Бірінші және екінші деңгейлік энергияны үнемдеу

Бірінші және екінші деңгейлік энергияларды үнемдеугі арасындағы ерекшеліктерді білу, энергоүнемдеуден есеп беру ерекшеліктерінің негізгілерінің бірі. Бұл сұраққа тоқталайық.

Екінші деңгейлік энергия арқылы бірінші деңгейлік энергияны үнемдеу. Екінші деңгейлік энергияны үнемдеуді, бірінші деңгейлік энергияның тұтынуына әсер етеді. Бірінші деңгейлік энергияны үнемдеудің ең жеңіл жолы – екінші деңгейлік энергияның үнемделген әсер ету коэффициентіне бөлеміз. Екінші деңгейлік энергияның үнемделуі кәсіп орынның жалпы үнемделуіне жағымды немесе жағымсыз әсер етуі мүмкін. Мысалы, екінші деңгейлік энергияның үнемдеуін азайтсық және котелдағы жүктемені арттырсақ онда оптималды жүктеме режиміндежұмысын қамтамассыз етуге болады. Кейде екінші деңгейлік энергияны үнемделуі, шығындарды бөлістіруге әсер етеді. Кейде 2 деңгейлік энергияны үнемдеуі шығындарды бөлістіруге әсер етеді. Ол будың тұтыну деңгейін азайтуы конденсат жинау резервуарларында будың шығының азайта алады.

Жанармайды ауыстыру эффектісі. Егер жанармайды төмен бағадан сатып алу мүмкіндік пайда болса, онда бір жанармай көзін басқаға ауыстырады. Жабдықты жаңартуға кеткен шығынды финанстық үнемдеу есеп беруі бұл мәселені ескеру керек, мысалы: булық котел технологиялық буды жасау үшін газойльде жұмыс істейді және 1033 тонна жанармай тұтынады. Котелдің жалпы ПӘК-і 82%. Үнемділік үшін котелді табиғи газға ауыстырады. Өйткені табиғи газдың отқа жылу беру деңгейі газойльға қарағанда төмен. Жалпы ПӘК-і 82-80% түседі, бірақ табиғи газдың арзандылығы бұл техникалық кемшілікті компенсациялайды. Жанармайды ауыстыру арқылы энергия және қаражат үнемдеуін анықтау керек. Газойльдың жылу құру қасиеті 42,3 МДж/кг, бағасы 1,47 грн/кг. Табиғи газ 40,5 МДж/м3 және 0,88 грн/м3.

Берілген жағдайдың көрсеткіштері. Газойльдың жылу жануы: 1033000кг*42,3 МДж/кг = 43695900 МДж = 43695,9 ГДж. Газойльдың жылдық шығыны: 1033000 кг * 1,47 грн/кг =1518510 грн, жылудың жылдық генерациясы: 43695,9*082= 35831 ГДж.

Келешектегі жағдайдың көрсеткіштері: жылдық жылу 35831 ГДж. Табиғи газдың жылдық тұтынуы: 15831/0,8=44788 ГДж. Табиғи газдың жылдық шығыны: 44788 ГДж, 1105786 м3 газ бағасы 0,88 грн/м3 =973171 грн.

Үнемдеу көлемі: жанармай энергиясы 43696 ГДж-44788Гд= -1092 ГДж; Қаражат 1518510 грн- 979171 грн= 545340 грн. Жанармайдын өзгертуін қарастыра отырып котелдың техникалық жабдықтауына кеткен шығындарды еске алу керек. Жаңа жанармай үшін котелдың гарелкаларын ауыстыру керектігін есептеу. Тағы бір мәселе- газоильді сақтау резервуарларын жою.

Жылу рекуперациясы: егер энергия ағымдары регенеративті жүйеден немесе энергияны түрлендіру жүйесінің керек емес өнім ретінде шығарылса, онда энергоағымдағыүнемдеу 1-ші деңгейлік энергияның үнемделуіне әкелмейді. Мысалы, егер ыстық сумен қамтамассыз ету қиыстырылған өнеркәсіп жүйесімен жүзеге асырылса (жылулық және электроэнергия), онда ыстық судың үнемдеуі жанармайды үнемдемейді.