Биология 7 нчы сыйныф Н. И. Сонин

1. ТЕРЕК ТАБИГАТЬТӘГЕ КҮПТӨРЛЕЛЕК ҺӘМ СИСТЕМАТИКА ФӘНЕ. 4

Күзәнәктән башлап биосферага кадәр. 4

Ч. Дарвин һәм төрләрнең килеп чыгуы.. 4

Систематика нәрсә ул?. 5

2. ПРОКАРИОТЛАР ПАТШАЛЫГЫ.. 6

2.1 АРХЕБАКТЕРИЯЛӘР АСПАТШАЛЫГЫ.. 8

2.2 ОКСИФОТОБАКТЕРИЯЛӘР АСПАТШАЛЫГЫ.. 8

3. ГӨМБӘЛӘР ПАТШАЛЫГЫ.. 9

3.1 Чын гөмбәләр бүлеге. 10

ХИТРИДИОМИЦЕТЛАР КЛАССЫ.. 11

ЗИГОМИЦЕТЛАР КЛАССЫ.. 11

АСКОМИЦЕТЛАР, ЯКИ СУМКАЛЫ ГӨМБӘЛӘР КЛАССЫ.. 11

БАЗИДИОМИЦЕТЛАР КЛАССЫ.. 11

ДЕЙТЕРОМИЦЕТЛАР, ЯКИ САДӘ ГӨМБӘЛӘР КЛАССЫ.. 12

ООМИЦЕТЛАР КЛАССЫ.. 12

3.2 Лишайниклар бүлеге. 13

4. ҮСЕМЛЕКЛӘР ПАТШАЛЫГЫ.. 14

4.1 ТҮБӘН ТӨЗЕЛЕШЛЕ ҮСЕМЛЕКЛӘР АСПАТШАЛЫГЫ.. 14

Суүсемнәр бүлекләре төркеме. 15

Яшел суүсемнәр бүлеге. 17

Кызыл суүсемнәр бүлеге (Багрянкалар). 17

Көрән суүсемнәр бүлеге. 18

4.2 ЮГАРЫ ТӨЗЕЛЕШЛЕ ҮСЕМЛЕКЛӘР АСПАТШАЛЫГЫ.. 18

Мүксыманнар бүлеге. 19

Плаунсыманнар бүлеге. 20

Наратбашсыманнар бүлеге. 21

Абагасыманнар бүлеге. 21

Ачык орлыклы үсемлекләр бүлеге. 22

Ябык орлыклы (Чәчәкле) үсемлекләр бүлеге. 24

Берөлешлеләр классы. 26

Икеөлешлеләр классы. 27

Прокариотлар, гөмбәләр һәм үсемлекләр турында без нәрсәләр белдек. 27

5. ХАЙВАННАР ПАТШАЛЫГЫ.. 28

5.1 БЕРКҮЗӘНӘКЛЕЛӘР АСПАТШАЛЫГЫ.. 29

САРКОДЛЫЛАР (ТАМЫРАЯКЛАР) КЛАССЫ.. 30

КАМЧЫЛЫЛАР КЛАССЫ.. 30

Споровиклар тибы.. 31

Инфузорияләр яки Керфеклеләр тибы.. 31

5.2 КҮПКҮЗӘНӘКЛЕЛӘР АСПАТШАЛЫГЫ.. 32

Болытсыманнар тибы.. 32

Эчәккуышлылар тибы.. 33

ГИДРОИДЛАР КЛАССЫ.. 33

СЦИФОИДЛАР КЛАССЫ.. 35

МӘРҖӘН ПОЛИПЛАРЫ КЛАССЫ.. 35

Яссы суалчаннар тибы.. 36

ТӨКЛЕ СУАЛЧАННАР КЛАССЫ.. 37

ИМГЕЧ СУАЛЧАННАР КЛАССЫ.. 37

ТАСМА СУАЛЧАННАР КЛАССЫ.. 38

Йомры суалчаннар тибы (Нематодалар). 38

Боҗралы суалчаннар тибы.. 40

КҮП ТӨКЛЕ СУАЛЧАННАР КЛАССЫ.. 41

АЗ ТӨКЛЕ СУАЛЧАННАР КЛАССЫ.. 41

СӨЛЕКЛӘР КЛАССЫ.. 42

КОРСАГАЯКЛЫ МОЛЛЮСКЛАР КЛАССЫ.. 44

ИКЕ КАПКАЧЛЫ МОЛЛЮСКЛАР КЛАССЫ.. 44

БАШАЯКЛЫ МОЛЛЮСКЛАР КЛАССЫ.. 45

Буынтыгаяклылар тибы.. 46

КЫСЛАСЫМАННАР КЛАССЫ.. 46

ҮРМӘКҮЧСЫМАННАР КЛАССЫ.. 48

БӨҖӘКЛӘР КЛАССЫ.. 50

Энәтирелеләр тибы.. 54

ДИҢГЕЗ ЙОЛДЫЗЛАРЫ КЛАССЫ.. 55

ДИҢГЕЗ КЕРПЕЛӘРЕ КЛАССЫ.. 55

ГОЛОТУРИЯЛӘР, ЯКИ ДИҢГЕЗ КЫЯРЛАРЫ КЛАССЫ.. 55

Хордалылар тибы.. 55

Умырткалылар астибы (Башсөяклеләр). 56

БАЛЫКЛАР ӨСКЛАССЫ.. 56

КИМЕРЧӘКЛЕ БАЛЫКЛАР КЛАССЫ.. 58

СӨЯКЛЕ БАЛЫКЛАР КЛАССЫ.. 58

КИМЕРЧӘКЛЕ-СӨЯКЛЕ БАЛЫКЛАР АСКЛАССЫ.. 58

ИКЕ ТӨРЛЕ СУЛАУЧЫ БАЛЫКЛАР АСКЛАССЫ.. 59

ЧУККАНАТЛЫ БАЛЫКЛАР АСКЛАССЫ.. 59

ҖИР-СУ ХАЙВАННАРЫ, ЯКИ АМФИБИЯЛӘР КЛАССЫ.. 59

СӨЙРӘЛҮЧЕЛӘР, ЯКИ РЕПТИЛИЯЛӘР КЛАССЫ.. 63

КОШЛАР КЛАССЫ.. 65

ИМЕЗҮЧЕЛӘР, ЯКИ ҖӘНЛЕКЛӘР КЛАССЫ.. 70

СУМКАЛЫЛАР. 74

КЛОАКАЛЫЛАР, ЯКИ БЕРЬЮЛЛЫЛАР. 74

Хайваннар турында без нәрсәләр белдек. 75

6. ВИРУСЛАР ПАТШАЛЫГЫ.. 76

1. ТЕРЕК ТАБИГАТЬТӘГЕ КҮПТӨРЛЕЛЕК ҺӘМ СИСТЕМАТИКА ФӘНЕ