Nervus vagus ядролары. 1 page

А. Nucleus solitarius.

Б. Nucleus salivatorius inferior.

В. Nucleus ambiguus.

Г. Nucleus accessorius.

4. nervus laryngeus superior қандай анатомиялық құрылымдарды нервтендіреді?

А. Tunica mucosa laryngis.

Б. Musculus cricothyroideus.

В. Musculus cricoarytenoideus posterior.

Г. Musculus aryepiglotticus.

5.nervus laryngeus inferior қандай анатомиялық құрылымдарды нервтендіреді?

А. Tunica mucosa laryngis.

Б. Musculus cricothyroideus.

В. Musculus aryepiglotticus.

Г. Musculus cricoarytenoideus posterior.

6. Дыбыс саңылауының қысқартатын бұлшықеттерді нервтендіреді:

А. Nervus glossopharyngeus.

Б. Nervus vagus.

В. Nervus accessorius.

Г. Nervus hypoglossus.

7. ramus auricularis nervi vagi-ді қандай анатомиялық құрылым нервтендіреді?

А. Musculus auricularis posterior.

Б. Musculus auricularis superior.

В. құлақ қалқанының терісін.

Г. сыртқы есту түтігінің терісін.

8. musculus levator veli palatini-ді нервтендіреді.

А. Nervus facialis.

Б. Nervus glossopharyngeus.

В. Nervus vagus.

Г. Nervus accessorius.

9. nervus accessories-ті нервтендіреді.

А. Musculus rhomboideus.

Б. Musculus sternocleidomastoideus.

В. Musculus digastricus.

Г. Musculus trapezius.

10. musculus sternocleidomastoideus-ті нервтендіреді.

А. Nervus glossopharyngeus.

Б. Nervus vagus.

В. Nervus accessorius.

Г. Nervus hypoglossus.

11. nervus hypoglossus қандай анатомиялық құрылымдарды нервтендіреді?

А. тіл түбірінің шырышты қабығын.

Б. Тілдің қаңқалық бұлшықеттерін.

В. Тілдің дәм сезу бүртіктерін.

Г. Тілдің меншікті бұлшықеттері.

1. Тақырып№16: Жұлынның пішіні, топографиясы, құрылысы. Жұлын қабықтары. Жұлын нервтерінің қалыптасуы. Мойын өрімнің топографиясы, тармақтары, нервтендіру аймақтары.

2. Сабақ мақсаты: жұлын топографисын, қабықтарын, жұлын нервтерінің құрылысын және мойын өрімінің қалыптасуын үйрету.

3.Оқыту тапсырмалары:

Студент білу керек:

Ø Жұлынның ішкі және сыртқы құрылысын.

Ø Жұлын қабықтарының құрылысын.

Ø Жұлынның топографиясын.

Ø Қабықаралық кеңістіктердің топографиясын.

Ø жұлын нервтерінің қалыптасуын.

Ø мойын өрімі, топографиясын,тармақтарын, нервтендіру аймақтарын.

Көрсету керек:

Ø жұлын.

Ø Жұлынның түбіршіктері және түйіндері.

Ø Сақиналық жіпшесін, мидың конусын.

Ø Жұлын қабықтары.

Ø Мойын өрімінің тармақтары.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. жұлынның қызметі

2. Жұлынның ақ заты мен сұр заты

3. Жұлын сегментінің түсінігі

4. Жұлын қабықтарының құрылысы

5. Қабықаралық кеңістіктердің топографиясы

6. жұлын нервтерінің қалыптасуы

7. мойын өрімі, тармақтары, нервтендіру аймақтары.

5. Оқыту және сабақ жүргізу әдістері: тәжірибелік сабақ

Дебиет

Негізгі:

Қазақ тілінде:

1. Ракышев А.Р. Адам анатомиясы 1,11 том 2004

2. Ракышев А.Р. Адам анатомиясынын атласы, 1, II том. Алматы: «Кітап», 2006.

3. Жумабаев У., Әубәкіров Э.Б, Досаев Т.М. ж.т.б. Адам анатомиясы, атлас. 1,11,III, IV том. Астана: «Фолиант», 2005.

Қосымша:

Қазақ тілінде:

1. Тебенов М.Е. Адам анатомиясы (ас қорыту және тыныс алу жүйесі). Оқу құралы. Қараганды, 1993.

2. Нурмухамбетова Б.Н. Лимфа жуйесінің функционалды анатомиясы. Оқу құралы. Алматы, 2007.

Орыс тілінде:

1. Сергиенко В.И., Петросян Э.А., Сухинин А.А. Учебно-методическое пособие к практическим замятиям по оперативной хирургии и топографической анатомии для студентов лечебного факультета. М: «ГЭОТАР--МЕД»,2002.

2. Нурмухамбетова Б.Н. Функциональная анатомия лимфатической системы. Учебное пособие. Алматы, 2000.

3. Гайворонский И.В. Анатомия и физиология человека: Учебник для мед. ВУЗов., СПб.: «СпецЛит», 2004.

7. Бақылау.

Білімнің кіріспе деңгейін анықтауға арналған бақылау сұрақтары:

1. Жұлынның топографиясы

2. Жұлынның ақ заты мен сұр затының құрылысы

3. Жұлынның ақ затының құрылысы (жіпшелеріндегі өткізгіш жолдары)

4. Жұлын қабықтарының құрылысы

5. қабықаралық кеңістіктердің топографиясы

6. жұлын нервтерінің қалыптасуы

7. мойын өрімі, тармақтары, нервтендіру аймақтары, топографиясы

8. терілік тармақтары

9. бұлшықеттік тармақтары

10.аралас тармақтары

Бағдарламалық бақылау карталары:

Студенттердің қорытынды білім деңгейін тексеруге арналған тесттер:

1. Ересек адамның жұлынының төменгі шекарасының деңгейі.

А. Vertebra thoracica XII.

Б. Vertebra lumbalis I.

В. Vertebra lumbalis II.

Г. Vertebra lumbalis III.

2. 1 жасар баланың жұлынының төменгі шекарасының деңгейі.

А. Vertebra thoracica XII.

Б. Vertebra lumbalis I.

В. Vertebra lumbalis II.

Г. Vertebra lumbalis III.

3. Жұлынның буылтықтары.

А. Intumescentia cervicalis.

Б. Intumescentia thoracica.

В. Intumescentia lumbosacralis.

Г. Intumescentia coccygea.

3. Жұлыг сегменттер саны.

А. 25 сегмент.

Б. 28 сегмент.

В. 31 сегмент.

Г. 33 сегмент.

4. Бүйір қарыншалар жұлынның қандай сегменттер деңгейінде болады?

А. Segmenta cervicalia I VIII.

Б. Segmentum cervicale I segmentum thoracicum IV.

В. Segmentum cervicale VIII segmentum thoracicum XII.

Г. Segmentum cervicale VIII segmentum lumbale II.

5. Жұлынның сыртқы беткейіндегі саңылаулары.

А. Sulcus centralis.

Б. Sulcus sagittalis.

В. Sulcus medianus posterior.

Г. Sulcus dorsolateralis.

6. Жұлынның сұр затындағы анатомиялық құрылымдар.

А. Funiculus lateralis.

Б. Columna lateralis.

В. Columna anterior.

Г. Substantia gelatinosa.

7. Жұлынның артқы мүйізшесіндегі ядролар.

А. Nucleus dorsomedialis.

Б. Nucleus proprius cornu posterioris.

В. Nucleus thoracicus.

Г. Nucleus intermediomedialis.

8. Жұлынның алдыңғы мүйізшесіндегі ядролар.

А. Nucleus centralis.

Б. Nucleus intermediomedialis.

В. Nucleus ventrolateralis.

Г. Nucleus dorsomedialis.

9. Жұлынның ақ заты қандай бөліктерден тұрады?

А. Columna lateralis.

Б. Funiculus lateralis.

В. Funiculus posterior.

Г. Substantia gelatinosa.

10. Жұлынның алдыңғы жіпшесінен өтетін нерв талшықтары.

А. Tractus corticospinalis anterior.

Б. Tractus corticospinalis lateralis.

В. Tractus vestibulospinalis.

Г. Tractus rubrospinalis.

11. Жұлынның бүйір жіпшесінен өтетін жоғарылаған нерв талшықтары.

А. Tractus spinothalamicus lateralis.

Б. Tractus rubrospinalis.

В. Tractus spinocerebellaris anterior.

Г. Tractus corticospinalis lateralis.

12. Жұлынның бүйір жіпшесінен өтетін төмендеген нерв талшықтары.

А. Tractus spinocerebellaris anterior.

Б. Tractus corticospinalis anterior.

В. Tractus rubrospinalis.

Г. Tractus corticospinalis lateralis.

13. Жұлынның бүйір жіпшесінен өтетін артқы нерв талшықтары.

А. Tractus spinocerebellaris posterior.

Б. Tractus spinothalamicus posterior.

В. Fasciculus gracilis.

Г. Fasciculus cuneatus.

14. plexus cervicalis-тің тармақтары.

А. Nervus auricularis magnus.

Б. Nervus transversus colli.

В. Nervus occipitalis major.

Г. Nervus occipitalis minor.

15. plexus cervicalis-тің тармақтарымен нервтендіріледі?

А. Musculi scaleni.

Б. Musculi longi colli et capitis.

В. Musculus rectus capitis anterior.

Г. Musculus levator scapulae.

16. ansa cervicalis-ті құрастыруға қатысатын нервтер.

А. Nervus facialis.

Б. Nervus accessorius.

В. Plexus cervicalis.

Г. Nervus hypoglossus.

17. nervus phrenicus нервтендіретін анатомиялық құрылымдар.

А. Diaphragma.

Б. Pleura.

В. Pericardium.

Г. Peritoneum.

18. musculus sternothyroideus-тің нервтендіру аймақтары.

А. Nervus facialis.

Б. Nervus vagus.

В. Rami musculares plexus cervicalis.

Г. Ansa cervicalis.

19. musculi scalene-ді нервтендіреді.

А. Nervus hypoglossus.

Б. Nervus vagus.

В. Rami musculares plexus cervicalis.

Г. Ansa cervicalis.

20. nervus transversus colli қандай анатомиялық құрылымдарды нервтендіреді?

А. мойынның артқы бөлігінің терісі

Б. мойынның алдыңғы бөлігінің терісі.

В. мойынның латералді бөлігінің терісі.

Г. шүйде бөлігінің терісі.

21. musculus longus colli-ді нервтендіреді.

А. Nervus hypoglossus.

Б. Nervus vagus.

В. Rami musculares plexus cervicalis.

Г. Ansa cervicalis.

Тақырып №17: Остеология, синдесмология және миология бойынша рубеждік бақылау.

2.Сабақ мақсаты:

Студент білу керек:

1. Қаңқа сүйектерінің жіктелуі

2. Жеке қаңқа сүйектерінің құрылысы

3. Бас қаңқасының жеке сүйектерінің құрылысы.

4. Тұтас бассүйек.

5. Бассүйектің жеке құрылымдық ерекшеліктері.

6. Сүйек қосылыстарының негізгі түрлері.

7. Үздікті қосылыстардың негізгі құрылымдары.

8. Тұлға сүйектерімен бассүйектің қосылыстары.

9. Самай төменгі жақ буынның қызметімен құрылысы.

10. Қол-аяқтың ірі буындарының құрылысы (иық, шынтақ, жамбас, тізе)

11. Бас, мойын бұлшықеттерінің жіктелуі.

12. Бас, мойын шандырлары.

13. Бас, мойын бұлшықеттерінің қызметімен құрылысы және топографиясы.

14. Тұлға бұлшықеттерінің қызметімен құрылысы және топографиясы.

15. Қол-аяқ бұлшықеттерінің қызметімен құрылысы және топографиясы.

Студент істеу керек:

1. Препараттардан тұлға, қол-аяқ, бассүйектерін, олардың құрылымдық бөліктерін көрсету.
2. Бас қаңқасының тоопграфиялық құрылымдарын көрсету (шұңқырлары, тесіктері, өзектері, қуыстары)
3. Препараттардан бас қаңқасының атлантпен қосылысын, самай төменгі жақ буынның құрылымыдық элементтерін тұлға сүйектерінің қосылыстарын көрсету.
4. Препараттардан қол, аяқ сүйектерінің қосылыстарын көрсету (иық, шынтақ, жамбас-сан, тізе буындары)

5. Шайнау және ымдау бұлшықеттерін көрсету

6. Мойын бұлшықеттерін көрсету

7. Көрнекті құралдардан мойын шандырларын, мойын үшбұрыштарын, мойын аймақтарымен торлы кеңістіктерін көрсету.

8. Тұлға бұлшықеттерімен шап өзегін көрсету.

9. Қол-аяқ бұлшықеттерін көрсету (бүккіш, жазғыш, аддукторлар, абдукторлар, пронаторлар, супинаторлар)

10. Қолтықасты, шынтақ шұңқырын, сан үшбұрышын, тақымасты шұңқырын сирақ тақымасты өзектерін көрсету.

3. Рубежді бақылауға дайындалу сұрақтары

1. Қаңқаның функционалді маңызы.

2. Сүйек ағза ретінде.

3. Сүйектердің жіктелуі.

4. Омыртқалардың жалпы құрылымы, олардың дамуы.

5. Омыртқалардың әртүрлі бөлімдеріне тән белгілері (мойын, кеуде, бел)

6. Сегізкөзбен құйымшақтың құрылысы.

7. Қабырғалардың құрылысы.

8. Төстің құрылысы.

9. Бас қаңқасының бөлімдері.

10. Бас қаңқасының милық және негіздік бөлімінің арасындағы шекара.

11. Ми сауытын құрайтын сүйектер.

12. Бет қаңқасын құрайтын сүйектер.

13. Бас қаңқасының бөлімдері (маңдай, шүйде, самай, сына тәрізді сүйектер)

14. Бас қаңқасының бөлімдері (маңдай, шүйде, самай, сынатәрізді сүйек)

15. Бас қаңқасындағы сүйектердің орналасуы, көрші сүйектермен қатынасы.

16. Әр сүйектің құрылымдық элементтерінің сипаттамасы.

17. Сүйектердің кеңістікте орналасуы, бассүйектерінің оң мен солын ажырату.

18. Бас қаңқасындағы қуыстармен шұңқырларды түзетін сүйектер.

19. Қуыстармен шұңқырлардың қабырғаларын ажырату.

20. Шұңқырлармен қуыстардың бас қаңқасының басқа бөлімдерімен қатынастары.

21. Мұрын жолдары, мұрын аймағындағы қойнаулармен қатынасы.

22. Бас қаңқасының құрылысы, жастық ерекшеліктері.

23. Бас қаңқасының жеке және жыныстық ерекшеліктері.

24. Сөйлеудің дамуына, мидың өзгеруіне, жақ аппаратының редукциясына байланысты қазіргі адамның бас қаңқасының ерекшеліктері.

25. Қол сүйектерінің құрылысы, оң және сол жақ айырмашылықтары.

26. Иық және білек сүйектерінің құрылысы, оң мен солдың ерекшеліктері.

27. Қол басы, оның бөлімдері.

28. Аяқ қаңқасының бөлімдері.

29. Жамбас сүйегінің құрылымдық бөліктері, құрылысы.

30. Сан жілігі, сирақ сүйектері, олардың бөлімдері.

31. Аяқ басы, бөлімдері.

32. Үздіксіз қосылыстардың әртүрлілеріне мінездеме.

33. Буынның негізгі белгілері.

34. Буындардағы қозғалыст түрлері.

35. Буындардың формасына, қызметіне қарай жіктелуі.

36. Омыртқааралық қосылыстар.

37. Қабырғалардың омыртқалар мен және төспен қосылуы.

38. Тұтас омыртқа

39. Тұтас көкірек клеткасы

40. Бас қаңқасының сүйек аралық қосылыстары.

41. Самай-төменгі жақ буыны, анатомиялық ерекшелігі, қозғалыс түрлері, байланыстырушы аппараты.

42. Бас қаңқасының омыртқамен қосылу түрлері. Атлант, қарақұс буынның мінездемесі.

43. Атлант-біліктік буыны, анатомиялық және функционалдық ерекшеліктері, байланыстырушы аппараты.

44. Қол-аяқ сүйектерінің қосылыс түрлері.

45. Иық белдеуімен иық сүйектерінің қосылыстары.

46. Иық буыны, пішіні, құрылымдық ерекшелігі, қозғалыс түрлері.

47. Шынтақ буыны, құрылыс ерекшелігі, буын қапшығының бекуі.

48. Байланыстырушы аппарат.

49. Жамбас сан буыны, оның құрылысы, пішіні, қозғалысын сараптау, буынның қосымша аппараты.

50. Тізе буыны, пішіні, құрылымдық ерекшелігі, қосымша аппараты, қозғалысты сараптау.

51. Бұлшықеттердің жалпы анатомиясы, құрылысы, бұлшықеттер мүше ретінде, олардың жіктелуі.

52. Кеуде бұлшықеттерімен шандырлары, олардың топографиясы, құрылысы, қызметі.

53. Іш бұлшықеттерінің анатомиясы, олардың топографиясы, қызметі.

54. Іштің тік бұлшықетінің қынабы.

55. Шап өзегі, оның қвабырғалары, терең және беткей сақинасы, өзектің құрамы.

56. Көкет, оның бөлімдері, топографиясы, қызметі.

57. Мойын бұлшықеттерінің жіктелуі, мойынның терең бұлшықеттері.

58. Мойынның беткей және ортаңғы бұлшықеттері.

59. Мойын топографиясы: аймақтар, үшбұрыштар, бұлшықетаралық кеңістіктер.

60. Мойын шандырларының топографиясы: мойынның торлы кеңістіктері.

61. Бас бұлшықеттерінің жіктелуі. Шайнау бұлшықеттері, қызметі, құрылысы.

62. Ымдау бұлшықеттері, құрылысы, қызметі.

63. Иық белдеуінің бұлшықеттерімен шандырлары: олардың құрылысы мен қызметі.

64. Білек белдеуінің бұлшықеттерімен шандырлары: олардың құрылысы мен қызметі.

65. Қол басы бұлшықеттері, олардың классификациясы, қызметі.

66. Қолтықасты, оның қабырғасы, маңызы.

67. Иық пен білектің жүлгелерімен өзектері.

68. Жамбас белдеуінің бұлшықеттерінің анатомиясы: топографиясы, қызметі.

69. Сан шандырларымен алдыңғы топ бұлшықеттерімен шандырлары, олардың топографиясымен қызметі.

70. Санның артқы және медиалді топ бұлшықеттерімен шандырлары, олардың топографиясы, қызметі

Баспен мойынның тамырларынан, баспен мойынның анатомиясынан және топографиясынан рубеждік бақылау.

2. Сабақ мақсаты:

Студент білуі тиіс:

1. Бастың милық бөлігінің аймақтары

2. Бассүйек нервтерінің ми негізіндегі топографиясы

3. Ми қабықтары

4. Артқы ми құрылысы, оның қуысы (төртінші қарынша)

5. Ортаңғы және аралық ми құрылысы

6. Соңғы ми құрылысы

7. Бастың беттік бөлігінің аймақтары, беттің майлы кеңістіктері

8. Ауыз қуысының құрылысы

9. Тұрақты және сүт тістерінің құрылысы, тіс формулалары, тістеу түрлері, жеке тіс топтарының және жақ-тіс сегментінің сипаттамасы

10. Мұрын қуысының құрылысы, мұрын маңы қойнауларымен байланысы

11. Сезім ағзаларының анатомиясын (көру және есту, тепе-теңдік сақтау, дәм сезу және иіс сезу ағзалары)

12. Көмей, кеңірдек, қалқанша, қалқанша жаны безінің құрылысы

14. Жалпы, ішкі, сыртқы ұйқы артерияларының топографиясы, тармақтары, жабдықтау аймақтары

15. Бұғанаасты артериясының топографиясы, тармақтары, жабдықтау аймақтары. Мидың қанмен қоректенуі.

16. Баспен мойынның веналары, мидың қатты қабатының қойнаулары, веноздық ағындар, диплоикалық веналар.

17. Баспен мойынның лимфа тамырлары және түйіндері

18. үшкіл, тіл-жұтқыншақ, кезеген, қосымша, тіласты нервтері, нервтендіру аймақтары

19. Жұлын, жұлын нервтерінің қалыптасуы.

20. Мойын өрімі

21. Баспен мойынның ағзаларының вегетативті нервтенуі.

Студент істей алуы тиіс:

1. Бастың милық бөлігінің аймақтарын көрсету

2. Бассүйек нервтерінің ми негізіндегі топографиясын көрсету

3. Ми бөліктерін көрсету (аралық ми, соңғы ми, ортаңғы, артқы ми), ми қарыншаларын көрсету.

4. Бастың беттік бөлігінің аймақтары, беттің майлы кеңістіктерін көрсету

5. Ауыз қуысының қабырғаларын, сілекей бездерін және тілдің (құрылыс бөлшектерін) көрсету

6. Тіс бөліктерін көрсетіңіз

7. Ит тістерді, күрек тістерді, кіші және үлкен азу тістерді көрсету

8. Тұрақты және сүт тістерінің формуласын жазу

9. Мұрын қуысының қабырғаларын, мұрын маңы қойнауларын көрсету

10. Көмей, кеңірдек, қалқанша, қалқанша жаны безін көрсету

11. Көз қабықтарын, ішкі ядросын көрсету

12. Көру анализаторының өткізгіш жолын суретке сала білу

13. Сыртқы, ортаңғы, ішкі құлақ

14. Есту анализаторының өткізгіш жолын суретке сала білу

15. Жалпы, ішкі, сыртқы ұйқы артерияларының тармақтарын көрсету

16. Бұғанаасты артериясының тармақтарын көрсету

17. Баспен мойынның веналары, мидың қатты қабатының қойнауларын көрсету

18. үшкіл, тіл-жұтқыншақ, кезеген, қосымша, тіласты нервтерін көрсету

19. Жұлын, жұлын нервтерінің қалыптасуын көрсету

20. Мойын өрімін көрсету

3. Рубеждік бақылауға дайындалу сұрақтары:

1. Ауыз қуысының бөліктері

2. Ауыз алдының қабырғалары

3. Қатты таңдайды құрайтын анатомиялық құрылымдар

4. Жұмсақ таңдайдың құрамына кіретін бұлшықеттер

5. Араңды шектейтін анатомиялық құрылымдар

6. Араңды тарылтатын бұлшықеттер

7. Тіс бөліктері

8. Неше айда бірінші сүт тістері жарып шығады

9. Неше жаста бірінші тұрақты тістері шығады

10. Шықшыт безінің түтігі қайда ашылады

11. Жақасты безінің түтігі қайда ашылады

12. Тіл бөліктері

13. Тілдін дәм сезу бүртіктері

14. Тіл бадамшасының орналасу орны

15. Тілді алға және жоғары тартатын бұлшықеттері

16. Тілді артқа және төмен тартатын бұлшықеттері

17. Тіл жүгеншелері орналасады

18. Төменгі мұрын жолымен байланысатын қуыстарды атаңыз

19. Жоғарғы мұрын жолымен байланысатын қуыстарды атаңыз

20. Ортаңғы мұрын жолымен байланысатын қуыстарды атаңыз

21. Мұрын қуысының иіс сезу аймағы

22. Хоаналарды шектейтін сүйекті түзілістер

23. Көмей қызметі

24. Көмей алдыңғы жағынан шектейтін анатомиялық құрылымдар

25. Көмейге кіреберісті шектейтін анатомиялық құрылымдар

26. Көмей артқы жағынан шектейтін анатомиялық құрылымдар

27. Алмұрт тәрізді апертураны құрайтын бет қанқасының сүйектері

28. Көмейдің қарыншасын шектейтін анатомиялық құрылымдар

29. Дыбыс байламдары қандай анатомиялық құрылымдар арасында керіліп тұрады

30. Көмейдің тақ шеміршектері

31. Хрящи гортани, построенные из волокнистого хряща

32. Дыбыс қуысы қандай анатомиялық құрылымдар арасында орналасады

33. Сақиналы шеміршектің доғасы қай жаққа қараған

34. Латералды сақина тәрізді байлам басталады.

35. Кеңірдек тің шырышты қабығын түзетін эпителий

36. Қалқанша шеміршегінің қиғаш сызығына бекитін бұлшықеттер

37. Дыбыс қуысын кеңейтетін бұлшықеттер

38. Дыбыс қуысын тарылтатын бұлшықеттер

39. Дыбыс қуысын керетін бұлшықеттер

40. Нәрестенің мұрын қойнаулары

41. Қай жыныстағы адамда көмей шеміршегі шығынқы болады