В) қоғам ішінде конфронтациға жол бермеу

Г) + еркін азаматтар мен жеке секторлардың өздері үшін тиімді шараларды қолдануға жағдайлар қалыптастыру

Д) көші-қон ағымына бақылау жасау

68. Әлеуметтік институттың басты артықшылығы:

А) + алдын ала болжам жасау, сенімділік, тұрақтылық

Б) күтпеген шешім жасау

В) эксперимент мүмкіндігі

Г) кездейсоқтық, тосыннан шешім жасау

Д) ретсіздік, тұрақсыздық

69. Институт ең алдымен неге негізделеді?

А) мүдделердің сәйкестігіне

Б) қажеттіліктер деңгейінің бірдейлігіне

В) міндеттемелерді әлеуметтік реттеушілікке

Г) тәжірибе алмасуға

Д) + ара қатынастарды әлеуметтік реттеушілліке

70. Институттардыњ іскерлігіне де қосылатын талаптың жеке биліктен айырылуы неге негізделеді?

А) адамды винт сияқты кµз алдыға елестету

Б) сәйкес елді күтуі бар әлеуметтік іскерліктер

В) әлеуметтік институттың жұмыс істеуінің тұрақсыздығы

Г ) + әлеуметтік институттың жұмыс істеуінің тәуелсіздігі

Д) әлеуметтік институттың жұмыс істеуінің тәуелділігі

71. Институттардың тиімділігін арттыруда не мүмкіндік туғызады?

А) жеке жауапкершіліктің жоғарғы деңгейі

Б) + еңбек бөлінісі және кәсібилік

В) материалдық мүдделік

Г) моральдың мүдделік

Д) санкциялар

72. Төменде көрсетілген әлеуметтік институттендірілген байланыстардан формалды еместерін бөліп көрсетіңіз:

А) + достық

Б) шаруашылық қызмет

В) ғылыми ізденіс

Г) білім

Д) нарық

73. “Орта қолды” деп кімдерді айтады:

А) + кәсіби деңгейінің төмендігі көп жағдайда жалпы мәдени деңгейінің төмендігімен ұштасқанды:

Б) жоғары білімі болмағанды

В) кәсіби деңгейінің жеткілікті болып, бірақ та мәдени потенциалы болмағанды

Г) мамандығына сәйкес емес жұмыстың артық болуы

Д) жоғарыда айтылғандардың бәрі де

74. Әлеуметтану ғылымдары жүйесінде әлеуметтану зерттемелерінің өзіндік ерекшелігі байқалынады, өйткені әлеуметтанудың зерттейтіні:

А) адам өміріндегі экономикалық сала

Б) адам өміріндегі саяси сала

В) адам өміріндегі әлеуметтік сала

Г) адам өміріндегі мәдени сала

Д) + қоғамдағы адам

75. Макроәлеуметтанудың зерттейтіні:

А) әлеуметтік алмасу теориясы

Б) әлеуметтік интеграция теориясы

В) шағын топтардағы әлеуметтік құбылыстар мен процестер

Г) + халықаралық қатынастар мен әлеуметтік жүйелер деңгейіндегі әлеуметтік құбылыстар мен әлеуметтік процестер

Д) тұлға аралық қатынастар

76. Социологияда тарихилық принцип қандай әлеуметтік ақиқатты білдіреді?

А) дамушы

Б) жүйелі

В) жүйеден тыс

Г) уақыт кеңістігінде дамушы және өзгеруші

Д) +уақыт кеңістігінде өзгеретін

77. Бақылау сұхбат, анкеттеу қай әдіске жатады?

А) әлеуметтік өлшеу әдісіне

Б) эксперимент әдісіне

В) сұрыптау әдісіне

Г) эмпирикалық әдісіне

Д) +әлеуметтік өлшеу тәсілдеріне

78. Нақты зерттеу мақсатына бағындырылған, жүйелілік және фактілерге негізделген әдіс:

А) +бақылау

Б) сұхбат

В) құжаттарды талдау

Г) социометрия

Д) эксперимент жасау

79. Көпшілік және қатынасушының аты-жөні көрсетілмейтін әдіс:

А) сұхбат

Б) +сауал хат

В) сауалдама

Г) социометрия

Д) құжаттарды зерттеу

80. Постиндустриалды (индустриядан кейінгі) қоғам қандай еңбекке негізделген?

А) + автоматты

Б) рухани

В) материалдық

Г) шаруашылыққа

Д) жұмысқа қызығушылыққа

81. Еңбек ұйымы қалыптасу кезеңінде келесі сатылардан тұрады:

А) синтез, дифференциация, интеграция

Б) интеграциялау, ыдырау

В) + синтез, дифференциация, интеграция болашақтыњ дамуы

Г) синтез интеграциялау

Д) дифференциялау, интеграциялау

82. Мэйо қай жылдары арасында “Уестерн электрик” фирмасында зерттеуді басқарды:

А) 1929-1933жж

Б) 1928-1932жж

В) + 1927-1932жж

Г) 1930-1934жж

Д) 1927-1930 жж

83. Қоғамның негізгі белгісі:

А) әлеуметтік байланыс

Б) +аймақ (территория)

В) қауымдастық

Г) автономдығы

Д) интеграциялық күші

84. Стратификациялау жіктелу себептеріне М.Вебер қай критерийлерді белгіледі:

А) материалдық статус

Б) ағайынды байланыстар

В) + мәртебені және саяси партияны

Г) экономикалық қарым-қатынасты

Д) кәсіби (мамандыќ)

85. Қай әлеуметтік зерттеу мазмұны бойынша шектелген мақсаттарды шешеді?

А) + бақылаулық

Б) суреттемелік

В) сараптамалық

Г) әлеуметтік

Д) әдістемелік

86. Басшының бір шешім қабылдау алдында, қол астындағы адамдармен олардың пікірімен санасуы қай стильге жатады?

А) авторитарлық

Б) + демократиялық

В) либералдық

Г) феодалдық

Д) ұйымдастырушылық

87. Барлық адам қажеттіліктерін жіктеп, оларды тіректік және туынды деп бөлген ғалым:

А) Ф. Херцберг

Б) Ф.Тейлор

В) + А.Маслоу

Г) А.Файоль

Д) Ф.Б.Скиннер

88. Әлеуметтану ғылымында ұжым мүшелерінің арақатынасын анықтаудың негізінде ұжым ішін жєне ұжымаралық байланыстарды зерттеуге бағытталған:

А) эксперимент

Б) + социометриялық сұрақ-жауап

В) сауалхат

Г) сұхбат

Д) бақылау

89. Әлеуметтанудың алғашқы әдістерінің бірі болған:

А) + тарихи-салыстырмалы әдіс

Б) эмпирикалық әдіс

В) әдістеме

Г) айла-тәсілдер

Д) құралдар

90. Әлеуметтанушылар әлеуметтану әдістемелігін түрліше түсінеді. Әдістемелікті әлеуметтік талдаудың техникасы мен процедурасының жиынтығы ретінде қарайтындар:

А) дәстүршілер

Б) теорияшылар

В) + эмпириктер

Г) марксшілдер

Д) функционалшылар

91. Қоғамның әлеуметтік өміріне не жатады?

А) саяси қатынастар

Б) + адамдар қауымдастығы арасындағы қатынастар (топтар, жіктер, ұжымдар)

В) экономикалық қатынастар

Г) түрлі жағдайдағы адамдардың мінез-құлықтары

Д) қоғам өмірінің рухани саласында қалыптасатын қатынастар

92. Әлеуметтанудағы алғашқы бағыт:

А) материализм

Б) идеализм

В) + позитивизм

Г) интернационализм

Д) марксизм

93. Ресейде тұңғыш кәсіби әлеуметтанушы болған кім?

А) А.Герцен

Б) Н.Данилевский

В) П.Сорокин

Г) + Н.Михайловский

Д) Г.Плеханов

94. ХІХ ғасырдағы Ресей әлеуметтануында қай бағыт мейлінше дамыды?

А) марксизм

Б) органицизм

В) + позитивизм

Г) субъективизм

Д) идеализм

95. Ресейде қай жылдары әлеуметтану институты құрылды?

А) +1919ж

Б) 1885 ж

В) 1900ж

Г) 1905ж

Д) 1925ж

96. Ресейде субъективті әлеуметтанудың іргесін қалаушы кімдер?

А) Н.Данилевский

Б) П.Сорокин

В) Н.Михайловский

Г) + Н.Бердяев

Д) М.Ковалевский

97. ХХ ғасырдағы Ресейдің атақты әлеуметтанушысы кім?

А) Н.Бердяев

Б) С.Соловьев

В) +П.Сорокин

Г) В.Лукачарский

Д) В.Ленин

98. П.А.Сорокин қай тұжырымдамалардың авторы болып саналады?

А) диалектикалық материализм

Б) тарихи материализм

В) + әлеуметтік стратификация мен мобильдік

Г) қоғамныњ мәдени-тарихи типтік теориясы

Д) субъективтік идеализм

99. “өмір сапасы” деген ұғымды ең бірінші болып ғылыми айналымға енгізген кім?

А) Н.Аитов

Б) В.Мордкович

В) К.Маркс

Г) +Д.Гэлбрейт

Д) Ф.Тейлор

100. Білім саласында қандай тұрақты моделдері бар:

А) + интенсивті, өнімді, экстенсивті

Б) тәжірибелік, өнімді

В) тиімділік, тәжірибелік

Г) сенімділік, тиімділік, өнімді

Д) экстенсивті, өнімді, тәжірибелік

РК №2

101. “Ғылыми басқарушылықтың” концепциясы негізін қалаушылар:

А) +Ф.Тейлор, А.Файоль

Б) Ф.Херцберг, А.Файоль

В) А.Маслоу, Э.Мэйо

Г) Б.Скиннер, Ф.Херцберг

Д) Э.Мэйо, Ф.Тейлор

102. А.Здравомыслов еңбек қызметі себептеріне бірінші деңгейге нені қойды:

А) еңбектің мәнін

Б) еңбек мазмұны

В) еңбек мазмұнын

Г) ұжымдағы қарым-қатынасты

Д) + материалдық қызығушылықты

103. Социометрия қай әлеуметтік психолог зерттеу әдісі ретінде ұсынған:

А) И.Кон

Б) Т.Экславская

В) + Я.Морено

Г) Р.Мертон

Д) Э.Дюркгейм

104. Қазақстандағы ХХІ ғасырдың алғашқы ширегінде сипаттайтын негізгі ұғымдар:

А) саяси тұрақтылық, егемендік

Б) құқықтық мемлекет, құқықтыќ қорғалыс

В) патриотизм және ұлтшылдық

Г) + барлық қазақстандықтардың өркендеуі, қауіпсіздігі мен тұрмыс халін жақсарту

Д) ұлттық менталитет, ұлттың аман-саулығы

105. Қазақстан үшін бірінші орындағы ұзақ мерізімділік приоритет не?

А) ішкі саяси тұрақтылық

Б) энергетикалық ресурстар

В) инфрақұрылымдар

Г) кәсіби қауіпсіздік

Д) + ұлттық қауіпсіздік

106. Қажетті құралдардың болмау жағдайында аурумен күресудің және денсаулықты нығайтудың стратегиясы неден басталады:

А) шетел инвестициясынан

Б) халықаралық интеграциядан

В) қайырымдылық ұйымдардан, демеушілердің көмегімен

Г) есірткілерден әкелгені мен тартқаны үшін жазалауды күшейтуден

Д) + азаматтарды салауатты өмір салтына дайындаудан

107. Батыс социологияда қақтығыс бағытын дамытқан қай әлеуметтанушылар:

А) Т.Парсонс, Р.Мертон

Б) + Р.Дарендорф, Л.Козер

В) П.Сорокин, М.Вебер, Г.Спенсер

Г) Д.Белл, Р.Парк

Д) Г.Зиммель, Э.Дюркгейм

108. Жеке адамның қоғамнан безуін (кезбеулік, маскүнемдік, нашақорлық) әлеуметтану былайша түсіндіреді:

А) аталмыш категорияларға мемлекеттік көмек көрсету бағдарламасының болмауы;

Б) + заңды құралдармен мақсатқа жетуге тырысудың сәтсіздігімен

В) мектеп білімінің кемдігімен

Г) жеке адамның генетикалық бейімділігімен

Д) өзін-өзі бекітуге тырысумен

109. О.Конт қай терминдерді алғашқы қолданды?

А) философия

Б) + социология

В) социометрия

Г) политология

Д) психология

110. Адамдар қауымдастығы арасындағы қатынастар (топтар, жіктер және ұжымдар т.б.) қоғамның қай саласындағы өміріне жатады?

А) + әлеуметтік

Б) саяси

В) рухани

Г) материалдық

Д) өндірістік

111. О.Конт қандай негізгі еңбекті жазды?

А) Правила социологического метода

Б) + Курс позитивноой философии

В) Самоубиство

Г) Социальная стратификация

Д) Социальная этика

112. Г.Спенсер әлеуметтануда қай бағытта негізделген?

А) субъективті әлеуметтану

Б) + әлеуметтік дарвинизм

В) эволюционизм

Г) тарихи материализм

Д) субъективті идеализм

113. Дж. Г.Мид социологияда қай теориясының авторы?

А) субъективті идеализм

Б) дағдарыс бағыты

В) + әлеуметтік интеракция (өзара әрекет)

Г) функционалдық

Д) материализм

114. Әлеуметтік стратификация және мобилділік тұжырымдамаларының авторы:

А) Н.Данилевский

Б) + П.Сорокин

В) О.Конт

Г) А.К.Гастев

Д) Р.Мертон

115. П.Сорокин 1927ж. социологияға қай терминін енгізді?

А) + әлеуметтік мобилдік

Б) әлеуметтік стратификация

В) әлеуметтік факт

Г) әлеуметтік қатынас

Д) әлеуметтік норма

116. Жеке адамның немесе топтың әлеуметтік мәртебесінің өзгеруі бұл не?

А) + әлеуметтік мобилдік

Б) мамандық өзгеруі

В) қоғамның деңгейі өзгеруі

Г) діни және наным сезімдік бағыттардың өзгеруі

Д) әлеуметтік ролі өзгеруі

117.Әлеуметтік құрылым қай компоненттерді біріктірген?

А) әлеуметтік байланыс

Б) әлеуметтік қарым-қатынас

В) мәртебе (статуВ)

Г) әлеуметтік жүйе

Д) + әлеуметтік байланыс пен әлеуметтік құрам

118. “Жік” түсінігі нені білдіреді?

А) таптарды

Б) топтарды

В) бағдарды

Г) + жіктерді

Д) дискозицияны

119. Таптар қай теорияның өзегі?

А) + маркстік

Б) диалектикалық

В) субъективтік

Г) психологиялық

Д) функционадық

120. Адамдардың күнделікті қарым-қатынасын зерттейтін:

А) макросоциология

Б) + микросоциология

В) позитивизм

Г) социология теориясы

Д) социометрия

121. Қоғамның әлеуметтік құрылымын, оған қоса қоғамдық институттарды, отбасын, т.б. зерттейтін:

А) + макросоциология

Б) микросоциология

В) социотехника

Г) қолданбалы социология

Д) социобионика

122. Социологияның зерттеу саласы:

А) + адамдар арасындағы қарым-қатынас

Б) дара адамды

В) психологиялық қарым-қатынас

Г) саяси қарым-қатынас

Д) діни қарым-қатынас

123. “Социологизм” теоиясының негізін қалаушы:

А) +Э.Дюркгейм

Б) М.Вебер

В) Г.Зиммель

Г) Т.Парсонс

Д) Р.Мертон

124. Бюрократияны әлеуметтік құбылыс ретінде зерттеген:

A) Э.Дюркгейм

Б) + М.Вебер

В) Г.Зиммель

Г) Р.Мертон

Д) П.Сорокин

125. Отбасы, мектеп, мәдениет, орындары қай жүйеге кіреді?

A) + білім институттары

Б) әлеуметтік институттар

В) саяси институттар

Г) рухани институттар

Д) ғылым институттар

126. Ой еңбегі физикалық еңбегі, еңбек әлеуметтануында қай категорияға жатады?

A) еңбек мазмұны

Б) + еңбек түрлері

В) еңбекке көзқарас

Г) еңбек ұйымы

Д) еңбек мәні

127. “Девиация” терминін бірінші падаланған:

A) М.Вебер

Б) П.Сорокин

В) Л.Козер

Г) К.Маркс

Д) + Э.Дюркгейм

128. Ғылыми ұйымдастырудың негізін қалаушы:

A) + Ф.Тейлор

Б) А.Маслоу

В) Д.Белл

Г) А.Здравомыслов

Д) К.Маркс

129. Хоторн эксперименттерін басқарған ғалым:

A) Ф.Тейлор

Б) Г.Зиммель

В) К.Маркс

Г) + Э.Мэйо

Д) Э.Дюркгейм

130. Ұлтаралық қатынастарды негізгі мәселе деп қарастыратын қай социологияның бөлігі:

A) психология

Б) физиология

В) + этносоциология

Г) социобионика

Д) парапсихология

131. О.Конттың пікірінше қоғам өз дамуында қай үш сатыдан өтеді:

A) + діни, метафизика, позитивизм

Б) рухани, позитивизм, функционализм

В) мифология, дін, позитивизм

Г) алғашқы қауымдастық, феодализм, капитализм

E) метафизика, позитивизм, ғылым

132. Қай әлеуметтанушы әлеуметтік іс-әрекеттің төрт түрін ажыратады:

A) О.Конт

Б) Г.Спенсер

В) + М.Вебер

Г) К.Маркс

Д) А.Маслоу

133. “Әлеуметтік факты” қоғамның мазмұнынан туындайтын элементі деп кім санады?

A) А.Маслоу

Б) М.Вебер

В) Г.Спенсер

Г) + Э.Дюркгейм

Д) Т.Парсонс

134. К.Маркс социологияда қоғамның әлеуметтік таптық құрылымына қай орын берді?

A) + жетекші

Б) екінші

В) үшінші

Г) қосымша

Д) ерекше

135. “Жабық қоғам” деп қай қоғамдарды атайды:

A) + индустрияға дейінгі

Б) индустриалды

В) индустриядан кейінгі

Г) информациялық қоғам

Д) коттедж өркениеті

136. Батыс қоғамында орта тапқа жататын:

A) ірі капиталистер финанс магнаттар

Б) + “ақ жағалылар” және кәсіпкерлер

В) көк жағалылар

Г) шаруалар

Д) финанс магнаттар “көк жаѓалылар”

137. Теңсіздіктің түрлері:

A) + табиғи, әлеуметтік

Б) биологиялық, психологиялық

В) әлеуметтік, материалдық

Г) жыныстық, биологиялық

Д) гендерлік, матералдық

138. Қоғамның революциялық жолмен дамуын жақтаған кім?

A) П.Сорокин

Б) М.Вебер

В) + К.Маркс

Г) А.Бебель

E) Д.Рикардо

139. “Әлеуметтанудағы – философ, философиядағы әлеуметтанушы” деп Р.Арон кімді атаған?

A) + О.Контты

Б) Г.Спенсерді

В) П.Сорокинді

Г) М.Веберді

Д) Э.Дюркгеймді

140. Қай ғалым – социолог Дарвиннің табиғи сұрыптауын ерекше тексерді:

A) П.Сорокин

Б) Э.Дюркгейм

В) + Г.Спенсер

Г) О.Конт

Д) П.Сорокин

141. Қай социологияның бөлігі еңбекті әлеуметтік процесс ретінде қарастырады:

A) + еңбек социологиясы

Б) отбасы социологиясы

В) жеке адам социологиясы

Г) басқару социологиясы

Д) дағдарыс социологиясы

142. Қай инженер адам мұқтаждықтарын жіктей отырып, оларды: тіректік және туынды деп бөлді:

A) П.Сорокин

Б) Э.Мэйо

В) Д.Белл

Г) Г.Спенсер

Д) + А.Маслоу

143. Еңбек физикалық ауыр және тартымсыз деп қай қоғамда сипатталады?

A) феодалдық

Б) + дәстүрлі немесе индустрияға дейінгі қоғам

В) индустриядан кейінгі ќоѓам

Г) ашық қоғам

Д) қазіргі замандағы қоғам

144. Қоғам мен адам өмірінің негізгі шарты:

A) +еңбек

Б) мәдениет

В) саясат

Г) өнер

Д) өндіріс

145. Қай социолог еңбек себептерін зерттей отырып, мынадай нәтижеге келді: кез-келген тұлға бір қажеттілікке ие болмайды, соның ішінде әсер ететін: гигиеналық факторлар, ішкі қажеттіліктер мен қанағаттандыру?

A) +Ф.Херцберг

Б) А.Маслоу

В) Б.Скиннер

Г) Ф.Тейлор

Д) М.Майнер

146. Еңбек ұжымы қандай екі негізгі функцияға ие:

A) +өндіріс және әлеуметтік

Б) ұйымдық және әлеуметтік

В) материалдық әлеуметтік

Г) әлеуметтік және рухани

Д) саяси және әлеуметтік

147. Қоғамдағы ежелгі әлеуметтік институт:

A) +отбасы

Б) мектеп

В) жоғарғы оқу, білім

Г) мәдениет

Д) рухани

148. Социологияның саласы білім беруді әлеуметтік институт ретінде қарастырады, оның басқа институттармен байланыстары, сонымен бірге әлеуметтік саясатты:

A) +білім беру социологиясы

Б) отбасы социологиясы

В) еңбек социологиясы

Г) мәдениет социологиясы

Д) билік социологиясы

149. Ашық демократиялық қоғамда қандай мобилдік қолайлы?

A) +жеке адам мобилділік

Б) топтық мобилділік

В) ағайындық мобилділік

Г) таптық мобилділік

Д) горизонталды мобилділік

150. “Өмір сапасы“ ұымды ең бірінші болып ғылыми айналымға енгізді?

A) Н.Аитов

Б) Ф.Тейлор

В) К.Маркс

Г) +Д.Гэлбрейт

Д) В.Мордкович

151. Байлық, билік, мәртебесі қандай теңсіздіктің түріне жатады?

A) + әлеуметтік

Б) гендерлік

В) табиғи

Г) материалдық

Д) рухани

152. Біздің еліміз жоғары оқу жүйесі екі дәрежелі оқыту сатысына көшті:

A) магистратура және аспирантура

Б) +бакалавриат және магистратура

В) докторантура және академия

Г) аспирантура және магистрантура

Д) аспирантура және докторантура

153. Қай әлеуметтанушының ілімінің негізі – идеалды тип?

A) П.Сорокин

Б) Э.Дюркгейм

В) Т.Парсонс

Г) + М.Вебер

Д) Л.Козер

154. Бақылау әлеуметтік зерттеулерде әрқайсысында маңызды 3 процедура бар:

A) + дайындық, негізгі, тәмамдайтын

Б) негізгі, тәмамдайтын, қорытынды

В) бақылау, талдау, нұсқаларды қалыптастыру

Г) бақылаулық, суреттемелік, аналитикалыќ

Д) алғашқы, негізгі, соңғы

155. Сұрыптаудың типтері:

A) +стихиялық, механикалық, сериялық, ұялы

Б) әлеуметтік, рухани, материалдық

В) сериялық, ұялы, стихиялық

Г) стихиялық, әлеуметтік, сериялық

Д) механикалық, әлеуметтік, ұялы

156. Қай ғалым әлеуметтендіру процесінде 3 элементті “ид”, “эго”, “супэго” – көрсетті?

A) Ж.Пиаже

Б) Н.Смелзер

В)+ З.Фрейд

Г) Г.Зиммель

Д) И.Кон

157. Еңбектің нағыз субъектісі?

A) жануар

Б) машина

В) ағаш

Г) +адам

Д) ұжым

158. Нуклеарлық отбасы?

A) ата-аналары мен балаллары

Б)+ көпбалалы отбасы

В) бір жыныстық отбасы

Г) жұбайлардан тұрады

Д) ерлі зайыпты отбасы

159. Ш. Уәлиханов қазақ қоғамының құрылысын қалайша белгіледі?

A) +құлдық қоғам

Б) рулық-феодалдық қоғам

В) капиталистік қоғам

Г) коммунистік қоғам

Д) постиндустриалдық қоғам

160. Ш. Уәлиханов қазақ қоғамын саяси басқару туралы не айтты?

A) хандар басқарды

Б) +патша әкімшілігінің чиновниктері басқарды

В) халық өзін-өзі басқарды

Г) Батыс елдері билеп-төстейді

Д) қазақ батырлары басқарды

161. Ш. Уәлиханов қазақ қоғамын саяси басқару туралы не айтты?

A) +реформалар сырттан енгізілген

Б) реформалар туралы мәселе сақтықты, терең пайымдауды талап етеді

В) хабасқа халықтың өміріндегі реформаны көшіруге болады

Г) революциядан реформаның тиімділігі артық

Д) реформа жүргізу міндетті іс емес, қоғам табиғи жолмен дамуы тиіс

162. Ш. Уәлиханов халықтың әлеуметтік жағдайы туралы:

A) +байлар мен белгілі адамдардың мүдделері бұқараның, халық көпшілігінің мүддесіне қарсы

Б) таптар күресі қоғамды ыдыратады

В) мал басының өсуі халықтың әл-ауқатын арттырады

Г) сословиенің сақталуы халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуға ықпал етеді

Д) қарапайым халықтың қанау-тарихи қасиеттілік

163. Алтынсарин қазақ қоғ амының алдыңғы қатарлы өркениетті елдерден артта қалу себептерін неден көрді?

A) мал шаруашылығындағы ескішіліктен

Б) +қазақтар арасындағы оқу-ағарту ісінің болмауынан

В) өнеркәсіптің болмауынан

Г) патиархалдық-феодалдық қоғамның сақталуынан

Д) шетелдік инвестицияның болмауынан

164. Алтынсарин қазақ қоғамының әлеуметтік-таптық таптық құрылымы туралы көзқарасы:

A)буржуазия, феодал, кедей

Б) + бай-феодалдар, орта шаруа, кеде жатақтар

В) кеделер, помещиктер

Г) жұмысшылар, капиталистер

Д) шаруалар, буржуазия

165. Алтинсаринның көшпелі қазақ қауымының әлеметтік дамуының басты бағыттары туралы:

A)өндірісті кәсіп орындарды дамыту

Б) жұмысшы табын қалыптастыру

В)+елге оқу-ағартуды тарату, қол өнерді дамыту, отырықшылдыққа көшу, қоғамды эволюциялық жолмен дамыту

Г) темір жол тараптарының қалыптасуы

Д)капиталистік рыногты дамыту

166. Абай қоғамдағы әлеуметтік әділетсіздіктің себептерін неден көрді?

A)жұт, барымтадан

Б) ру-тайпа аралық тартыстардан

В) +қоғамның байлармен кедейлерге бөлінуі және олардың мүдделерінің қарама-қайшы болуынан

Г) заңдардың, салт-дәстүрлердің жұмыс істемеуінен

Д) ғылымның, мәдениеттің болмауынан

167. Ажырасудың негізгі себептерінің бірі?

A) арақ ішу

Б) жұбайлық опасыздық

В) жыныстық кемшілік

Г)+ жұбайлардың мінез-құлқының көзқарастарының сәйкеспеуі

Д) балалы болғысы келмеушілік

168. Патриархальды отбасының басшысы:

A) +еркек

Б) әйел

В) ру басшысы

Г) балалары

Д) қыздары

169. Баланы өмірге әкелу және оны әлеуметтендіру қай әлеуметтік институттың функциясы?

A)+ отбасы

Б) білім жүесі

В) еңбек

Г) өнер

Д) мәдениет

170. Білім беру әлеуметтік институттың негізгі қызметі (функциясы):

A) +білім беру, әлеуметтендіру

Б) коммерцияландыру

В) әлеуметтік бақылау

Г) үйрету және оқыту

Д) әлеуметтік қасиеттердіенгізу

171. Өнеркәсіптегі инженердің негізгі мәселесі:

A) +оның шығармашылық күшін толығымен қолдану

Б) техниканы білуін қолдану

В) әлеуметтік білімдерін қолдану

Г) саяси көзқарастарын қолдану

Д) мәдениет білімін толығымен қолдану

172. Инженеринг деген не?

A) жасанды типті жүйелерді біліп атқару

Б)+ техникалық, қолданбалы арнаулы мәселелерді шешу, әртүрлі ұйымдардың арнайы социотехникасы көмегімен әлеуметті бақылау немесе реттеу

В) техникалық жүйелерді білу

Г) адамдардың жұмысын ұйымдастыра білу

Д) құжаттарды есімдей білу

173. Инженердің қазіргі замандағы ең керекті және адамдық сапалары:

A) шыдыамдылық, тәртіптілік

Б) жұмысқа отырықшылық

В) шешім қабылдауға дербестілік

Г)+ іске шығармашылық көзқарас, ынталалық, мобильдік (шапшандыќ)

Д) білім және тәжірбиелік

174. Қай инженер негізінде ғылыми зерттеу жұмысымен айналысады?

A) инженер-іске асырушы

Б) инженер-технолог

В) инженер-экономист

Г)+ инженер-зерттеуші

Д) инженер-басқарушы

175. Бұл стилдің басқарушысы өзінің ұйым мүшелерімен достық қатынаста болады, шешім қабылдауда ұжымының ойын ескереді:

A) директивті (автоиталық)

Б) +демократиялық

В) реформалық

Г) либералдық

Д) менеджерлік

176. Не себепті инженер маманы Совет Одағы кезінде көпшілі мамандыққа ауысты:

A) +жалақысы төмен болды, іске шығармашылық көзқарас керек болмады

Б) білімді мамандар болды

В) тек жалақыға көңіл болды

Г) ұйымдастырушылар болды

Д) олар көзін жұмған қызмет атқарушы болды

177. Еңбек өнімділігін өсуіне –15%, төмендеуіне –30%- ке дейін жұмыс атқару орнында не әсер етеді:

A) экономикалық факторлар

Б) +моральдық-психологиялық климаты

В) әлеуметтік факторлар

Г) формальды емес қолбасшылардың әсері

Д) отбасындағы жағдайы

178.Қай ғалымның тұжырымдасын көптеген компаниялар құптады?

A) +Ф. Хецбергтің

Б) А. Маслоудың

В) Ф. Тейлордың

Г) Б.Ф. Скиннердің

Д) Р. Парктің

179. Тәжірбиелік дәлелдеуі бойынша бір сменалы бригаданың оптимальды көлемі:

A) +7-15 адам

Б) 21-45 адам

В) 3-7 адам

Г) 15-30 адам

Д) 50 адамнан кем болмса

180. Әлеуметтік психологиялық құбылыс ретінде адамның санасына қатысты проблемаларды зерттеу кімге тиісті:

A) Т. Парсонсқа

Б)+ Э. Мэйоға

В) В. Ленинге

Г) Д. Корнегиге

Д) Т. Левиге

181. Сауалдама хатты толтыру уақыты:

A) 10 минут

Б) +35+/-10 минут

В) 25 минут

Г) бір сағат

Д) бір сағаттан аздау

182. Сұрау жүргізудің екі түрі бар, олар:

A) бақылау, сұхбат

Б) +сұхбат, сауалдама хат

В) социометрия, сұхбат

Г) бақылау, эксперимент

Д) құжаттарды зерттеу, контент-анализ

183. Ғылыми ізденістің әдістемелік және шарттарын қамтитын құжатты қала атайды?

A) мақсат

Б) әлеуметтік проблема

В) сұрыптау

Г) +бағдарлама

Д) бақылау жүргізу

184. Жалпы жүйедегі жеке тұлға мен қоғамның құндылықтарының еңбектік әрекеттің бөлінуі, сонымен бірге, адамның еңбек әрекетінің нақты бір түріне қатынасты категорияны айтады-ол:

A) еңбек шарты

Б) еңбек мазмұны

В) еңбек түрлері

Г) +еңбекке көзќарас

Д) еңбек ұйымы

185. Қай әлеуметтанушы еңбек ұйымында 65% жұмысқа ынталанған деген пікірге келді:
A) А. Здравомыслов

Б) +Т. Засловская

В) И. Кон

Г) А. Антонов

Д) П. Ядов

186. Сапа үйірмесі (“кружки качества”) ќай мемлекетте пайда болды:

A) АҚШ-та

Б) +Жапонияда

В) Швецияда

Г) Германияда

Д) Қазақстанда

187. Огюст Конт қоғам дамуын қай жолмен көрсетті:

A) революциялық

Б) +эволюциялық

В) либералдық

Г) ғылыми

E) реформалық

188. Революция “тарихтың локомотиві” деп айтқан кім?

A) +В. Ленин

Б) М. Вебер

В) П. Сорокин

Г) К. Маркс

Д) Г. Плеханов

189. Ш. Уәлиханов қазақ қоғамын саяси басқару туралы не айтты?

A) хандар басқарды

Б) патша әкімшілігінің чиновниктері басқарды

В) +халық өзін-өзі басқарды

Г) Батыс елдері билеп-төстейді

Д) қазақ батырлары басқарды

190. Әлеуметтану тұрғысынан қоғам деп нені айтуға болады?

A) дамушы елдерді

Б) «өркениетті елдерді»

В) дүниежүзілік капитализм жүйесін

Г) + әлемдік халықтардың бірлестігін

Д) Біріккен ұлттар ұйымын

191. Территория (аймақ) –негізгі белгісі:

A) ұйымның

Б)+ қоғамның

В) адамның

Г) жеке адамның

Д) қауымдастықтың

192. Ғылыми бақылаудың айрықша және аса күрделі формасын қалай атайды?

A) сұрау жүргізу

Б) нәтижелерді өңдеу

В) социометриялық

Г)+эксперимент

Д) зерттеу мақсатын шешу

193. Абайдың еңбектің әлеуметтік рөлі туралы көзқарасы:

A) барымта баюды, әл-ауқатты жақсартудың бірден бір жолы

Б) алыпсатарлық, базар

В) +еңбектің барлық түрлері де пайдалы, сонымен қатар жолдамалы еңбекте пайдалы

Г) еңбек адамның жан-жақты дамуына ықпал жасайды

Д) жоғарғыда айтылғандардың бәрі

194. Тұлғанның әлеуметтік тұрғыда жетілуіне ықпал ететін Абай айтқан алғы шарттарды нұсқаңыз:

A) өсек, өтірік, мақтаншақ

Б) саясат, дін, мектеп

В) +талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым

Г) еңбек, өнеркәсіп, талап

Д) базар, байлыќ, раќым

195. Ғылымның әлеуметтік рөлі туралы Абай айтқан көзқарасты нұсқаңыз:

A) практика ғылымсыз бәрін де бере алады

Б) ғылымды еңбекпен, ықылас қоюмен меңгеруге болады

В) ғылым әлем дүниесінің құпияларын ашуға мүмкіндік береді

Г)+ ғылым адамның қарањғылықтан шығарар жолын көрсетеді, оған шыққан төлем бәрінен де қымбат

Д) жоғарғыдағы айтылғандардың бәрі

196. Өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен біріккен, өзара байланыстары мен өзара әрекеттері тундайтын адамның жиынтығы деп нені айтады?

A) адам

Б) ұйым

В) +қоғам

Г) отбасы

Д) еңбек

197.Индустриалды қоғам теориясын қалыптастырушылар:

A) +Р. Арон, У. Ростоу

Б) Д. Белл, А. Маслоу

В) М. Маслоу, Э. Дюркгейм

Г) П. Сорокин, А. Здравомыслов

Д) Ф. Херцбер, П. Бурдье

198. Неке құрудың негізгі себептеріне мәліметтер бойынша, не жатады? (АжБИ-ден өткізілген)

A) сүйген адамњнан айырылмау

Б) ұрпақты жалғастыру

В) біреуге керек екенін сезіну

Г) біреуді асырау

Д) +барлық уақытта қасында болатын, қиын кездерде қолдан көмектесетін адамның қасында болуы

199. Алдымен туыстық отбасының қоғам өмірінің құру әдісін қалай атайды?

A) нуклеарлық

Б) +дәстүрлік

В) кеңейтілген

Г) моногамдық

Д) эндоғамдық

200. Бір еркектің бір әйелмен жасалѓан некесін қалай атайды?

A) +моногамдық

Б) эндогамдық

В) экзогамдық

Г) нуклеарлық

Д) дәстүрлік