ISBN 966-538-174-1 158 page

ìè. ² òàê äåíü ³ í³÷. À â÷åí³ ô³çèêè äàë³ ëîìëÿòü ñîá³ ãîëîâó íàä perpetuum mobile*!

– Ìåí³ êàçàëà ïàí³ Çîÿ, ùî òè áóëà íà Âèñîê³é…

Äàðêà ÷óº éîãî çë³, äîê³ðëèâ³ î÷³ ³ çíàº, ÿê â íüîìó êèïèòü â³ä òîãî, ùî ïåðøèé ìóñ³â ïðîëîìèòè ¿õ íàâìèñíó ìîâ÷àíêó. Àëå ñòà-

ëîñÿ, ³ òåïåð âæå ìîæíà âñå ãîâîðèòè ³ ïðî âñå ïèòàòè.

– Áîãäàíå, ÷îãî òè ïîêèíóâ ñâî¿õ?

Ðóõ ãîëîâè, ÿê ó âðàçëèâîãî íà çâóêè ìîëîäîãî êîíÿ. Ïî õâè-

ëèí³:– Áî íå õîò³â ïðîäàòè ñåáå…

– Áîãäàíå!

– Òîá³ íå ÿñíî? Ìàìà òîþ áðàíñîëºòîþ õîò³ëà ìåíå ñîá³ êó-

ïèòè. Î, íàïåâíî, ïîäóìàëà ñîá³ õèòðî: òåïåð ÿ éîãî ìàþ ó ðóêàõ,

* â³÷íèé äâèãóí (ëàò.).

áî ìàþ éîãî òàéíó ïåðåä òàòîì. Ñàïð³ñò³! Þâåë³ð ìåíå îøóêàâ, òîé ïåñ ³ç ïðåôåêòóðè îãðàáèâ, à òåïåð ùå ìàìà õîò³ëà âïåêòè ïðè ò³ì ñâîþ ïå÷åíþ.

³í ñ쳺òüñÿ íåãàðíî. Íå çíàòè ÷îìó, ñì³õ éîãî íàãàäóº ñï³â ï’ÿíèõ âóëè÷íèöü.

– Ìàìà, Áîãäàíå, – çàâñ³äè äëÿ íàñ ìàìà, ³ ÿ íå óÿâëÿþ ñîá³, ÿê ìàëà á âîíà êóïóâàòè ó ñåáå ñâîþ âëàñíó äèòèíó… Íå ðîçóì³þ òåáå.Áîãäàí ïóñòèâ ç â³òðîì Äàð÷èíó óâàãó.

– Àëå ÿ ïåðåá³ã ¿¿ ³ ñàì óñå ðîçïîâ³â ñòàðîìó. ³í çðàçó íå ì³ã çðîçóì³òè òàêî¿ ïðîñòî¿ ðå÷³, ÿê òå, ùî ð³äíà æ³íêà îøóêàëà éîãî.

À ÿê çðîçóì³â – óâàæàé, äå ëîã³êà ó ñòàðîãî! – òî ïî÷àâ ñâàðèòè íà ìåíå. Çàáóâ ñòàðèé, ê³ëüêî ìåí³ ðîê³â, ³ äàâàé êðè÷àòè íà ìåíå.

Ñì³øíå, ùî?

Äàðêà ÷óº, ùî öåé ãóìîð âèá³ëüíèêà, òî ò³ëüêè ïðèòîêà, ùîá âèãîâîðèòèñü ç òîãî, ùî îáâèëîñü áîë³ñíèì îáðó÷åì äîâêîëà äóø³.

Äàí, çðåøòîþ, ÿê áàãàòî ³íøèõ éîãî ðîâåñíèê³â, óâàæàâ, ùî ãëóì íàä âëàñíèì íåùàñòÿì çàáåçïå÷óº ëþäèíó ïåðåä ïðèíèçëèâèì ñï³â÷óòòÿì éîãî ñåðåäîâèùà.

– ß íàâìèñíå ïðîâîêóâàâ ñòàðîãî, ùîá â³í ùå äóæ÷å êðè÷àâ íà ìåíå. Ìåí³ ñòàëî ïîò³ì óæå æàëü „ôàòåðêà“*, ³ ÿ õîò³â ç ÷èñòîãî ìèëîñåðäÿ íàä íèì ³ ìàìîþ äîâåñòè äî òîãî, ùîá â³í ìåíå âèãíàâ ç õàòè. ß çíàâ, ùî, ÿê ï³äó ç äîìó í³áèòî ñàì, òî ìàìà â³äõîðóº

öå. Àëå ñòàðèé ïåðåä÷óâ ìîþ „Hintergedanke“**. ³í óñòàâ, â³ä÷è-

íèâ äâåð³: ïðîøó! Öå âèãëÿäàëî áëàçíóâàòî, àëå â³í çàïèòàâ, ÷è ìî-

æå ïîìîãòè ìåí³ ñïàêóâàòè ðå÷³. ß ïîäÿêóâàâ éîìó òàê ñàìî ÷åì-

íî. Ðå÷³ ³ òàê áóëè âæå ñïàêîâàí³. Òè çíàºø, ÿê ÿ óáðàâ êàïåëþõ íà ãîëîâó, òî ìàìà ÷èñòî ÿêáè çàâìåðëà. Ùå ç ïîðîãà ÿ õîò³â çà-

âåðíóòè. Àëå ÿ ñêàçàâ ñîá³: „ßê òåïåð ï³ääàøñÿ, òî áóäåø çîâñ³ì ñëàáîþ ëþäèíîþ ³ í³êîëè í³÷îãî â æèòò³ íå îñÿãíåø“. Ùîñü ÿêáè ãåïíóëî ìåíå ïî ïîòèëèö³: „Ìàðø âïåðåä“ – ³ ÿ ï³øîâ. ² ùîéíî òåïåð ÿ â³ä÷óâàþ, ÿêà öå ðîçê³ø ìîãòè íàëåæàòè ò³ëüêè äî ñåáå.

Ðîçó쳺ø? „Ö³ëèé“ íàëåæó äî ñåáå. Ö³êàâå, ïðèºìíå âðàæ³ííÿ!

×àñîì çäàºòüñÿ ìåí³, ùî ÿ ëåäâå òåïåð íà ñâ³ò ïðèéøîâ. Íå â³ðèø?

* òàòêî, âä í³ì. ñëîâà Vater – áàòüêî.

** çàäíÿ äóìêà (çäåá³ëüøîãî ç òàºìíèìè íàì³ðàìè) (í³ì.).

Ñïðàâä³ òàê, ÿê áè ÿ, íàðåøò³, â³ä³ðâàâñÿ â³ä ìàìèíîãî ÷åðåâà ³ áåç-

ïîñåðåäíüî äèõàâ ïîâ³òðÿì.

Äàðö³ íàë³òàþòü íà äóìêó Çî¿í³ ñëîâà: „Òàê³ òåïåð ä³òè… ² âè ï³ñëÿ òîãî áàæàëè á ùå ¿õ ìàòè?“

– Íó, ùî æ, – êàæå Äàðêà, àáè ÿêîñü â³ä³çâàòèñü, – ÿê òîá³

äîáðå ç òèì…

– Ùî òè çíàºø! ß ïðîñòî ðîáëþ ñîá³ òàê³ ñì³øí³ åêñïåðèìåí-

òè: âìèñíå êèäàþ íîòè íà çåìëþ ³ éäó ñîá³ ç õàòè. Ïðèõîäæó äî õàòè ³… ùî çà ðîçê³ø! Íîòè ëåæàòü òàì, äå ÿ ¿õ ïîêèíóâ! Àëå âè, æ³íêè, – äîêèíóâ ëåãêîâàæíî êð³çü çóáè, – íå ìàºòå í³ÿêîãî çðîçóì³ííÿ äëÿ îñîáèñòî¿ ñâîáîäè! Âè ùàñëèâ³, ÿê ìîæåòå ¿¿ ñòðà-

òèòè, ùî?

Çäàºòüñÿ öå áóâ íàòÿê íà Äàð÷èí³ çàðó÷èíè. ×åðåç òå ³ Äàðêà â³äïîâ³ëà äîñèòü ðîçäðàæíåíî:

– Òàêè òàê, àëå áåç íàøî¿ íåâîë³ íå áóëî á âàøî¿ ñâîáîäè.

Òâîÿ ìàìà òåæ, ÿêáè…

– Àõ, ìàìà! – â³í âèáóõíóâ. – Ùî òè ìîæåø çíàòè ïðî òå, ÿê âîíà ìåíå â’ÿçàëà ñîáîþ? Íà êîæí³ì êðîö³ ÷óâ ÿ ¿¿ ò³íü ççàäó ñåáå. Òàêà „Affenliebe“*, ÿê ¿¿ ìàþòü íàø³ ìàìè äî íàñ, ïîâèííà áóòè ïîë³ö³éíî çàáîðîíåíà. Òè æ çíàºø, – ÿ ìóøó âñå âíî÷³, íå

ðàç àæ íàä ðàíêîì, âåðòàòèñü äî õàòè ³… îé, ÿ ùå íå òîðêíóâñÿ

êëÿìêè, ÿê ìàìà âæå çáóäèëàñü, âæå çàñëóõîâóº, âæå íàìàãàºòüñÿ

ç ìî¿õ êðîê³â âè÷èòàòè, â ÿê³ì ãóìîð³ ³ ÿêîìó ñòàí³ ÿ ïðèéøîâ äî õàòè. Àáî áóâàº, ùî òàê íå ðàç äëÿ æàðòó ïåðå¿äó ïàëüöÿìè ïî êëàâ³ÿòóð³, à âîíà â êóõí³ ïåðåñòຠâæå êàâó íà ìëèíêó ìîëîòè, ùîá ìåí³ íå „ïåðåøêîäæàòè“. Îõ, òà â³÷íà óâàæëèâ³ñòü… òà äóðíà îï³êà íàä³ ìíîþ, ñòàðèì õëîïîì, äîâîäèëà ìåíå äî êðàéíîñòè.

ß ìóñ³â âèïðîâàäèòèñÿ â³ä íèõ, ìóñ³â óæå ïåðåòÿòè òîé ãîðä³éñüêèé âóçîë!…

– À ÿ äóìàëà, ùî êîæíèé ìèñòåöü ïîâèíåí áè ìàòè êîãîñü, õòî çàéìàâñÿ á íèì â áóäåíí³ì æèòò³, – êàæå íå äóæå ïåðåêîíëèâî Äàðêà.

Äàíèëþê ñ쳺òüñÿ ñóõî ³ âèñîêî:

– Òî òè çëå äóìàëà, Äàðêî. Ìèñòöåâ³ íàéêðàùå, ÿê â³í í³êîãî íå ìຠêîëî ñåáå. Âñå òå íàêóïó: ìàìà, òàòî, íàðå÷åí³, æ³íêà, ä³òè,

* íåðîçâàæëèâà (ñë³ïà) ëþáîâ; áóêâ. ìàâï’ÿ÷à ëþáîâ (í³ì.).

âñå òå – ò³ëüêè êóëÿ ïðè íîç³. Òàê íå ìîæíà. Àáî ðîäèíà, àáî ìóçà. Òè äóìàºø, – çâåðíóâñÿ íåñïîä³âàíî ì’ÿêèì òîíîì, – ùî ÿ â³äð³êñÿ çàãðàíèö³? Òè äóìàºø, ùî ÿ ùå íå áóäó òàì? ß íå ç „âî-

ëþíòàðèñò³â“, – çðîáèâ íàòÿê íà Äàð÷èí³ ³äåîëîã³÷í³ ïåðåêîíàí-

íÿ1, – ÿ íå âì³þ òàê ãàðíî âèñëîâëþâàòèñü ïðî ñèëó âîë³, ÿê

„âàø³“, àëå çíàþ, ÷îãî ÿ õî÷ó!

ϳäíåñëà íà íüîãî ñâî¿ ñ³ðî-ñèâ³, âîãê³ î÷³. Áóâ ó íèõ ïîäèâ ³ ùîñü ç íàéêðàùîãî ´àòóíêó ïîêîðè, ùî éîãî çàâñ³äè ìຠæ³íêà äëÿ ìóæåñüêîãî ñåáåëþáñòâà.

Äâàäöÿòü ³ òðè ðîêè ìຠÁîãäàí Äàíèëþê ³ çíຠâæå, ÷îãî õî÷å

â æèòò³, – ÷è öå íå îñÿã?! ² òî òîä³, êîëè Çîÿ íåð³øåíà, âàãàºòüñÿ

ì³æ õìàðàìè ³ çåìëåþ, êîëè ðóäèé ¥èíüî ²âàí÷óê íå ìîæå â³äíàé-

òè ñåáå ó ÷àñ³, êîëè Íàòàëêó Îð³õîâñüêó ñïàëþº íàäì³ð âëàñíî¿, íåçóæèòî¿ åíå𴳿, êîëè âñ³ âîíè, ÿê âåñíÿí³ âîäè, øóêàþòü ùîéíî áåðåã³â äëÿ ñåáå, – â³í îäèí ì³æ íèìè, ì³øàíåöü äâîõ ðàñ, â³í îäèí áà÷èòü âèðàçíî ñâîþ ìåòó ³ áåçîãëÿäíî ïðÿìóº äî íå¿!