Географиялық үйлесімсіздіктер

Географиялық үйлесімсіздік деп - үйлесімсіздік бұрышы 1° кем болып келетіндерін атаймыз. Үйлесімсіздік бұрышы аз болған себепті оны аумақты,

аймақтарды зерттеуде ғана байқаймыз. Мысалы, Онега көлі мен Смоленск арасындағы төменгі таскөмір қабаттары девонының əртүрлі горизонттарына

үйлесімсіз жатуы. Мұндай үйлесімсіздіктер тек картографиялық түсірулер кезінде ғана анықталады. Үйлесімсіздік жазықтары беттерінің анықталғанына қарай, анық үйлесімсіздік беттері анық байқалады да, жасырын -үйлесімсіздік беттері белгісіз болып келеді. Мысалы, 16-шы суретте біршама мығым орналасқан42 гранитті интрузия, жабыны маңында өте күшті үгілген, сөйтіп үгінді элювимен сипатталған. Аймақтык үйлесімсіздіктер үлкен аймақтарды алып жатады. Олар сол жерде болған тік бағытты көтерулер нəтижесінде қалыптасады. Жергілікті үйлесімсіздіктер көбінесе, жеке құрылымдар қозғалысы мен дамуын көрсетеді. Антиклинды қатпарлардың топсасы мен қанаттарындағы, Каспий маңы ойысындағы тұзды күмбездердің төбесіндегі үйлесімсіздіктер мысал бола алады. Үйлесімсіздіктер пайда болу жағдайларына байланысты: 1) нақты - жердің тік бағыттағы қозғалыстарына байланысты шөгінді түзудегі пайда болған үзілістер; 2) жалған - қиғашты кабаттар арасында жергілікті шайылуға байланысты, калыптаскан үзілістер; 3) формация ішкілік – түптік шайылумен байланысты шөгінді түзумен бірге өтетін үзілістер болып бөлінеді.

Йлесімсіздіктер беттері құрылысы

Үйлесімсіздік беттері əртүрлі пішінді болып келеді. Олар тегістелген бет немесе көне көмілген жер бедерінің ой-қырларының биіктік деңгейлері, аз қашықтықта жиі өзгеріп отыратын жазықтық беті түрінде байқалады. Мұндай ойлы-қырлы жер бетінде шөгінделген қабаттар өзіндік ерешеліктерімен сипатталады. Олардың ішінде жиі тарағандарына каптай жамылу жəне жанаса орналасулар жатады.