíà íåõ³òü).

Ïî÷àëîñü îòå â Óëÿíè÷³ â³ä õâèëèíè, ÿê íà ñâ³ò ïðèéøëà Ìî-

òðÿ. „Îô³ö³éí³ â³ñò³“ ðîäèíè ϳäã³ðñüêèõ ïîäàâàëè òîä³, ùî ïîð³ä áóâ íåçâè÷àéíî âàæêèé, òàê ùî áåçïîñåðåäíüî ï³ñëÿ íüîãî Ñîô³ÿ

ìóñ³ëà ï³ääàòèñü îïåðàö³¿, ÿêà ïîêëàëà ðàç íàçàâæäè õðåñòèê íà ¿¿

äàëüøå ïîòîìñòâî. Îðèñÿ âèñì³ÿëà ö³ ïîãîëîñêè. Öå âñå – íåïðàâ-

äà. Ñîô³ÿ ùîéíî â ð³ê ï³ñëÿ Ìîòð³ äîáðîâ³ëüíî ï³ääàëàñü íåáåç-

ïå÷íîìó â äàëüøèõ íàñë³äêàõ é íååòè÷íîìó íàñâ³òëåííþ ïðîìåíÿ-

ìè Ðåíò´åíà. Îðèñÿ âèñëîâèëà çîâñ³ì îäâåðòî ñâîþ äóìêó ïåðåä ìàéáóòíüîþ áðàòîâîþ: Ñîô³ÿ íå ìîãëà ïåðåáîë³òè òîãî, ùî ä³â÷èí-

êà íå âäàëàñü ó ìàìó ³ ç³ ñòðàõó, ùîá ùå êîòðàñü ¿¿ äèòèíà íå ïðèé-

øëà íà ñâ³ò òàêà ïîãàíà, ÿê îöÿ, íå õîò³ëà çàãàëîì á³ëüøå ðîäèòè.